Lý do chiến cơ Gripen là lựa chọn tối ưu với Không quân Ukraine

Các quan chức Ukraine nhận định, chiến đấu cơ JAS 39 Gripen là lựa chọn tối ưu đối với không quân nước này bởi chúng “vượt trội" cả tiêm kích F-35 của Mỹ xét trên một số khía cạnh.

Trong bài phỏng vấn do trang RBC Ukraine đăng tải hôm 22/10, người phụ trách truyền thông của Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, Đại tá Yurii Ihnat khẳng định, máy bay chiến đấu JAS 39 Gripen do Thụy Điển sản xuất “đã nằm trong tầm nhìn” của binh chủng này từ lâu.

“Các phi công Ukraine đã sử dụng thuần thục máy bay chiến đấu Gripen. Họ đến Thụy Điển và thực hiện các chuyến bay làm quen với mẫu khí tài này. Hơn hết, chiến đấu cơ Gripen phù hợp với Ukraine không chỉ trong công tác đào tạo phi công, mà còn cả về vấn đề kinh tế và chiến thuật. Xét về kinh tế, loại máy bay này khá rẻ khi so với những mẫu khí tài cùng loại do Mỹ sản xuất, trong khi việc bảo trì không đắt đỏ”, ông Ihnat nhận xét.

Về mặt chiến thuật, vị đại tá Không quân Ukraine đánh giá cao việc Gripen có thể hoạt động trên những đường băng dã chiến ở nước này. “Gripen có thể thực hiện việc cất và hạ cánh không chỉ trên đường trải nhựa, mà còn cả đường đất. Hiện Ukraine có hàng chục sân bay trải khắp cả nước, với đường băng là đường đất hoặc đường cao tốc, nơi các máy bay chiến đấu có thể hạ cánh, tiếp nhiên liệu, trang bị vũ khí và tiếp tục tham gia hoạt động tác chiến”.

Theo trang RBC Ukraine, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 22/10 tuyên bố, Thụy Điển sẽ bán cho nước này khoảng 120 - 150 chiếc JAS 39 Gripen phiên bản E. Trong một thông cáo đưa ra cùng ngày, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson tiết lộ, hợp đồng bán chiến cơ giữa Stockholm - Kiev sẽ hoàn tất trong khoảng 3 năm.

Được biết, từ năm 2023, Không quân Ukraine bắt đầu cử phi công sang Thụy Điển để tham gia huấn luyện sử dụng mẫu JAS 39 Gripen. Đến đầu năm 2024, Quốc hội Thụy Điển phê chuẩn bán chiến đấu cơ cho Ukraine. Tuy nhiên, thương vụ bán Gripen ở thời điểm đó đã không được thực hiện, vì vào tháng 5 cùng năm, một số quốc gia phương Tây yêu cầu Stockholm “đợi” để những nước này tập trung chuyển giao tiêm kích F-16 cho quân đội Ukraine.

Theo trang Army Recognition, JAS 39 Gripen dài 14,1m; chiều dài sải cánh 8,4m; cao 4,5m. Máy bay có trọng lượng rỗng và cất cánh tối đa lần lượt là 6,8 tấn và 14 tấn. JAS 39 Gripen được trang bị một động cơ turbine phản lực cánh quạt Volvo Aero RM12, có lực đẩy trung bình là 54 Kilo Newton (kN), nhờ vậy máy bay có thể đạt vận tốc tối đa lên tới 2.200 km/h. Tầm hoạt động tối đa của JAS 39 Gripen đạt khoảng 3.000km. Kíp lái chỉ gồm một phi công.

JAS 39 Gripen được trang bị một radar PS-05/A, có thể phát hiện tiêm kích đối phương ở khoảng cách 120km. Do chuyển được chế độ quét nên PS-05/A có thể theo dõi mục tiêu trên mặt đất lẫn trên biển.

Về vũ khí, JAS 39 Gripen sử dụng một pháo Mauser BK-27 cỡ nòng 27mm với cơ số đạn 120 viên. Thân và cánh máy bay được trang bị 8 giá treo, có thể mang hơn 5 tấn vũ khí từ các loại bom cho đến tên lửa không đối không như IRIS-T, AIM-9; tên lửa không đối đất như AGM-65, Taurus. Để thực hiện các nhiệm vụ trên biển, JAS 39 Gripen dùng các tên lửa RBS-15.