Lỗ hổng cà phê 'đen đặc, đậm đà' giá 12 K

Sáng nào cũng vậy, anh bạn đồng nghiệp của tôi ngồi ở quán vỉa hè quen thuộc để gọi một ly cà phê đen đá "thiệt mạnh". Giá chỉ 12.000 đồng, chủ quán luôn pha đúng ý: đậm, đắng, thơm nức, có bọt như xà phòng.

Khi tôi hỏi: "Anh có biết cà phê thật không thể rẻ như vậy không?", anh cười xòa: "Uống quen rồi. Với lại có thấy đau bụng gì đâu mà lo".

Về quê tôi cũng vậy. Hàng quán bán cà phê pha phin nước đen ngòm ấy, giá mềm hơn chỉ 8-12 nghìn một ly. Nếu mua một bịch cà phê bột về pha, bạn không cần phải thêm đường vào vì nước cà phê đã ngọt sẵn.

Những ly cà phê kiểu đó, rẻ, đậm, tiện, là một phần trong thói quen của rất nhiều người Việt. Uống khi bắt đầu ngày mới, uống để tỉnh táo lúc làm việc, uống như một nghi thức sống. Vấn đề là, rất ít người đặt câu hỏi: Mình đang uống gì?

Vụ việc sản xuất cà phê giả ở Đăk Lăk - nơi được xem là thủ phủ cà phê khiến nhiều người giật mình. Vợ chồng một cơ sở bị bắt vì sản xuất hơn 20 tấn cà phê giả, trong đó chỉ có 3-9% là cà phê thật, còn lại là đậu nành rang cháy, chất tạo mùi, tạo màu. Và tất cả được đóng gói, bán đi như cà phê nguyên chất.

Nếu ngay tại vùng đất nổi tiếng với cà phê thật mà vẫn có cà phê giả trôi nổi, thì thử hỏi những ly cà phê vỉa hè giá rẻ ở các đô thị khác đang được pha từ nguyên liệu gì mà giá lại mềm đến thế?

Chúng ta có thể đổ lỗi cho người sản xuất, nhưng thực tế, thị trường luôn đi theo nhu cầu. Khi người tiêu dùng vẫn sẵn sàng uống cà phê giá rẻ mà không quan tâm nguồn gốc, thì cà phê giả vẫn còn đất sống. Có cầu thì có cung.

Cũng cần thừa nhận rằng không phải ai cũng có điều kiện tiếp cận cà phê chuẩn, cà phê sạch. Nhưng khi thói quen tiêu dùng bị dẫn dắt bởi giá rẻ phi lý, thì chính sức khỏe lâu dài của người tiêu dùng lại là thứ bị đánh đổi âm thầm nhất.

Khánh Hưng