Mở xe cà phê 15 K lỗ ngay tuần đầu

Dãy phòng trọ gần nhà tôi có anh chàng thanh niên tốt nghiệp ngành kỹ thuật môi trường, nhưng chẳng tìm được công việc đúng ngành nên đành làm trái nghề chừng hai năm. Lương ổn định, nhưng sau đó, cậu nói với tôi: "Không thấy tương lai gì, làm như cái máy". Rồi nghỉ.

Vài tuần sau, cậu tâm sự là có góp vốn với một người bạn, làm hai xe đẩy cà phê bán. Tôi hỏi, đã khảo sát chỗ bán chưa, có khách không thì cậu ấy cười: "Anh yên tâm, em chọn ngay ngã ba đông người, gần công ty, công nhân ra vô suốt ngày. Không thiếu khách đâu".

Đúng là không thiếu người đi qua. Nhưng hóa rất ít người dừng lại ngay xe của cậu để mua.

Tôi cũng biết một trường hợp mở khu vui chơi cho trẻ em, bàn bida cho người lớn nhưng cũng không trụ nổi sau nửa năm.

Điểm chung của tư duy kinh doanh kiểu như thế, là: Trăm người bán, vạn người mua. Những mô hình kinh doanh "dễ", nhiều người bán, cạnh tranh cao. Nhưng chính vì thấy dễ mở lại cho rằng "cứ làm đại đi, không sao đâu".

Quay trở về trường hợp cậu thanh niên bán cà phê xe đẩy, sau tuần đầu, tiền bán không đủ bù chi phí nguyên vật liệu, đá, ly, khăn giấy, xăng xe... chưa kể khoản gửi xe và phí sinh hoạt.

Đã không còn mộng thuê người bán và gầy dựng thành một chuỗi cà phê xe đẩy nữa.

Xe cà phê, tưởng đơn giản nhưng là một hệ thống vận hành chi ly: từ giờ giấc, nguyên liệu, pha chế, xử lý tình huống, đến đối mặt với rủi ro trời mưa và rất nhiều yếu tố chủ quan lẫn khách quan khác.

Nhiều người tính rất nhanh: lời 5.000 đồng ly, bán vài chục ly là có đồng ra đồng vào mỗi ngày. Nhưng họ không tính được những biến số của thực tế: không phải ngày nào cũng bán được 50 ly, không phải ly nào cũng lời trọn vẹn, không phải hôm nào cũng có khách.

Đừng vì thấy người khác bán được mà nghĩ mình chắc chắn cũng làm được. Đừng lấy thống kê kiểu đếm cua trong lỗ, thấy người đi đường đông để làm tiêu chí lựa chọn địa điểm buôn bán.

Nếu không chuẩn bị hay có tính toán gì ngoài một chút hưng phấn và vài phép tính trong đầu, thì bạn rất dễ đi vào đúng vết xe đổ rồi quay về vạch xuất phát.

Trăm người bán, vạn người mua - có lẽ đúng với 20 năm trước, khi thị trường mới bùng nổ. Bây giờ, mọi ngành hàng kinh doanh đều đã bão hoà. Bạn có nhớ hết tên các thương hiệu trà sữa, có nhớ ở khu mình sống có bao nhiêu quán cà phê, có thấy trên đường đi làm hàng ngày, có bao nhiêu xe đẩy cà phê lề đường?

Phúc Trường