Liên tiếp phát hiện các nhà thuốc ở Hà Nội bán thuốc giả, không rõ nguồn gốc

Chỉ trong vài ngày, hai nhà thuốc tại quận Đống Đa và Hà Đông (Hà Nội) bị phát hiện có bán các loại thuốc giả, định lượng thành phần chính chỉ đạt từ 6,3-17,2% so với thông tin ghi trên nhãn.

Hai nhà thuốc ở Hà Nội bị phát hiện bán thuốc giả chỉ trong vài ngày

Ngày 12/5, Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm thực phẩm Hà Nội lấy mẫu thuốc, mỹ phẩm để kiểm tra chất lượng tại nhà thuốc Đức Anh (trực thuộc Công ty TNHH Dược phẩm thiết bị y tế Đức Anh), số 8 đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài, quận Đống Đa, Hà Nội.

7 loại thuốc này gồm thuốc điều trị đái tháo đường, tim mạch, trào ngược dạ dày - thực quản, dự phòng cúm A - B... 

Điểm chung của 7 loại thuốc là đều không có thông tin về số giấy đăng ký lưu hành và/hoặc số giấy phép nhập khẩu cơ sở sản xuất, thông tin cơ sở sản xuất thuốc, cơ sở nhập khẩu. 

Trong 7 loại này, nhà chức trách phát hiện mẫu thuốc chuyên điều trị trào ngược dạ dày - thực quản NEXIUM 40mg Enterik Kapli Pellet Tablet (Esomeprazol), số lô: 23H420, hạn dùng: 9.2027, có kết quả kiểm nghiệm không đạt yêu cầu chất lượng về chỉ tiêu định lượng Esomeprazole.

Cụ thể, hàm lượng Esomeprazol trong mẫu thuốc này là 6,91 mg (tương ứng 17,27% so với hàm lượng ghi trên nhãn). Đây là thuốc giả. 

Loại thuốc thứ 2 cũng không đủ điều kiện lưu hành nằm trong nhóm 7 mẫu thuốc được lấy là DIAMICRON ® MR 60mg (Gliklazid), số lô: 23F603, Hạn dùng: 04.2026. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy mẫu không đạt yêu cầu chất lượng về chỉ tiêu định lượng Gliclazid. Cụ thể, viên nén Gliclazid có kết quả là 42,5mg/viên (70,83% so với hàm lượng ghi trên nhãn). 

Cơ sở thứ 2 bị phát hiện bán thuốc giả là nhà thuốc An An (số 153, tổ dân phố 14, phường Kiến Hưng, quận Hà Đông, Hà Nội).

Hôm 8/5, Trung tâm kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm Hà Nội phát hiện nhà thuốc này có loại thuốc ghi trên nhãn Theophylline Extended Release 200mg (Theophylline 200mg); số lô 21127, ngày sản xuất 26/2/2022, hạn dùng 26/2/2026; nơi sản xuất Pharmacy Laboratories Plus. Đây là loại thuốc điều trị giãn phế quản, hen suyễn và các bệnh phổi khác.

Tuy nhiên, lọ thuốc không có thông tin về số giấy đăng ký lưu hành và/hoặc số giấy phép nhập khẩu, cơ sở nhập khẩu trên nhãn, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt. 

Nhà chức trách lấy mẫu kiểm nghiệm, kết quả thuốc không đạt yêu cầu chất lượng về chỉ tiêu định lượng Theophylline, chỉ đạt 6,3% so với hàm lượng ghi trên nhãn.

Quản lý chất lượng thuốc khó khăn ở đâu?

Ông Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, cho biết năm 2024, hệ thống kiểm nghiệm nhà nước lấy trên 43.000 mẫu thuốc, dược liệu, mỹ phẩm trên thị trường để kiểm tra chất lượng, phát hiện 228 mẫu không đạt, riêng tân dược có 98 mẫu. Tỷ lệ thuốc giả được phát hiện trong số mẫu lấy kiểm nghiệm mỗi năm dao động từ 0,04-0,06%.

Trong 23 mẫu bị nghi ngờ là thuốc, dược liệu giả năm 2024 có 11 mẫu thuốc đông dược có thông tin trên nhãn không đúng quy định, có trộn lẫn các thuốc tân dược như paracetamol, diclofenac. Các thuốc tân dược nghi ngờ bị làm giả tập trung vào các hoạt chất cefixim, cefuroxime, mebendazole, salbutamol, tetracyclin.

Theo ông Hùng, một trong những khó khăn, bất cập trong quản lý chất lượng, đấu tranh chống thuốc giả là cơ sở bán lẻ thuốc chưa tuân thủ đầy đủ quy định về bảo quản, mua bán thuốc từ cơ sở được cấp phép, mua bán thuốc có hóa đơn, chứng từ xác định nguồn gốc, xuất xứ của thuốc.

Điều này dẫn đến tình trạng thuốc bị giảm chất lượng; tạo điều kiện để thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ, thuốc giả thâm nhập vào hệ thống kinh doanh thuốc hợp pháp.

Cùng đó, một bộ phận người dân có thói quen mua thuốc, tự sử dụng thuốc theo lời khuyên của người quen, hoặc qua quảng cáo mà không đến khám bệnh tại cơ sở y tế hoặc mua thuốc tại cơ sở cung ứng thuốc hợp pháp. Đặc biệt là tình trạng mua thuốc trên mạng xã hội để tự điều trị, có nguy cơ rất lớn mua phải thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ.

6 lưu ý để hạn chế tối đa nguy cơ mua phải thuốc giả 

Cục Quản lý Dược khuyến cáo người dân không tự ý mua thuốc kê đơn, cần đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám, đánh giá và kê đơn thuốc phù hợp. 

Chỉ mua thuốc tại nơi uy tín: Ưu tiên mua thuốc tại các nhà thuốc, quầy thuốc đã được cấp phép, có bảng hiệu rõ ràng và dược sĩ tư vấn. Không mua thuốc xách tay hoặc trên sàn thương mại điện tử.

Kiểm tra kỹ bao bì và thông tin trên hộp thuốc: Bao bì phải còn nguyên vẹn, không rách, không bị tẩy xóa hay có dấu hiệu chỉnh sửa; Đọc kỹ các thông tin như: tên thuốc, số lô, ngày sản xuất, hạn dùng, số đăng ký, tên nhà sản xuất; Nếu là thuốc nhập khẩu cần có cơ sở nhập khẩu, tem phụ tiếng Việt; So sánh mẫu mã, màu sắc, logo, kiểu chữ với thuốc chính hãng (nếu từng dùng trước đó) để phát hiện sự khác thường.

Quan sát kỹ viên thuốc: Nếu màu sắc, kích cỡ hay ký hiệu khác lạ, cần cẩn trọng; Dùng điện thoại quét mã vạch hoặc mã QR (nếu có). Trường hợp mã không quét được hoặc thông tin không trùng khớp - nên nghi ngờ ngay.

Luôn yêu cầu hóa đơn khi mua thuốc: Việc này không chỉ giúp chứng minh nguồn gốc thuốc mà còn là cơ sở pháp lý nếu cần khiếu nại hoặc phản ánh.

Cảnh giác với giá bán quá thấp: Thuốc chính hãng có mức giá tương đối ổn định. Nếu thấy thuốc được rao bán với giá rẻ bất thường, cần cân nhắc và xác minh kỹ. Chủ động tìm hiểu từ nguồn chính thống của Cục Quản lý Dược hoặc trang web chính thức của nhà sản xuất.