Mua nhà được 2 năm thì thất nghiệp, thu nhập từ 51 triệu giờ còn 17 triệu: Cố giữ nhà thì nợ chồng nợ nhưng bán đi thì…

Mua nhà xong, tưởng là ước mơ thành sự thật, vậy mà…

Cuộc sống nào ai biết trước chữ ngờ… Vài năm trước, từng hạnh phúc đến mức rưng rưng khi bước vào căn nhà của chính mình sau một thời gian dài gắn bó với “kiếp ở thuê”, lúc ấy đã nghĩ vậy là ước mơ thành sự thật.

Với một vài người, đến giờ này, việc mua được nhà vẫn là một thành công, chưa có gì thay đổi. Nhưng với một số người khác, điều từng được coi là thành công, là niềm tự hào giờ lại hóa tảng đá ngàn cân đè chặt lên vai. Lý do cũng không có gì khó hiểu, có thể gói gọn trong 1 câu: Mất việc, mất thu nhập, không biết đào đâu ra tiền để mà trả nợ vay mua nhà nữa…

Giữ không được, bán không xong

Tháng 10/2023, Thùy Linh (34 tuổi) quyết định vay ngân hàng số tiền 1,3 tỷ đồng, cộng thêm tiền tiết kiệm sau gần 10 năm kết hôn, tiền bán vàng cưới, và tiền hỗ trợ từ 2 bên nội - ngoại, để mua 1 căn chung cư rộng 79m2 ở quận Thanh Xuân (Hà Nội).

Ở thời điểm đó, vợ chồng Thùy Linh khá tự tin khi với khả năng trả nợ, một phần vì thu nhập của cả hai khá ổn định ở mức 60 triệu/tháng trở lên, có tháng còn lên tới tiền trăm triệu. Tuy nhiên gần đây, khi làn sóng sa thải quay trở lại, gia đình trở nên căng thẳng vô cùng. Áp lực nợ nần lúc nào cũng căng như dây đàn.

“Khoảng tháng 8/2024, công ty của chồng mình có 1 đợt cắt giảm nhân sự. Đợt ấy, chồng mình may mắn không bị mất việc nhưng thu nhập giảm khoảng 15% là bọn mình đã thấy lo rồi nhưng cố gắng vun vén thì vẫn đủ. Sau đợt giảm lương ấy thì tổng thu nhập của nhà mình còn khoảng 51 triệu/tháng, lương mình 17 triệu, lương chồng 34 triệu.

Nhưng đến tháng 4/2025 thì chồng mình thất nghiệp dù cũng là nhân sự cấp cao. Nhận tin ấy mà chúng mình khóc không thành tiếng, thực sự cũng không biết phải phản ứng như thế nào. Tiền trả nợ ngân hàng đã 11-12 triệu/tháng, mà giờ chỉ còn 1 nguồn thu nhập từ lương của mình. 2 tháng nay nhà mình phải rút tiết kiệm ra tiêu và trả nợ rồi. Nếu chồng mình không tìm được việc sớm thì cũng không biết phải làm thế nào”.

Thùy Linh chia sẻ và cho biết vợ chồng cô quả thực không muốn bán nhà để lấy tiền trả nợ, vì để mua được căn chung cư này, bố mẹ 2 bên cũng đã phải bán 2 mảnh đất ở quê mới có 2,1 tỷ đồng cho vợ chồng cô. Giờ bán đi thì đủ tiền dứt món nợ ngân hàng, thoát được áp lực nhưng lại áy náy với bố mẹ 2 bên.

“Bây giờ đất ở quê cũng lên giá rồi, nếu bố mẹ còn giữ mảnh đất từng bán để lấy tiền cho vợ chồng mình mua nhà, thì giờ giá trị nó cũng tầm hơn 3 tỷ đồng chứ không phải là 2,1 tỷ đồng như xưa nữa. Thế nên bọn mình vẫn chưa dám nói với bố mẹ là chồng thất nghiệp, sắp không gồng nổi nợ nên phải bán nhà.

Bọn mình còn cố được 3 tháng nữa, và sẽ cố 3 tháng nữa. Lúc đó vẫn chưa tìm được việc thì đành phải về nói thật tình hình với bố mẹ 2 bên thôi. Bán chung cư bây giờ thì không lo lỗ, đủ trả hết nợ và vẫn dư để gửi lại bố mẹ 2 bên 1 khoản, nhưng nếu so với giá trị mảnh đất mà ông bà đã bán để lấy tiền cho vợ chồng mình, thì khoản tiền bọn mình gửi lại ông bà thực sự không đủ” - Thùy Linh phân trần.

Nhiều người chấp nhận bán nhà cho dứt nợ, quay về kiếp ở thuê

Cũng từng vay tiền mua nhà, cũng từng tự nhủ “cố thêm một chút nữa” để giữ được căn nhà đầu tiên trong đời, nhưng đến khi nhận ra cố bao nhiêu cũng chỉ như muối bỏ biển với khoản nợ tiền tỷ đang treo trên đầu, không ít người đành ngậm ngùi bán nhà.

Hồng Thu (SN 1989, TP. Thủ Đức) mua nhà. là thành quả của 7 năm dành dụm. Sau khi tích góp được 2 tỷ đồng, hai người mạnh dạn vay thêm 1,5 tỷ để mua căn hộ 3,5 tỷ ở Linh Đông.

"Những ngày đầu nhận nhà, mình cảm thấy mọi thứ đều xứng đáng. Dù hàng tháng phải trả hơn 10 triệu tiền gốc và lãi, nhưng có nhà của riêng mình, có không gian nuôi dạy con, đó là điều hạnh phúc với hai vợ chồng", Hồng Thu chia sẻ.

Tuy nhiên, sau hai năm ưu đãi lãi suất, mức trả nợ tăng lên 15 triệu đồng/tháng đúng lúc công việc chồng chị bị cắt giảm lương. Mỗi tháng sau khi trả nợ, nhà Hồng Thu còn chưa đầy 3 triệu để chi tiêu.

"Mình phải cắt giảm mọi khoản, từ đồ ăn đến học thêm của con. Nhưng dù xoay xở thế nào thì tháng nào cũng thâm hụt. Có tháng chồng mình phải vay bạn để đủ trả lãi. Áp lực tài chính đè lên từng bữa ăn, từng câu nói trong nhà", Hồng Thu nói.

Một trường hợp khác, Anh Đức (SN 1988, Bình Tân, TP.HCM) cùng vợ mua căn hộ 2 phòng ngủ giá 2,7 tỷ vào đầu năm 2021. Cả hai vay ngân hàng 1,2 tỷ, tính cả lãi suất thả nổi khiến khoản trả hàng tháng lên tới gần 14 triệu.

"Mỗi tháng, vợ mình làm 2 ca, còn mình nhận thêm việc giao hàng vào buổi tối. Nhưng thu nhập cũng chẳng đủ bù trả lãi vay mua nhà. Đến tháng thứ 7, chúng mình liên tục trễ hẹn trả nợ ngân hàng, mình biết đó là thời điểm phải bán nhà đi".

Tương tự, Trà My (SN 1991, quận 7, TP.HCM) cũng phải bán đi căn nhà nhỏ được mua sau khi cưới. Để mua được nhà, cặp đôi vay ngân hàng 900 triệu trong tổng giá trị 2,5 tỷ. Cô nàng từng nghĩ cả hai vợ chồng "cứ làm việc chăm chỉ thì không sợ gì".

"Nhưng khi lãi suất tăng và đứa con đầu lòng chào đời, chi phí sinh hoạt của nhà mình bị đội. Mình cắt giảm đủ thứ, nhưng vẫn còn thiếu tiền để trả nợ vay hàng tháng. Có hôm, mình ngồi tính toán, rồi bật khóc vì không biết làm cách nào để cân bằng mọi thứ. Vợ chồng mình rất yêu căn nhà đó, vì nó gắn liền với những ngày đầu hôn nhân".

Bài học cho những người đang có dự định vay tiền mua nhà

Nếu quyết định vay tiền mua nhà, bạn cần lưu tâm 3 vấn đề dưới đây, để phòng trường hợp mua nhà xong, áp lực trả nợ lại trở thành gánh nặng quá lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống.

1 - Phương án tính toán khoản vay mua nhà

Để khoản vay mua nhà không ảnh hưởng tới chi tiêu, sinh hoạt chung của bản thân hoặc gia đình, bạn có thể áp dụng quy tắc 28/36.

Quy tắc 28/36 có nguồn gốc từ các ngân hàng Mỹ, thường được dùng để xem xét các khoản vay thế chấp mua nhà không được chính phủ hậu thuẫn. Quy tắc này vừa giúp phía ngân hàng chọn lọc được khách vay có khả năng chi trả tốt, vừa giúp người đi vay mua nhà tự cân nhắc khả năng tài chính của bản thân.

Theo quy tắc 28/36: Bạn chỉ nên dành tối đa 28% tổng thu nhập hàng tháng của mình cho khoản vay mua nhà, và tối đa 36% thu nhập cho toàn bộ các khoản vay khác.

Ví dụ: Thu nhập hàng tháng của bạn là 40.000.000 đồng. Như vậy, trong 1 tháng:

- Số tiền tối đa mà bạn nên dành cho khoản vay mua nhà là: 40.000.000 x 28% = 11.200.000.

- Số tiền tối đa mà bạn nên dành cho tất cả các khoản nợ khác (bao gồm cả nợ vay mua nhà) là: 40.000.000 x 36% = 14.400.000.

2 - Ưu tiên vay tiền người thân trước khi vay ngân hàng

Nếu bắt buộc phải vay tiền mua nhà, hãy ưu tiên vay người thân trước khi vay ngân hàng, vì thông thường, vay người thân sẽ không mất lãi; hoặc nếu lãi, khoản lãi có thể cũng sẽ “nhẹ nhàng” hơn nhiều lãi vay ngân hàng.

Vậy nên, cố gắng vay tiền người thân, đồng thời lên kế hoạch tiết kiệm để trả nợ cho họ, rồi xem còn thiếu bao nhiêu, hãy vay ngân hàng.

3 - Không được phép loại trừ khả năng bị giảm thu nhập sau khi vay tiền mua nhà

Khi thu nhập ổn định, việc trả nợ hàng tháng có thể không phải áp lực quá lớn. Tuy nhiên, cuộc sống luôn tiềm ẩn những bất trắc như mất việc, ốm đau, hoặc các vấn đề kinh tế khác có thể dẫn đến giảm hoặc mất thu nhập. Nếu đã quyết định vay tiền mua nhà hoặc mua BĐS, đặc biệt là trong bối cảnh hiện tại, đừng bao giờ bỏ qua khả năng bản thân có thể bị giảm thu nhập/mất thu nhập.

Việc trả nợ mua nhà là một cam kết tài chính dài hạn và thường chiếm một phần không nhỏ trong thu nhập hàng tháng. Nếu không tính toán đến khả năng giảm thu nhập, bạn có thể phải thắt chặt chi tiêu quá mức khi tình huống xấu xảy ra, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bản thân và gia đình. Việc có sự chuẩn bị trước giúp bạn có thể duy trì một mức sống chấp nhận được ngay cả khi thu nhập bị ảnh hưởng.