Mỹ chấp thuận huấn luyện phi công, bảo dưỡng F-16 cho Ukraine

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 2/5 cho biết đã thông báo cho quốc hội về việc chấp thuận cung cấp các khóa đào tạo phi công, thiết bị và dịch vụ bảo dưỡng tiêm kích F-16 cho Ukraine trị giá 310,5 triệu USD.
"Thỏa thuận sẽ cải thiện khả năng của Ukraine trong ứng phó với các mối đe dọa hiện tại và tương lai bằng cách đảm bảo phi công nước này được đào tạo hiệu quả và tăng khả năng tương tác với Mỹ", Bộ Ngoại giao Mỹ nói.
Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng Mỹ lưu ý Ukraine đã yêu cầu được cung cấp "thiết bị và dịch vụ hỗ trợ tiêm kích F-16" trong thỏa thuận này, trong đó có chỉnh sửa và nâng cấp máy bay, đào tạo nhân sự liên quan tới việc vận hành, bảo dưỡng và hỗ trợ duy trì, cũng như thay thế phụ tùng.
Cơ quan này cho biết thương vụ sẽ giúp cải thiện an ninh của Ukraine, vì đây là "động lực cho ổn định chính trị và tiến bộ kinh tế ở châu Âu".
Thỏa thuận sẽ cần được quốc hội Mỹ phê duyệt trước khi có thể thực hiện. Quốc hội Mỹ nhiều khả năng sẽ nhanh chóng thông qua thương vụ này.
Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Bỉ năm 2023 cam kết viện trợ tổng cộng 85 tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất cho Ukraine, những chiếc đầu tiên được bàn giao vào tháng 8/2024. Kiev không tiết lộ đã nhận được bao nhiêu phi cơ, song truyền thông cho biết con số này là gần 20.
Tiêm kích F-16 được đánh giá là có năng lực vượt trội so với các dòng chiến đấu cơ thời Liên Xô trong biên chế không quân Ukraine, đặc biệt là trong nhiệm vụ đánh chặn tên lửa hành trình, thậm chí hiệu quả hơn cả các hệ thống phòng không mặt đất trong vai trò này.
Phi đội F-16 Ukraine ban đầu chỉ làm nhiệm vụ phòng không ở tuyến sau, chuyên đánh chặn tên lửa hành trình và máy bay không người lái (UAV) tự sát của Nga. Chiến đấu cơ này lần đầu xuất hiện với vũ khí tấn công mặt đất hồi tháng 2, nhưng không rõ địa điểm tham chiến.
Tổng thống Donald Trump từng nhiều lần chỉ trích chính quyền ông Biden vì hàng tỷ USD viện trợ quân sự và kinh tế cho Ukraine. Mối quan hệ giữa Washington và Kiev gần đây cải thiện, trong đó có việc hai bên ký thỏa thuận khoáng sản tuần này.
Thùy Lâm (Theo AFP, Reuters, Kyiv Independent)