'Nam giới có hai con mà không còn vợ' được ưu tiên mua nhà ở xã hội

Dự luật Dân số (sửa đổi) sẽ bổ sung thêm đối tượng ưu tiên mua nhà ở xã hội với phụ nữ sinh đủ hai con, hoặc nam giới có hai con mà không còn vợ.

Như Thanh Niên đã đưa tin, sáng 23.10, thảo luận tổ về luật Dân số (sửa đổi) và luật Phòng bệnh, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số và tỷ lệ mức sinh thay thế ngày càng giảm, đòi hỏi phải có những giải pháp căn cơ, cấp bách. Thông tin dự thảo luật đề xuất bổ sung thêm đối tượng ưu tiên mua nhà ở xã hội là nam giới có hai con mà không còn vợ đã được chia sẻ rầm rộ trên mạng xã hội, thu hút nhiều sự quan tâm của người trẻ.

Nam giới có hai con mà không còn vợ được mua nhà ở xã hội là đề xuất nhân văn

Theo anh Nguyễn Văn Trọng (34 tuổi, ngụ ở đường số 10, P.Linh Xuân, TP.HCM; trước đây là P.Linh Trung, TP.Thủ Đức, TP.HCM), việc bổ sung thêm đối tượng ưu tiên mua nhà ở xã hội với nam giới có hai con mà không còn vợ là đề xuất nhân văn, thể hiện sự quan tâm đến nhóm yếu thế ít được nhắc đến.

"Nếu vì lý do chẳng may mắn mà nam giới không còn vợ, như ly hôn, vợ qua đời… thì người đàn ông phải cùng lúc gánh cả hai vai, là trụ cột gia đình lẫn chăm sóc con cái. Tại các đô thị lớn như TP.HCM, Hà Nội… với mức sống khá cao, nếu một người đàn ông làm công việc phổ thông, vừa lo chi tiêu, học phí, vừa gánh tiền nhà… sẽ rất khó tạo dựng được mái ấm ổn định cho con cái. Việc đưa nhóm đối tượng này vào diện ưu tiên nhà ở xã hội là hợp lý, giúp họ an cư để lập nghiệp và nuôi con tốt hơn", anh Trọng nói.

Cùng quan điểm, chị Đỗ Thị Hoàng Sương (35 tuổi, ngụ ở chung cư Ehome 3, P.An Lạc, TP.HCM; trước đây là P.An Lạc, Q.Bình Tân, TP.HCM), nói: "Chúng ta thường nói nhiều đến mẹ đơn thân, nhưng quên rằng cũng có rất nhiều người cha đang một mình gồng gánh nuôi con. Vậy nên thiết nghĩ dự luật Dân số (sửa đổi) bổ sung thêm đối tượng ưu tiên mua nhà ở xã hội với nam giới có hai con mà không còn vợ là đề xuất hợp lý".

Cũng có tiếng nói từ người trong cuộc, nghĩa là nam giới đang một mình nuôi hai con khi không còn vợ. Anh Huỳnh Hữu Hiệp (31 tuổi, làm việc tại Công ty TNHH kỹ thuật Tiêu Điểm, P.Tây Thạnh; trước đây là P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, TP.HCM) kể vợ anh mất vì bạo bệnh khi hai đứa con mới 3 và 7 tuổi. Từ đó đến nay, ba cha con sống trong căn phòng trọ 15 m², vừa làm nơi ngủ, nơi học và nơi nấu ăn.

"Tiền nhà 3 triệu đồng/tháng, điện nước 800.000 đồng, coi như nửa tháng lương tôi đã đi hết. Nếu thật sự có chính sách ưu tiên mua nhà xã hội, tôi mừng lắm, tôi cần có nơi ở ổn định", anh nói.

Câu chuyện của anh Hiệp không hiếm. Tại nhiều khu công nghiệp, khu lao động ở TP.HCM, có không ít người cha đơn thân nuôi con. Họ ít khi than vãn, nhưng cũng chẳng mấy khi được nhắc tên trong các chính sách hỗ trợ.

Anh Trần Văn Nhân (32 tuổi, ngụ ở đường Tân Chánh Hiệp 34, P.Trung Mỹ Tây, TP.HCM; trước đây là P.Tân Chánh Hiệp, Q.12, TP.HCM), cho biết: "Tôi nuôi hai con sau ly hôn, ở trọ 6 năm nay. Nếu nói được ưu tiên mà thủ tục dễ, tôi sẵn sàng vay thêm để mua nhà xã hội. Nhưng nếu thủ tục rườm rà, hay ưu tiên chỉ mang tính tượng trưng thì cũng chẳng tới lượt mình".

Lo ngại về công bằng giới

Tuy nhiên, không ít người cho rằng việc chỉ nhấn mạnh "nam giới có hai con mà không còn vợ" dễ gây hiểu lầm và bất công. Bởi lẽ, người phụ nữ đơn thân nuôi con vẫn là nhóm chịu thiệt thòi lớn hơn về kinh tế lẫn xã hội.

Chị Nguyễn Thị Ngọc Mai (38 tuổi), chủ một quán cà phê võng trên đường Linh Trung (P.Linh Xuân, TP.HCM; trước đây là P.Linh Trung, TP.Thủ Đức, TP.HCM) nêu quan điểm: "Nếu chỉ ưu tiên đàn ông, tôi thấy hơi lệch. Bản thân tôi cũng đang nuôi hai con sau ly hôn, thuê nhà suốt mấy năm nay. Gánh nặng tài chính và tinh thần với phụ nữ không nhẹ hơn, thậm chí còn khó hơn vì phải lo cả công việc lẫn con nhỏ".

Chuyên gia tâm lý Trịnh Thanh Minh, Trung tâm tư vấn tâm lý Việt Tâm (TP.Thủ Đức, TP.HCM), nói: "Nếu mục tiêu là hỗ trợ người đơn thân nuôi con, thì giới tính không nên là tiêu chí. Dù là cha hay mẹ, nếu một mình nuôi hai con và đủ điều kiện kinh tế khó khăn thì đều xứng đáng được ưu tiên".

Ông Minh cho rằng: "Quy định này cần sửa thành trung lập về giới, chẳng hạn "người đơn thân nuôi hai con" thay vì "nam giới có hai con mà không còn vợ". Điều đó vừa đúng tinh thần bình đẳng giới, vừa phản ánh thực tế xã hội đa dạng hiện nay".

Cũng có ý kiến lăn tăn việc thế nào là "không có vợ"? "Là ly hôn, góa vợ, hay chưa từng kết hôn? Nếu chỉ quy định mơ hồ, có thể phát sinh tình huống lợi dụng chính sách. Nên tôi nghĩ rằng cần có cơ chế xác minh và ràng buộc, chính sách tốt dễ bị biến tướng, gây bất công cho người thật sự khó khăn", chị Hồ Minh Anh (34 tuổi, ngụ ở quốc lộ 1K, P.Linh Xuân, TP.HCM; trước đây là P.Linh Xuân, TP.Thủ Đức, TP.HCM) nói.

Chị Xuân nói thêm: "Nên quy định rõ, là người được ưu tiên phải trực tiếp nuôi dưỡng và chịu trách nhiệm với hai con dưới 18 tuổi, có xác nhận của chính quyền địa phương, và không sở hữu nhà ở nào khác".

Nhiều ý kiến cho rằng dù mở rộng đối tượng ưu tiên, nhưng vấn đề cốt lõi không nằm ở "ai được" mà ở "có nhà để mua hay không".

"Ở một số tỉnh, thành, kế hoạch phát triển nhà ở xã hội ngày càng có tỉ lệ cao, nhưng không phải địa phương nào cũng có quỹ nhà ở xã hội nhiều. Và giá nhà xã hội tại nhiều dự án còn cao, vẫn vượt xa khả năng của người thu nhập thấp. Vì thế, nếu không tăng mạnh quỹ nhà ở xã hội, đưa ra mức giá phù hợp, thì dù có ưu tiên nhóm này, nhóm kia, cuối cùng vẫn chỉ là "trên giấy" và khó có tính khả thi. Vấn đề gốc là nguồn cung và cơ chế minh bạch trong phân bổ", anh Vương Minh Ngộ (32 tuổi, ngụ ở đường Cao Thắng, P.Hòa Hưng, TP.HCM; trước đây là P.12, Q.10, TP.HCM) chia sẻ.

Anh Ngộ cũng cho rằng việc ưu tiên nam giới có hai con mà không còn vợ được mua nhà ở xã hội là đáng quý, nhưng chính sách nhà ở cần tiếp cận theo góc nhìn toàn diện về an sinh, trong đó bao gồm cả người mẹ đơn thân, người già neo đơn, công nhân xa quê, sinh viên nghèo…

Bên cạnh đó, cũng có ý kiến mong muốn mở rộng nhóm được ưu tiên, nên dùng tiêu chí "người trực tiếp nuôi hai con mà không có bạn đời", để vừa bao quát, vừa tránh tranh cãi về giới…