Những món ăn này đã trở thành một phần ký ức của người dân Hà Tĩnh.

Hà Tĩnh không chỉ làm say lòng người bằng hương vị mộc mạc của những món ăn dân dã. Vùng đất này lưu giữ cả những khoảng trời khoáng đạt, thiên nhiên trữ tình như giấc mơ dịu lành giữa mùa hè đổ lửa.

Kẹo cu đơ

Kẹo cu đơ ngon là khi ăn phải hội đủ các vị béo bùi của lạc, ngọt ngào của đường mía, hương vị cay nồng của gừng tươi cùng với bánh tráng được nướng đúng độ, tạo nên hỗn hợp bánh giòn tan, ngọt bùi. Sự hòa quyện trong phần nguyên liệu làm kẹo cu đơ tạo nên hương vị đặc trưng mà chỉ loại kẹo này mới có.

Tuy cùng chung công thức nhưng để làm ra miếng kẹo vừa thơm vừa giòn thì không phải ai cũng có thể làm được. Trước tiên phải chọn mật mía nguyên chất có màu vàng óng. Lạc phải chọn loại lạc nhỏ hạt, không bị lép hay mốc, không được để trầy hết vỏ lụa ngoài của lạc. Và cuối cùng là bánh tráng với khuôn làm bánh nhỏ hơn kiểu bánh thường, chuyên dành làm kẹo; bánh tráng có các mép quăn đều, lõm ở giữa, khi nướng phải chín đều, không được để nứt, thủng hay vỡ.

Điều quyết định chiếc kẹo cu đơ ngon chính là kỹ thuật nấu. Mật được đun thật sôi, cho một ít gừng thái nhỏ và lạc rang vào rồi khuấy đều để lạc không chìm xuống đáy nồi sẽ bị cháy. Cứ khuấy đều tay đến khi nào ngửi thấy mùi thơm, người thợ làm kẹo sẽ dùng đũa lấy một ít mật nhỏ vào nước lạnh, nhìn thấy giọt mật rơi vào nước không bị bẹp và không tan loãng ra là đạt yêu cầu.

Bên chén chè xanh còn bốc khói, cắn một miếng cu đơ giòn tan, ngọt dịu, cay ấm vị gừng, người ta như cảm nhận rõ cả sự dung dị của món quà quê dân dã, tấm chân tình mộc mạc mà đượm nồng, mang theo hơi thở của vùng đất đầy nắng gió và cả nét văn hoá đậm đà của người dân miền Trung.

Ram bánh mướt

Buổi sáng ở Hà Tĩnh, không gì sôi động và ấm cúng hơn hình ảnh những hàng ram bánh mướt nghi ngút khói, thơm lừng cả góc phố. Đây không chỉ là món ăn sáng phổ biến mà còn là thức quà quê thân thuộc, gói ghém tinh hoa ẩm thực của mảnh đất ân tình.

Bánh mướt được làm từ gạo nếp ngâm kỹ qua đêm, xay nhuyễn và tráng thật mỏng trên khuôn nóng, tạo nên từng lớp bánh trắng ngần, dẻo thơm, mềm mượt.

Phần nhân ram là sự hòa quyện của thịt nạc xay, mộc nhĩ thái nhỏ, miến, hành lá, nêm nếm vừa miệng rồi cuốn chặt tay, chiên vàng đều trên chảo mỡ nóng. Khi thưởng thức, người ta dùng bánh mướt quấn bên ngoài chiếc ram nóng hổi, có thể cuốn thêm giò lắt và rau sống. Nước mắm phải là nước cốt nguyên chất, pha rất hài hòa, trọn vị, có thêm tỏi ớt. Ngoài ra, người dân ở đây còn ăn bánh mướt với cả hành phi giòn.

Lớp bánh mướt mềm mại như tan nơi đầu lưỡi, ôm trọn lấy phần ram giòn rụm bên trong tạo nên sự tương phản tuyệt vời giữa vỏ ram giòn và lớp bánh mịn màng. Sự mềm mượt của bánh hòa quyện với cái giòn thơm của ram không hề lấn át mà nâng đỡ lẫn nhau, giúp tôn lên hương vị, khiến người ăn không chỉ cảm nhận vị ngon nơi đầu lưỡi mà còn là một trải nghiệm vị giác trọn vẹn.

Các quán ram bánh mướt thường mở từ 5h30 sáng đến khoảng 10h hoặc đến khi hết hàng. Giá mỗi suất dao động từ 30.000 - 45.000 đồng tùy nơi, đầy đặn và vừa miệng. Nếu muốn mua mang về, bạn có thể nhờ chủ quán gói riêng ram, bánh mướt và rau sống để đảm bảo không bị ỉu hoặc nát trong quá trình di chuyển.

Mực nhảy Vũng Áng

Mùa mực nhảy ở vùng biển Vũng Áng thường kéo dài từ tháng 3 đến tháng 7 âm lịch hằng năm, cũng là thời điểm tuyệt vời để du khách trải nghiệm cảm giác "ăn mực vừa nhảy lên khỏi biển".

Mực nhảy (hay còn gọi mực nháy) để chỉ những con mực còn tươi sống, thường có thân mình trong suốt, da nhấp nháy sau khi được vớt lên khỏi nước biển, có thể thấy các tia phản quang trên thân mực. Để bắt được mực nhảy ở Vũng Áng, ngư dân nơi đây thường ra khơi vào đêm khuya vì mực sẽ nổi lên theo ánh sáng đèn. Mực được bắt lên sẽ thả ngay vào lồng bè nổi trên biển để đảm bảo độ tươi ngon.

Điều thú vị là bạn có thể đến các nhà bè tại xã Kỳ Lợi, tự tay bắt những con mực đang bơi trong lồng, tận hưởng cảm giác thích thú khi nghe chúng nhảy tanh tách trong chậu. Đặc biệt, khu vực Eo Bạch hiện có khoảng 20 hộ kinh doanh hải sản, mỗi ngày đón hàng trăm thực khách ghé thăm, đông nhất vào các buổi chiều tối mùa hè.

Theo người dân địa phương, mực tại Vũng Áng ngon hơn vùng khác chính nhờ độ mặn lý tưởng của nước biển nơi đây - xấp xỉ 3.5. Độ mặn này giúp hương vị của mực đậm đà, tạo độ săn chắc tự nhiên, không cần tẩm ướp nhiều vẫn khiến người ăn "ghiền".

Dù chế biến theo cách dân dã hay cao cấp, mực nhảy vẫn giữ được vị ngọt đặc trưng, độ giòn dai sần sật ngon khó cưỡng. Với kinh nghiệm luộc mực dày dặn của các đầu bếp địa phương, mực nhảy Vũng Áng khi luộc lên vẫn giữ được sắc hồng, vị ngọt, giòn, thơm. Người Hà Tĩnh có thói quen ăn mực luộc cùng lá lốt, chấm xì dầu pha mù tạt.

Ngoài ra, những món ngon nhất định phải thử với mực nhảy Vũng Áng gồm: Mực nhảy hấp gừng sả giữ nguyên vị ngọt thanh tự nhiên; Mực nhảy nướng than hoa thơm lừng, thịt săn chắc; Gỏi mực vị ngọt, giòn, tươi là món ăn chinh phục khẩu vị của hầu hết thực khách; Sashimi mực nhảy, ăn sống với wasabi; Mực xào sa tế hoặc chua ngọt, cay nồng, đậm đà; Mực nhúng lẩu hải sản thanh mát, thích hợp cho bữa sum họp gia đình...

Và đừng quên, nước chấm là linh hồn của món mực. Tùy vào cách chế biến, bạn có thể chọn muối tiêu chanh cho món hấp/nướng; nước mắm gừng cho món luộc hoặc nước chấm pha chua ngọt cho gỏi mực, sashimi...

Hành trình chạm vào vẻ đẹp nguyên sơ

Biển Thiên Cầm

Biển Thiên Cầm thuộc huyện Cẩm Xuyên, cách trung tâm thành phố Hà Tĩnh khoảng 20km. Nằm giữa núi Thiên Cầm và núi Đầu Voi, bãi biển này có hình dáng cong cong như một cánh cung, ôm lấy bờ cát trắng mịn và nước biển trong xanh.

Tên gọi "Thiên Cầm" mang ý nghĩa "đàn trời", được cho là xuất phát từ truyền thuyết về âm thanh kỳ diệu của gió và sóng biển hòa quyện vào nhau, tạo nên những bản nhạc du dương như tiếng đàn trời.

"Cung đàn trời" có 3 bãi tắm (bãi chính dài 3km và 2 bãi tắm còn lại dài 10km) trải dài cát trắng, nước biển trong xanh, không khí mát lành. Nét hoang sơ, mộc mạc, chưa bị tác động nhiều bởi các hoạt động du lịch, biển Thiên Cầm hứa hẹn sẽ mang tới cho bạn những phút giây thư giãn thoải mái nhất.

Biển Kỳ Xuân

Biển Kỳ Xuân có chiều dài khoảng 13km hình vòng cung, nổi bật với sự hoà hợp giữa núi non và biển cả. Nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn với bất kỳ ai khi ghé thăm dải đất miền Trung này.

Cách trung tâm thành phố khoảng 45km, Kỳ Xuân là một trong những bãi biển còn giữ nguyên vẻ hoang sơ hiếm có của khu vực miền Trung. Làn nước trong xanh, bờ cát trắng trải dài cùng những rặng phi lao xanh rì góp phần tô điểm thêm cho vẻ đẹp khác lạ nơi đây.

Không giống những bãi biển khác, biển Kỳ Xuân là nơi tụ hội của núi non và biển cả. Phía trước là núi Vàng, núi Voi và núi Sơn Tịnh. Xa xa là đảo Én mờ ảo trong sương. Sau lưng là những rặng phi lao xanh ngát kết hợp màu trắng mịn của cát, màu xanh của nước biển... tạo nên bức tranh sơn thuỷ hữu tình.

Ngoài tắm biển, bạn có thể tham gia hoạt động team building hay cắm trại qua đêm đều cực kì thú vị.

Hồ Kẻ Gỗ

Hồ Kẻ Gỗ là hồ nước ngọt nhân tạo lớn nhất tỉnh Hà Tĩnh, nằm trong khuôn viên Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, trải dài qua ba huyện Cẩm Xuyên, Kỳ Anh và Hương Khê. Hồ được xây dựng trên lưu vực sông Rào Cái (còn gọi là sông Ngàn Mọ), cách TP Vinh khoảng 70 km về phía nam.

Đây không chỉ là công trình thủy lợi quan trọng, mà còn là điểm đến sinh thái, nghỉ dưỡng lý tưởng, nơi thiên nhiên nguyên sơ được giữ gìn gần như vẹn nguyên.

Mang trong mình vẻ đẹp mộc mạc nhưng đầy cuốn hút, hồ Kẻ Gỗ khiến du khách choáng ngợp bởi không gian yên bình, tĩnh lặng, đối lập hoàn toàn với sự náo nhiệt, sôi động của biển Thiên Cầm chỉ cách đó chưa đầy 30 km. Mặt hồ phẳng lặng soi bóng mây trời, không khí mát mẻ và thanh sạch, là nơi lý tưởng để "giải nhiệt" giữa mùa hè bỏng rát.

Một trong những trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến đây là đi bộ trên cầu vượt lòng hồ. Cây cầu bê tông uốn lượn như dải lụa bắc ngang mặt nước. Toàn cảnh hồ Kẻ Gỗ với nước biếc, trời cao, rừng xanh, núi thẳm… tạo nên vẻ đẹp trầm mặc, tĩnh lặng của bức tranh sơn thủy hữu tình.

Với những ai yêu thích khám phá nhẹ nhàng và không gian xanh, hồ Kẻ Gỗ cũng là địa điểm lý tưởng để tổ chức buổi cắm trại bên bạn bè và người thân. Ngoài ra, du khách có thể tham gia các hoạt động giải trí như câu cá, đi thuyền, tắm biển, leo núi, trekking hoặc đơn giản là đi dạo bộ quanh hồ để thư giãn và tận hưởng không khí trong lành.