Loạn thông tin về thiệt hại của Iran

Đánh giá tình báo bị rò rỉ của Mỹ cho rằng cuộc tấn công có thể chưa phá hủy thành phần cốt lõi trong chương trình hạt nhân của Iran, nhưng Nhà Trắng phản bác đánh giá này.

Vài ngày sau vụ tấn công của quân đội Mỹ nhằm vào 3 cơ sở hạt nhân tại Iran, mức thiệt hại chính xác vẫn chưa được làm rõ khi các bên liên quan, ngay cả trong nội bộ chính quyền Mỹ, đưa ra những đánh giá mâu thuẫn với nhau.

Ông Trump lại đi ngược với tình báo

Truyền thông Mỹ hôm qua dẫn các nguồn thạo tin với một bản đánh giá tình báo sơ bộ của Cơ quan Tình báo quốc phòng Mỹ (DIA) cho biết đợt tấn công hôm 22.6 không phá hủy hoàn toàn các máy ly tâm và kho uranium được làm giàu của Iran.

Thay vào đó, báo cáo nêu số bom đạn mà Mỹ giáng xuống chỉ chôn vùi lối vào tại một số cơ sở mà không phá hủy các tòa nhà được xây dựng bên dưới lòng đất. Theo đánh giá, cuộc tấn công bằng siêu bom xuyên phá và tên lửa Tomahawk có thể chỉ đẩy lùi chương trình hạt nhân của Iran lại vài tháng, trái ngược với tuyên bố của Tổng thống Donald Trump rằng các cơ sở hạt nhân của Iran đã bị "xóa sổ hoàn toàn". Các nguồn tin của CNN tiết lộ máy ly tâm của Iran hầu như còn nguyên vẹn, trong khi số uranium được làm giàu đã được di chuyển đi nơi khác trước cuộc tấn công.

Phẫn nộ về thông tin trên, ông Trump đăng bài viết lên mạng xã hội cáo buộc CNN và báo The New York Times "cấu kết nhằm hạ thấp một trong những cuộc tấn công quân sự thành công nhất trong lịch sử".

Phát biểu bên lề hội nghị thượng đỉnh NATO ở Hà Lan hôm qua, ông Trump tự tin rằng cuộc tấn công đã phá hủy hoàn toàn các cơ sở hạt nhân và khẳng định đánh giá của giới tình báo là chưa đầy đủ. Ông nhấn mạnh tham vọng hạt nhân của Iran đã bị đẩy lùi hàng chục năm và cảnh báo nếu nước này tái xây dựng chương trình, Mỹ "chắc chắn" sẽ tấn công lần nữa.

Trước đó, ông Trump nói Giám đốc Tình báo quốc gia Tulsi Gabbard "sai lầm" khi điều trần tại quốc hội rằng Iran đang không chế tạo vũ khí hạt nhân. Hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth nghi ngờ động cơ chính trị của việc rò rỉ bản đánh giá tối mật nhưng có độ tin cậy thấp của DIA. Vị bộ trưởng cho biết Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đang xác định người rò rỉ thông tin.

Hôm qua, người phát ngôn quân đội Israel Effie Defrin cho rằng còn quá sớm để đánh giá thiệt hại, song ông tin rằng chiến dịch tấn công của Tel Aviv từ ngày 13.6 cùng với Washington đã giáng đòn nặng nề, làm trì hoãn chương trình hạt nhân Iran thêm nhiều năm. Iran lâu nay nhấn mạnh nước này không có ý định chế tạo vũ khí hạt nhân.

Iran dừng hợp tác với IAEA ?

Hôm qua, quốc hội Iran thông qua quyết định dừng hợp tác với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), quyết định khiến việc thanh tra giám sát chương trình hạt nhân của quốc gia vùng Vịnh càng thêm khó khăn. Lần gần nhất các thanh sát viên IAEA xác minh là vài ngày trước cuộc tấn công hôm 13.6 của Israel. Sau khi hai nước này đạt thỏa thuận ngừng bắn ngày 24.6, IAEA ra tuyên bố sẵn sàng trở lại các cơ sở hạt nhân Iran và xác minh kho vật liệu hạt nhân, gồm hơn 400 kg uranium được làm giàu ở mức 60%. Theo CNN, quyết định hôm qua của quốc hội Iran chỉ có hiệu lực nếu được Hội đồng An ninh quốc gia tối cao thông qua, cơ quan do Tổng thống Masoud Pezeshkian làm chủ tịch và Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei đóng vai trò then chốt trong việc bổ nhiệm một số thành viên chủ chốt.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cảnh báo nước này cũng có thể cân nhắc lại tư cách thành viên của Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân sau các cuộc tấn công của Mỹ và Israel.

"Tôi cho rằng quan điểm về chương trình hạt nhân và chế độ không phổ biến vũ khí hạt nhân của chúng tôi sẽ chứng kiến sự thay đổi, nhưng không thể nói là theo hướng nào", ông Araghchi nói với truyền thông Qatar.