Mỹ cắt gần 5 tỷ USD viện trợ nước ngoài

Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng ngày 29/8 công bố thư Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, trong đó ông Trump thông báo cắt 4,9 tỷ USD tiền viện trợ nước ngoài đã quốc hội phê duyệt dành cho các chương trình của Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID).

Theo tài liệu tòa án mà hãng thông tấn AFP tiếp cận được, 3,2 tỷ USD trong khoản cắt giảm mới này là tiền dành cho USAID. 838 triệu USD là ngân sách dành cho sứ mệnh gìn giữ hòa bình.

"Tổng thống luôn đặt nước Mỹ lên trên hết", Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hoan nghênh quyết định này, gọi đây là một phần của nỗ lực "loại bỏ tình trạng gian lận, lãng phí và lạm dụng ở chính quyền, giúp người lao động Mỹ tiết kiệm hàng tỷ USD".

Tuy nhiên, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer cho rằng động thái của Tổng thống Trump là bất hợp pháp và có thể ảnh hưởng đến quá trình đàm phán ngân sách ở quốc hội nhằm ngăn chính phủ Mỹ đóng cửa.

Phe Dân chủ trước đó cảnh báo mọi nỗ lực hủy bỏ ngân sách đã được quốc hội phê duyệt đều sẽ phá hỏng các cuộc đàm phán về dự luật chi tiêu, vốn dự kiến diễn ra vào cuối năm nay. Nếu dự luật ngân sách này không được thông qua, chính phủ Mỹ sẽ phải đóng cửa.

"Rõ ràng cả ông Trump lẫn các nghị sĩ Cộng hòa đều không có ý định ngăn chính phủ đóng cửa, điều sẽ rất đau đớn và hoàn toàn không cần thiết", ông Schumer nói.

Một số nghị sĩ Cộng hòa có quan điểm trung dung cũng phản đối việc ông Trump chặn các khoản chi tiêu đã được cơ quan lập pháp thông qua.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết chính quyền ông Trump có "cơ sở pháp lý vững chắc" để thực hiện động thái trên và mọi nỗ lực thách thức tại tòa án đều sẽ thất bại.

Ông Trump đang sử dụng một chiến thuật lập pháp ít phổ biến, đó là chọn thời điểm cuối năm tài khóa để yêu cầu quốc hội không giải ngân các khoản tiền đã được phê duyệt, khiến cơ quan lập pháp không kịp xử lý yêu cầu trong vòng 45 ngày như quy định và khoản ngân sách cuối cùng không được chi. Năm tài khóa của Mỹ sẽ kết thúc vào 30/9.

Sau khi trở lại nắm quyền hồi tháng 1, Tổng thống Trump đã đình chỉ hàng tỷ USD viện trợ nước ngoài và chỉ đạo đóng cửa USAID. Đây là cơ quan phụ trách chính của chính phủ Mỹ về nhiệm vụ phân phối viện trợ nhân đạo trên toàn cầu, với các chương trình y tế và cứu trợ khẩn cấp ở khoảng 120 quốc gia.

Mỹ từ lâu đã coi viện trợ nước ngoài là công cụ quan trọng trong chính sách đối ngoại. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã cam kết thực hiện chính sách "Nước Mỹ trên hết" sau khi nhậm chức, trong đó hạn chế viện trợ nước ngoài là một trong những biện pháp nhằm thực hiện mục tiêu trên.

Phạm Giang (Theo AFP)