NASA tìm thấy dấu hiệu rõ nhất về sự sống trên Sao Hỏa

Theo Live Science, các khối kết hạch khoáng chất kỳ lạ trên những tảng đá lốm đốm ở bề mặt Sao Hỏa cung cấp thêm bằng chứng hé lộ sự sống cổ đại có thể từng phát triển mạnh trên hành tinh đỏ.

Robot tự hành Perseverance của NASA tìm thấy một tảng đá hình mũi tên mang tên Cheyava Falls vào năm 2024 dọc bờ phía bắc của Neretva Vallis, tàn tích khô cằn của con sông cổ từng chảy vào miệng hố Jezero trên Sao Hỏa. Phân tích ban đầu về tảng đá xuất hiện trong cấu trúc đáy hồ Bright Angel chỉ ra nó chứa đầy hợp chất hữu cơ, có bằng chứng nước từng chảy qua đó và chứa nhiều vệt đốm giống da báo do phản ứng hóa học mà vi sinh vật cổ đại có thể sử dụng để tạo năng lượng.

Những đặc điểm trên có thể là kết quả của quá trình phi sinh học diễn ra trong hàng triệu năm. Nhưng trong nghiên cứu công bố hôm 10/9 trên tạp chí Nature, các nhà khoa học NASA mô tả chi tiết mẫu đá tìm thấy tại hai địa điểm gần đó, được cho là manh mối này củng cố giả thuyết về sự sống quá khứ trên Sao Hỏa. Theo Quyền giám đốc NASA Sean Duffy, đây là dấu hiệu rõ ràng nhất về sự sống mà họ từng tìm thấy trên Sao Hỏa.

Từ khi đến Sao Hỏa năm 2021, Perseverance đã di chuyển qua miệng hố Jezero rộng 50 km, thu thập hàng chục mẫu đá để mang về Trái Đất. Khi tìm thấy tảng đá có đốm da báo, ảnh quét của công cụ SHERLOC trên robot cho thấy mẫu vật chứa các phân tử gốc carbon cùng với dải hematit đỏ có đốm sắt và phosphate.

Phát hiện mà NASA công bố liên quan đến các mẫu đá giàu đất sét tìm thấy tại hai địa điểm Sapphire Canyon và Masonic Temple, chứa vivianite, khoáng chất sắt-phosphate và greigite, khoáng chất chứa sắt sulfide. Những khoáng chất này có thể hình thành từ phản ứng giữa bùn và chất hữu cơ. Sự phân bố của khoáng chất trên đá dường như phù hợp với giả thuyết này.

Theo Michael Tice, nhà địa sinh vật học và sinh học thiên văn tại Đại học Texas A&M, cách sắp xếp khoáng chất trong cấu trúc đá cho thấy chúng hình thành thông qua chu trình oxy hóa khử của sắt và lưu huỳnh. Trên Trái Đất, sản phẩm tương tự đôi khi hình thành trong trầm tích, nơi vi khuẩn ăn chất hữu cơ, "thở" ra gỉ sắt và sulfate.

Tuy nhiên, giới nghiên cứu cần phân tích mẫu vật mà robot Perseverance thu thập để kết luận rõ họa tiết trên mặt đá do quá trình sinh học hay phi sinh học tạo ra. Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) và NASA đề xuất sử dụng Tàu đổ bộ thu thập mẫu vật của NASA để thu gom mẫu đá vào năm 2033 trong nhiệm vụ Mars Sample Return. Nhưng nhiệm vụ này đang đối mặt nguy cơ bị hủy bỏ do kế hoạch cắt giảm ngân sách của chính quyền Trump đối với NASA. Trong khi đó, Trung Quốc cũng tiết lộ kế hoạch đưa mẫu vật Sao Hỏa về Trái Đất, dự kiến phóng năm 2028.

An Khang (Theo Live Science)