Lý do CPI tháng 5 tăng

TPO - Cục Thống kê, Bộ Tài chính cho biết, tháng 5 vừa qua, giá điện sinh hoạt tăng 0,84% do nhu cầu sử dụng điện tăng khi thời tiết chuyển hè. Giá điện tăng là một trong những nguyên nhân chính đẩy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 tăng 0,16% so với tháng trước.

Cụ thể, tháng 5 vừa qua, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 10 nhóm hàng tăng giá, riêng nhóm giao thông giảm giá. Cục Thống kê nhận định, giá thuê nhà, vật liệu bảo dưỡng nhà ở, điện sinh hoạt và ăn uống ngoài gia đình tăng là nguyên nhân chính làm CPI tăng.

CPI tháng 5 tăng 0,16% so với tháng trước.

Trong đó, chỉ số giá nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng tăng cao nhất 0,73% so với tháng trước, tác động làm tăng CPI chung 0,14%. Giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng do giá gạch, cát, đá, thép tăng khi nhu cầu xây dựng cao trong mùa thi công, nguồn cung một số vật liệu khan hiếm và chi phí sản xuất, vận chuyển tăng.

Giá thuê nhà cũng tăng do giá bán bất động sản ở mức cao nên nhu cầu thuê nhà tăng mạnh, trong khi chi phí bảo trì, vận hành tăng nên chủ nhà điều chỉnh giá thuê để bù đắp chi phí.

Giá điện, nước sinh hoạt đồng loạt tăng, tuy nhiên chỉ số giá tháng 5 phản ánh biến động trễ một tháng so với các mặt hàng khác do được tính dựa trên doanh thu và sản lượng tiêu dùng của tháng trước.

Giá điện sinh hoạt tăng 0,84% do nhu cầu sử dụng điện tăng khi thời tiết chuyển hè.

Hàng hoá và dịch vụ khác, nhóm văn hoá hoá, giải trí và du lịch, thiết bị đồ dùng gia đình, hàng ăn và dịch vụ ăn uống… cùng tăng giá. Giá dịch vụ du lịch trọn gói tăng 1,09% do nhu cầu du lịch tăng mạnh vào dịp nghỉ lễ và chuẩn bị cao điểm mùa hè.

Trong khi đó, giao thông là nhóm duy nhất có chỉ số giá tháng 5 giảm 0,42% so với tháng trước, tác động làm CPI chung giảm 0,04%. Nguyên nhân là chỉ số giá dầu diezen giảm 2,33%; chỉ số giá xăng giảm 1,2% do ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá xăng dầu trong nước theo sát diễn biến thị trường thế giới.

Chỉ số giá vàng và chỉ số giá USD không nằm trong giỏ tính CPI. Chỉ số giá vàng tháng 5 tăng 10,47% so với tháng trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2025, mức tăng lên đến 35,37%. Theo Cục Thống kê, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới.

Đến ngày 28/5, bình quân giá vàng thế giới ở mức 3.305,71 USD/ounce, tăng 2,66% so với tháng 4/2025. Bất ổn chính trị toàn cầu và lo ngại về chiến tranh thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như một tài sản trú ẩn an toàn.

Trong khi đó, giá USD trong nước biến động ngược chiều với giá thế giới. Giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 26.147 VND/USD. Chỉ số giá USD tháng 5 tăng 0,68% so với tháng trước, do nhu cầu ngoại tệ phục vụ thanh toán xuất nhập khẩu tăng.

Lạm phát cơ bản tháng 5 tăng 0,33% so với tháng trước, và tăng 3,33% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2025, lạm phát cơ bản tăng 3,1% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn mức tăng 3,21% của CPI bình quân chung. Nguyên nhân chủ yếu do giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, giá dịch vụ y tế là yếu tố tác động làm tăng CPI - nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.