Tổng thống Donald Trump vừa ban hành loạt trừng phạt quy mô lớn nhằm vào hai tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga – Rosneft và Lukoil.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, toàn bộ tài sản của Rosneft và Lukoil tại Mỹ sẽ bị đóng băng, đồng thời mọi công ty Mỹ bị cấm giao dịch với hai tập đoàn này.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết, các lệnh trừng phạt là cần thiết. “Hai công ty dầu khí lớn nhất của Nga đang tài trợ cho cuộc xung đột ở Ukraine ", ông nói, nhấn mạnh đây là “một trong những gói trừng phạt lớn nhất mà Mỹ từng áp đặt với Liên bang Nga”.
Thông báo được đưa ra chỉ một ngày sau khi Tổng thống Trump hủy kế hoạch gặp ông Putin tại Budapest, nói rằng ông không muốn có “một cuộc gặp vô ích”. Đây là hội nghị từng được kỳ vọng mở đường cho hòa bình, nhưng hai bên không đạt được đồng thuận về việc đóng băng chiến tuyến hiện tại – đề xuất mà Nga bác bỏ.
Phát biểu tại Nhà Trắng sau cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte, ông Trump cho biết các cuộc đối thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin “đều ổn, nhưng chẳng đi đến đâu cả”.
“Mỗi lần tôi nói chuyện với ông Putin, các cuộc trò chuyện đều tốt, nhưng chúng chẳng đi đến đâu cả", ông Trump nói.
Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông hy vọng các biện pháp trừng phạt này sẽ không kéo dài lâu, nếu Nga đồng ý ngừng bắn và bắt đầu tiến trình hòa bình. “ Chúng tôi đã chờ đủ lâu. Đã đến lúc cần hành động", ông nói, đồng thời gọi gói trừng phạt là “tuyệt vời”.
Ông Bessent khẳng định Tổng thống Donald Trump “thất vọng” vì nỗ lực ngoại giao của Washington không đạt kết quả.
Cùng ngày, Liên minh châu Âu (EU) công bố gói trừng phạt thứ 19 kể từ năm 2022, nhằm hạn chế doanh thu dầu khí của Moskva.
Khối 27 nước quyết định đẩy sớm thời hạn cấm nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga lên đầu năm 2027, sớm hơn một năm so với kế hoạch. EU cũng đưa hơn 100 tàu chở dầu “bóng ma” vào danh sách đen và siết kiểm soát đi lại của các nhà ngoại giao Nga bị nghi gián điệp.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết các biện pháp này thể hiện sức ép tập thể từ hai bờ Đại Tây Dương.
Tuần trước, Anh cũng đã áp đặt các biện pháp tương tự lên Rosneft và Lukoil. Bộ trưởng Tài chính Anh Rachel Reeves tuyên bố: “Không có chỗ cho dầu mỏ Nga trên thị trường toàn cầu".
Đại sứ quán Nga tại London ngay lập tức phản ứng, cảnh báo việc trừng phạt các công ty năng lượng chủ chốt của Nga sẽ làm gián đoạn nguồn cung toàn cầu, đẩy giá nhiên liệu tăng vọt và gây “ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh năng lượng của các quốc gia đang phát triển”.
Theo ước tính, Rosneft và Lukoil hiện xuất khẩu khoảng 3,1 triệu thùng dầu mỗi ngày, trong đó Rosneft chiếm gần một nửa sản lượng dầu của Nga, tương đương 6% nguồn cung toàn cầu.
Động thái của Mỹ và EU cho thấy phương Tây đang chuyển sang giai đoạn tăng cường sức ép kinh tế, trong bối cảnh đề xuất hòa bình của ông Trump gặp bế tắc và Nga đẩy mạnh tấn công dọc chiến tuyến.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tiếp tục kêu gọi viện trợ thêm vũ khí, đồng thời ký thỏa thuận với Thụy Điển để mua 150 máy bay tiêm kích Gripen.
Giới quan sát cho rằng, dù ông Trump vẫn thể hiện mong muốn chấm dứt cuộc xung đột, khoảng cách giữa Washington và Moskva về điều kiện hòa bình ngày càng xa và các biện pháp trừng phạt mới có thể khiến căng thẳng leo thang trong ngắn hạn.