Liên thông vé xe buýt, metro: Cú hích tạo sức hút vận tải hành khách công cộng

Ngày 2/9 tới, Hà Nội khai trương hệ thống thẻ vé liên thông. Hành khách chỉ cần 1 thẻ có thể sử dụng các hình thức vận tải công cộng từ buýt, metro…

Hành khách phải mua vé nhiều lần 

Nhiều chuyên gia giao thông nhìn nhận, một trong những vấn đề lớn nhất của Hà Nội hiện nay là sự kết nối giữa các dịch vụ vận tải hành khách công cộng hoặc ngay trong mạng lưới của từng loại hình riêng biệt.

Theo quy hoạch, Hà Nội sẽ có 15 tuyến/đoạn tuyến đường sắt đô thị (metro), hiện đã có 2 tuyến số 2A và 3 đi vào hoạt động; 153 tuyến xe buýt; 140 trạm cho thuê xe đạp công cộng, với khoảng hơn 13.000 xe taxi. Thành phố cũng đặt mục tiêu trong 5 - 10 năm tới sẽ tăng cường năng lực vận chuyển của hệ thống vận tải hành khách công cộng  từ 19% hiện nay lên 50 - 55%.

Với quy mô như vậy, để có một tấm thẻ vé liên thông sử dụng được cho tất cả các tuyến metro xe buýt, xe đạp công cộng, taxi… là không dễ dàng nhưng cần thiết được triển khai nhằm hướng tới tiện ích cho người sử dụng.

Anh Tạ Hải Phong (thường trú tại Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết anh thường xuyên sử dụng phương tiện công cộng để về quê Ba Vì (Hà Nội).

“Từ Cầu Giấy tôi có thể đi xe buýt tuyến 32 hoặc tàu điện lên Nhổn. Từ đây tôi bắt thêm 1 tuyến xe buýt số 92 hoặc 74 là có thể về đến nhà ở Tây Đằng (Ba Vì, Hà Nội).

Đoạn đường hơn 50km, phải đổi xe 2 lần tôi thấy cũng không quá phiền phức. Nhưng vì mua vé lượt nên ở mỗi tuyến tôi đều phải mua vé. Nếu như chỉ cần 1 vé tích hợp được cả hệ thống metro và buýt nữa thì sẽ thuận lợi hơn cho hành khách.

Chưa kể, với hình thức vé liên thông nhà nước giảm bớt ít nhất ½ nhân lực phục vụ công tác bán vé với lộ trình từ Cầu Giấy về Ba Vì”, anh Phong nói.

Người đàn ông này kỳ vọng, Hà Nội nghiên cứu áp dụng thẻ vé liên thông trên môi trường điện tử và liên kết với các ngân hàng, ví điện tử. Khi đó, người dân không cần mang theo tiền mặt hay thẻ vật lý, cũng không cần cài đặt ứng dụng bắt buộc nào, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh là có thể thực hiện giao dịch nhanh chóng.

Phát triển hệ thống giao thông thông minh

Chia sẻ về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hà Nội cho biết, hiện nay, Hà Nội cơ bản xây dựng xong các chính sách để phát triển hệ thống thẻ vé thông minh.

Chẳng hạn như từ năm 2024, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 3680/QĐ-UBND ngày 18/7/2024 về Quy định quản lý, hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống thu vé tự động cho giao thông vận tải công cộng trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Ngày 9/12/2024, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận chủ trương triển khai hệ thống vé điện tử liên thông đa phương thức trên địa bàn thành phố Hà Nội bằng hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Thời gian thuê dịch vụ công nghệ thông tin dự kiến từ năm 2025 đến năm 2030.

“Dự kiến ngày 2/9, chúng tôi sẽ chính thức khai trương hệ thống thẻ vé liên thông này bằng hình thức thuê dịch vụ công nghệ thông tin. Bên cạnh đó, Thành phố cũng đã ban hành Quyết định số 6936/QĐ-UBND việc phê duyệt Đề án Giao thông thông minh trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đây là những cơ sở, nền tảng quan trọng để chúng tôi xây dựng và triển khai hệ thống thẻ vé liên thông”, ông Hải nói.

Theo đó, hệ thống vé liên thông sẽ không chỉ áp dụng cho các tuyến vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội mà còn có khả năng mở rộng liên kết trên phạm vi toàn quốc. Hệ thống cũng sẽ tích hợp với các thẻ thanh toán quốc tế như Visa,…

Sau khi xây dựng xong khung kỹ thuật, điều kiện tiên quyết để vận hành hiệu quả là xây dựng chính sách giá vé linh hoạt, phù hợp theo khung giờ, mùa vụ và đối tượng hành khách. Mục tiêu cuối cùng là thu hút người dân sử dụng giao thông công cộng nhiều hơn.

Hệ thống được xây dựng theo mô hình gồm 5 cấp, đáp ứng quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật; được triển khai liên thông cho toàn bộ hệ thống vận tải hành khách công cộng có trợ giá, bảo đảm khả năng tương thích và tích hợp mở rộng thanh toán liên thông với các loại hình giao thông công cộng khác nhau trong giai đoạn trước mắt và lâu dài.

Quy mô triển khai hệ thống gồm 128 tuyến xe buýt có trợ giá (bao gồm tuyến buýt nhanh BRT) đang khai thác vận hành trên địa bàn thành phố hiện nay, 2 tuyến đường sắt đô thị (tuyến số 2A đoạn Cát Linh - Hà Đông và tuyến 3.1 đoạn Nhổn - Ga Hà Nội) và sẵn sàng mở rộng quy mô đáp ứng cho các tuyến mở mới.

Sau khi đưa vào hoạt động, việc hỗ trợ nhiều loại hình thẻ, vé điện tử khác nhau trên một hệ thống duy nhất đem đến đa dạng lựa chọn dành cho khách hàng khi sử dụng thẻ, vé điện tử... giúp giảm lượng rác thải và góp phần bảo vệ môi trường, đồng thời đơn giản hóa và tiết kiệm chi phí trong công tác bán, kiểm soát thẻ, vé.

Cùng với đó khắc phục tối đa thất thoát doanh thu; giảm thiểu việc gian lận vé cũng như tình trạng vé giả; hạn chế rủi ro thu phải tiền rách…, góp phần minh bạch cho các nhà cung cấp dịch vụ giao thông công cộng.

N. Huyền