Theo các nha sĩ, chỉnh nha không chỉ đơn thuần để có một nụ cười đẹp. Quan trọng hơn, chỉnh nha giúp tái lập chức năng ăn nhai, giúp xương hàm, hệ thống cơ thần kinh liên quan và đường thở phát triển cân đối.
Thời điểm phù hợp nhất để chỉnh nha cho trẻ?
Đây là thắc mắc của rất nhiều bố mẹ. Họ băn khoăn không biết chỉnh nha nên bắt đầu từ giai đoạn răng sữa, răng hỗn hợp hay chờ đến khi trẻ có đủ răng vĩnh viễn?
Theo Hiệp hội Nha khoa Mỹ (AAO), trẻ cần khám răng lần đầu ngay khi chiếc răng sữa đầu tiên mọc, và không muộn hơn 12 tháng tuổi. Thông thường, răng sữa đầu tiên xuất hiện vào khoảng 6-7 tháng tuổi. Đây là thời điểm các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ nha khoa để được kiểm tra và tư vấn.
Tuy nhiên, ngay từ khi mang thai, mẹ bầu cũng nên khám nha khoa định kỳ để đảm bảo sức khỏe răng miệng của mình và tìm hiểu cách chăm sóc răng miệng cho trẻ sau sinh. Nhờ thế, mẹ có thể giúp bé dự phòng sâu răng, cho trẻ bú đúng cách và phát hiện sớm các bất thường như tật dính lưỡi (phanh lưỡi ngắn).
Khi trẻ lên 7 tuổi, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ chỉnh nha chuyên sâu để được lập kế hoạch điều trị nếu cần thiết. Ở độ tuổi này, trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn bộ răng hỗn hợp, tức là có cả răng sữa và răng vĩnh viễn. Lúc này, các răng hàm lớn thứ nhất (răng 6) và răng cửa giữa đã mọc giúp bác sĩ có thể phát hiện sớm các bất thường về khớp cắn và lập kế hoạch điều trị kịp thời. Tuy nhiên, ngay từ giai đoạn bộ răng sữa, một số sai lệch khớp cắn như khớp cắn ngược, lệch đường giữa có thể đã xuất hiện.
Can thiệp chỉnh nha có thể chia thành ba giai đoạn: dự phòng, ngăn chặn và chỉnh nha sửa chữa. Dự phòng và ngăn chặn thường được thực hiện ở giai đoạn răng sữa hoặc răng hỗn hợp, chỉnh nha sửa chữa hay toàn diện thường bắt đầu khi răng sữa đã thay hết. Tùy theo trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ xác định thời điểm bắt đầu chỉnh nha.
Những dấu hiệu cảnh báo trẻ cần khám chỉnh nha sớm
Cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ chỉnh nha hoặc nha khoa trẻ em, ngay cả khi trẻ chưa đủ 7 tuổi, nếu nhận thấy các dấu hiệu sau.
Đó là trẻ có răng không thẳng hàng, mọc lệch lạc hoặc chen chúc. Trẻ mất răng sữa sớm hoặc mọc muộn hơn bình thường so với răng cùng tên. Trẻ có dấu hiệu khó khăn khi ăn nhai. Trẻ có khớp cắn ngược (răng cửa ở hàm trên mọc ra sau răng cửa hàm dưới) hay khớp cắn chéo (các răng hàm trên mọc vào trong hơn so với mặt ngoài của răng hàm dưới). Trẻ phát tiếng kêu bất thường ở khớp thái dương hàm khi ăn nhai. Khuôn mặt trẻ lệch lạc, xương hàm không cân xứng hai bên. Trẻ có các thói quen xấu như mút ngón tay, cắn môi hoặc mím môi, đẩy lưỡi khi nuốt, thở bằng miệng, cắn bút, khi nói đưa xương hàm dưới ra trước, nghiến răng hoặc ngáy.
Các phương pháp chỉnh nha cho trẻ
Hai phương pháp phổ biến để chỉnh nha cho trẻ hiện nay là khí cụ tháo lắp và khí cụ cố định. Mỗi phương án điều trị đều có ưu, nhược điểm riêng.
Khí cụ cố định là phương pháp sử dụng mắc cài (bằng kim loại hoặc sứ) kết hợp với dây cung để tạo lực kéo, dịch chuyển răng về đúng vị trí theo không gian ba chiều. Phương pháp này được đánh giá mang lại hiệu quả cao, nhất là trong các trường hợp phức tạp nhưng việc mắc cài lộ rõ có thể khiến trẻ thiếu tự tin khi giao tiếp. Phương pháp này cũng khiến trẻ khó vệ sinh răng miệng, dễ gây tích tụ mảng bám và sâu răng. Mắc cài và dây cung trong miệng cũng ảnh hưởng đến việc ăn uống, dễ kích ứng nướu do vướng thức ăn ở khí cụ. Phương pháp này đòi hỏi trẻ nhiều lần tái khám định kỳ. Ngoài ra, mỗi khi mắc cài bị bong, hay rơi, trẻ cần phải đi gặp bác sĩ ngay.
Khí cụ tháo lắp có nhiều loại khác nhau. Các khí cụ tháo lắp truyền thống không có tác dụng di chuyển răng theo không gian ba chiều như mắc cài. Ngày nay, trong nhóm khí cụ tháo lắp hiện đại có loại khay niềng trong suốt được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân để dịch chuyển răng về vị trí mong muốn mà không cần sử dụng mắc cài hay dây cung kim loại. Đơn cử như Invisalign First, giúp trẻ thoải mái nhưng vẫn hỗ trợ hiệu quả việc điều chỉnh răng sữa, răng vĩnh viễn đang phát triển.
Phương pháp này được nhiều phụ huynh đánh giá cao vì có nhiều ưu điểm. Đầu tiên khay niềng trong suốt, gần như "vô hình" khi đeo, giúp trẻ tự tin giao tiếp và vui chơi. Thứ hai, khay niềng có thể tháo rời giúp trẻ dễ dàng chải răng, sử dụng chỉ nha khoa, duy trì thói quen chăm sóc răng miệng tốt hơn so với khí cụ cố định, từ đó giảm nguy cơ sâu răng và các vấn đề nướu. Trẻ không cần đeo khay khi ăn, trừ một số trường hợp có chỉ định của bác sĩ. Thứ ba, khay niềng không gây đau hay kích ứng niêm mạc như mắc cài kim loại. Một số trường hợp trẻ có thể gặp hiện tương tăng tiết nước bọt trong những ngày đầu tiên. Điều trị bằng phương pháp này, trẻ không cần đến phòng khám thường xuyên như khi đeo mắc cài (trung bình 2-3 tháng mới cần đến một lần). Hơn nữa, niềng răng trong suốt khắc phục được vấn đề bung mắc cài, đứt dây cung, đảm bảo quá trình chỉnh nha diễn ra thuận lợi và an toàn.
Bên cạnh những ưu điểm, khay trong suốt cũng có một số nhược điểm như đòi hỏi trẻ kỷ luật và hợp tác hơn để đeo đủ thời gian mỗi ngày, chi phí điều trị thường cao hơn mắc cài. Phương pháp này cũng không kiểm soát được những dịch chuyển răng quá phức tạp, cần có sự hỗ trợ của các phương tiện khác...
Cách Invisalign First hỗ trợ sự phát triển răng ở trẻ
Invisalign First có thể nong rộng khung hàm, tạo đủ khoảng cho răng vĩnh viễn mọc đúng vị trí. Hiện nay, các nha sĩ có khí cụ IPE để nong hàm gọn nhẹ hơn khí cụ truyền thống.
Invisalign First với công nghệ 3D và kế hoạch chỉnh nha được lập trình cá nhân hóa, dự đoán từng giai đoạn răng di chuyển như thế nào giúp cha mẹ và trẻ có thể hình dung được kết quả cuối cùng.
Với vật liệu SmartTrack độc quyền, khay Invisalign First áp dụng lực nhẹ và liên tục, giúp di chuyển răng hiệu quả mà không gây khó chịu cho trẻ.
Để điều trị với Invisalign First, đầu tiên trẻ cần được khám và tư vấn. Bác sĩ đánh giá tình trạng răng của trẻ và chụp X-quang nếu cần để xác định liệu Invisalign First có phù hợp. Nếu đánh giá phương pháp phù hợp với con, bác sĩ sẽ sử dụng công nghệ quét trong miệng, lấy dấu răng kỹ thuật số để lên kế hoạch điều trị chính xác cho trẻ. Phần mềm ClinCheck 3D sẽ mô phỏng quá trình điều trị cá nhân hóa, cho phép xem trước cách răng của trẻ dịch chuyển và kết quả cuối cùng. Sau khi kế hoạch được phê duyệt, khay Invisalign First sẽ được sản xuất. Sau vài tuần, trẻ sẽ nhận được khay niềng răng cùng hướng dẫn của bác sĩ về thời điểm và cách thay khay.
Tiến trình niềng của trẻ sẽ được theo dõi thông qua các lần kiểm tra định kì. Trong quá trình này, trẻ cần tuân thủ thời gian đeo niềng, vệ sinh răng miệng đúng cách, sử dụng các sản phẩm dự phòng sâu răng và vệ sinh khay theo hướng dẫn của bác sĩ. Trẻ không được chủ quan trong vệ sinh răng miệng để tránh nguy cơ sâu răng. Tại phòng khám, trẻ có thể sử dụng vecni fluoride hoặc gel fluor để dự phòng sâu răng theo chỉ định của bác sĩ.
Sau khi điều trị hoàn tất, trẻ sẽ đeo hàm duy trì để đảm bảo răng luôn ở đúng vị trí.
Kim Anh
Tin liên quan
