Tôi năm nay 33 tuổi, đang làm nhân viên văn phòng cho một công ty công nghệ ở TP HCM, thu nhập trung bình khoảng 35 triệu một tháng. Trước đây, suốt gần 7 năm, tôi thuê một căn hộ một phòng ngủ ở quận Bình Thạnh với giá khoảng 6 triệu đồng một tháng. Cuộc sống khá thoải mái: không phải lo nợ nần, không bị gò bó bởi khoản vay dài hạn, thích thì chuyển chỗ khác ở. Nói thật, cảm giác "tự do" khi thuê nhà cũng rất đáng giá.
Nhưng rồi, càng về sau tôi càng nhận ra, thuê nhà cũng có cái rủi ro riêng. Thứ nhất, khi đi thuê, mỗi tháng tôi đều phải dành một phần thu nhập để trả tiền nhà. Còn những người bạn tôi đã cố gắng mua nhà từ vài năm trước, dù giai đoạn đầu họ phải "thắt lưng buộc bụng" để trả góp, thì giờ đây họ gần như không còn áp lực thuê nhà nữa. Mỗi tháng chỉ phải trả phí quản lý và bảo trì nhỏ, trong khi phần lớn thu nhập được dành cho những mục tiêu khác như đầu tư, chăm lo cho gia đình hay đơn giản là tận hưởng cuộc sống.
Thứ hai, tôi bắt đầu tính thử một bài toán đơn giản. Nếu giả sử tôi không mua nhà mà mang toàn bộ tiền tích góp đi gửi tiết kiệm, lấy lãi hàng tháng để thuê, thì sau 10 năm, tình hình có thể rất khác. Giá thuê một căn hộ tương tự như tôi đang ở có thể sẽ tăng gấp đôi, vì giá bất động sản ở TP HCM thường tăng 3–4 lần trong cùng giai đoạn. Trong khi đó, tiền gửi tiết kiệm chỉ sinh lãi khoảng 6–7% một năm, rõ ràng không đủ bù cho tốc độ tăng giá nhà và lạm phát.
>> Tôi lương 40 triệu bất lực trước căn hộ Sài Gòn 5 tỷ đồng
Ngược lại, nếu tôi chịu khó vay ngân hàng để mua, thì giá trị căn hộ của tôi cũng tăng theo thời gian. Đó không chỉ là nơi ở, mà còn là một tài sản thực. Dù mỗi tháng tôi phải trả góp gần 15 triệu đồng trong 10 năm, nhưng sau đó, tôi có một căn nhà thuộc về mình và khi giá trị nhà tăng, tài sản của tôi cũng tăng theo.
Tôi nhớ năm ngoái, sau nhiều đêm tính toán, tôi quyết định mua một căn hộ 65 m2 ở Thủ Đức, trị giá 2,5 tỷ đồng. Tôi có sẵn 1,3 tỷ tiền tiết kiệm, còn lại vay ngân hàng 1,2 tỷ trong 15 năm. Lúc đầu khá áp lực, nhưng sau một năm, tôi thấy quyết định này hoàn toàn đúng đắn: mỗi tháng trả góp cũng tương đương tiền thuê, nhưng tâm lý lại khác hẳn – tôi đang trả cho chính căn nhà của mình, chứ không phải trả cho chủ nhà.
Vì vậy, quan điểm của tôi là: Nếu bạn có thu nhập ổn định và đã tích lũy được khoảng 50% giá trị căn nhà, thì nên mạnh dạn vay để mua. Áp lực trả nợ ban đầu là có, nhưng đó là khoản đầu tư cho tương lai. Còn nếu bạn thực sự có khả năng đầu tư sinh lời từ 20%/năm trở lên, thì thuê nhà vẫn là lựa chọn hợp lý, vì khi đó, tiền của bạn sinh lời nhanh hơn tốc độ tăng giá nhà.
Không có lựa chọn nào là "đúng" cho tất cả. Nhưng với tôi, sau nhiều năm thuê và nay đã có một chỗ gọi là "nhà của mình", tôi hiểu rõ một điều: cảm giác yên tâm khi sở hữu nhà không chỉ là về tiền bạc, mà còn là về sự ổn định và tự do tinh thần.
Tinh Van