Mỹ úp mở hồi sinh vũ khí huyền thoại thiết giáp hạm

(Dân trí) - Mỹ đang xem xét về việc đưa trở lại biên chế vũ khí từng "làm mưa, làm gió" trong 2 cuộc Thế chiến: Thiết giáp hạm, nhưng đối mặt với những băn khoăn từ các chuyên gia.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng ông đang xem xét khả năng hồi sinh các thiết giáp hạm của Hải quân Mỹ, những con tàu đã bị loại biên cách đây hàng thập kỷ vì sự thay đổi mạnh mẽ trong học thuyết tác chiến trên biển.

Thiết giáp hạm từng là những cỗ máy chiến đấu khổng lồ, được trang bị hỏa lực cực mạnh để đấu pháo với các tàu chiến khác. Trong 2 cuộc Thế chiến, chúng thống trị đại dương, nhưng đến cuối Chiến tranh Lạnh, những con tàu từng một thời hùng mạnh này đã lỗi thời.

Phát biểu tại hội nghị cấp cao với các lãnh đạo quân sự hàng đầu của Mỹ tại Căn cứ Thủy quân Lục chiến Quantico, bang Virginia, vào sáng 30/9, ông Trump nói rằng việc khôi phục thiết giáp hạm “đang được xem xét”.

“Đó là điều chúng tôi thực sự đang cân nhắc. Khái niệm thiết giáp hạm, những con tàu với lớp vỏ thép dày hơn 15cm, bằng thép rắn, không phải nhôm. Nhôm thì chỉ cần nhìn thấy tên lửa bay tới là bắt đầu chảy ra khi tên lửa còn cách hơn 3km. Không, những con tàu đó, người ta không còn đóng như thế nữa", ông nói.

Những thiết giáp hạm khổng lồ, bọc giáp dày và được trang bị pháo hạm uy lực, từng là đỉnh cao của sức mạnh hải quân trong phần lớn thế kỷ 20, khi các trận chiến hải quân chủ yếu dựa vào đấu pháo.

Mỗi khẩu pháo 400mm của chúng có thể bắn đầu đạn nặng khoảng 900kg. Chúng mang đến hỏa lực dữ dội trong chiến đấu, nhưng thời đại của chúng đã chấm dứt vào đầu những năm 1990, khi thiết giáp hạm cuối cùng của Hải quân Mỹ bị loại biên. Lần cuối cùng pháo của thiết giáp hạm được khai hỏa trong chiến đấu là trong Chiến tranh vùng Vịnh.

Khi nói về sức mạnh của thiết giáp hạm, ông Trump nhắc đến tàu USS Iowa (BB-61), chiếc đầu tiên trong lớp cùng tên, hiện được trưng bày làm bảo tàng tại Los Angeles.

“Tôi nhìn những con tàu đó, cùng với các tàu khu trục hộ tống bên cạnh, và chẳng có gì có thể ngăn nổi chúng. Một số người đó là công nghệ cũ rồi. Tôi không chắc vậy đâu, tôi không nghĩ đó là công nghệ cũ khi nhìn vào những khẩu pháo đó", ông nói, bổ sung thêm rằng đạn pháo thì rẻ hơn là tên lửa (đang dùng trên các chiến hạm hiện tại).

Mỹ đã ngừng đóng thiết giáp hạm sau Thế chiến II, và trong giai đoạn đầu của Chiến tranh Lạnh đã chuyển sang thiết kế các tàu được trang bị tên lửa có khả năng tấn công chính xác ở khoảng cách hàng trăm km, xa gấp nhiều lần tầm bắn của pháo hạm lớn nhất.

Những thiết giáp hạm đã có sẵn đôi khi được tái kích hoạt để yểm trợ hỏa lực vào đất liền hoặc được trang bị thêm tên lửa. Trận hải chiến cuối cùng mà kết quả được định đoạt bởi pháo hạm diễn ra trong Thế chiến II.

Theo các chuyên gia, thiết giáp hạm nhanh chóng trở nên lỗi thời khi tàu sân bay, tàu ngầm và tên lửa chứng minh được khả năng sát thương vượt trội ở tầm xa, trong khi chi phí vận hành và biên chế thủy thủ tương đối cao khiến chúng kém hiệu quả.

Hơn nữa, chiến lược hải quân hiện đại không còn vai trò cho những tàu chiến cỡ lớn dùng pháo như trước kia. Hiện nay, 8 thiết giáp hạm còn lại của Mỹ đều đã trở thành tàu bảo tàng trên khắp đất nước.

Trong các kịch bản chiến đấu tiềm tàng trong tương lai, các quan chức và nhà hoạch định quân sự Mỹ dự đoán lực lượng hải quân sẽ phải đối mặt với hỏa lực tên lửa dày đặc cùng những mối đe dọa mới từ mặt nước và dưới biển.

Họ cho rằng việc có nhiều biện pháp đối phó với tên lửa và vũ khí không người lái là yếu tố then chốt để sống sót. Thiết giáp hạm, ít nhất là trong thiết kế nguyên bản của nó, dường như không phù hợp với kiểu chiến đấu như vậy, theo Business Insider.