"Mỏ vàng" không ngờ đến của nhiều ngân hàng, còn lãi nhiều hơn kinh doanh ngoại hối, thu phí dịch vụ

Trong 9 tháng đầu năm 2025, chỉ tiêu lãi thuần từ hoạt động khác của 27 ngân hàng ghi nhận mức tăng trưởng nổi bật so với cùng kỳ năm trước. Tại nhiều nhà băng, nguồn thu này còn lớn hơn các nguồn thu phi tín dụng khác như ngoại hối, dịch vụ, mua bán chứng khoán.

Trong số 27 ngân hàng, có tới 23 ngân hàng ghi nhận mức tăng lãi thuần từ hoạt động khác trong 9 tháng đầu năm 2025 so với cùng kỳ. Chỉ 5 ngân hàng sụt giảm so với cùng kỳ. Tỷ lệ ngân hàng tăng mạnh áp đảo hoàn toàn số giảm, cho thấy xu hướng phục hồi rộng khắp của mảng hoạt động thu ngoài lãi trong năm nay.

Xét theo tốc độ tăng trưởng, nhiều ngân hàng có bước nhảy vọt theo cấp số nhân như BIDV, BVBank, NamABank, NCB, Techcombank, TPBank, Vietcombank,… Chẳng hạn, lãi thuần từ hoạt động khác của Techcombank trong 9 tháng đầu năm 2025 đạt tới 1.390 tỷ đồng, tăng gấp đôi cùng kỳ. TPBank cũng tăng hơn 2 lần và đạt 440 tỷ đồng. BIDV tăng 2 lần lên 6.669 tỷ đồng. Trong khi ABBank tăng tới 13 lần lên 1.291 tỷ đồng.

Xét trên toàn hệ thống, tỷ trọng đóng góp của "lãi thuần từ hoạt động khác" trong tổng thu nhập hoạt động ghi nhận mức cải thiện rõ rệt.

Nếu như 9 tháng năm 2024, chỉ tiêu này chỉ chiếm 4,45% tổng thu nhập, thì sang 9 tháng 2025 tỷ trọng đã tăng lên 6,33%. Điều này phản ánh hai yếu tố quan trọng: thu nhập từ hoạt động khác tăng nhanh hơn tốc độ tăng của tổng thu nhập hoạt động và nhiều ngân hàng có các khoản thu đột biến đến từ bán nợ, xử lý nợ, thanh lý tài sản hoặc thu hồi các khoản đã xoá.

Ở một số ngân hàng, tỷ lệ đóng góp của hoạt động khác thậm chí tăng vọt lên mức rất cao. ABBank là trường hợp đáng chú ý nhất khi tỷ trọng tăng từ 4,34% lên tới 33,40%, tương đương gấp gần tám lần so với cùng kỳ. Saigonbank cũng ghi nhận tỷ trọng rất cao, tăng từ 12,15% lên 19,56%, trong khi ngay cả những "ông lớn" như VietinBank và BIDV đều có tỷ lệ đóng góp vượt 10%.

Theo đó, lãi từ hoạt động khác tại nhiều nhà băng là nguồn thu lớn nhất trong các nguồn phi tín dụng, hơn cả mua bán chứng khoán, kinh doanh ngoại hối, hoạt động dịch vụ,...

Chẳng hạn tại BIDV, trong 9 tháng đầu năm 2025, lãi từ hoạt động khác là 6.669 tỷ đồng, trong khi lãi từ hoạt động dịch vụ chỉ 5.160 tỷ đồng, lãi từ kinh doanh ngoại hối hơn 3.000 tỷ,…

Tương tự tại VietinBank, lãi từ hoạt động khác trong 9 tháng đầu năm đạt hơn 7.000 tỷ đồng, trong khi lãi từ hoạt động dịch vụ chỉ hơn 4.600 tỷ.

Một trong những nguyên nhân then chốt giúp chỉ tiêu này tăng mạnh trong năm 2025 đến từ sự phục hồi của thị trường tài sản bảo đảm, đặc biệt là bất động sản. Sau giai đoạn dài trầm lắng, thanh khoản cải thiện và giá bán tăng trở lại đã giúp ngân hàng bán tài sản dễ hơn và thu hồi giá trị cao hơn. Bên cạnh đó, năm 2025 là giai đoạn các ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu đã tích tụ từ các năm trước. Nhiều khoản nợ đã được trích lập đủ trong giai đoạn trước, nay được xử lý dứt điểm, và mỗi đồng thu hồi được ghi nhận hoàn toàn vào lãi từ hoạt động khác.