Lắp điện mặt trời mái nhà, giảm 80% tiền điện mỗi tháng

Mỗi hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) có giá từ vài chục triệu đến cả tỉ đồng đang được nhiều hộ dân, doanh nghiệp ở miền Bắc đầu tư khai thác nguồn điện sạch, giảm tiền điện phải trả hàng tháng.

Giảm đến 80% tiền điện mỗi tháng

Nhà có 3 phòng lắp điều hòa, 1 cửa hàng kinh doanh dịch vụ photocopy, nhu cầu điện cho nấu ăn, quạt điện, máy bơm nước, mỗi tháng gia đình ông Trần Quốc Bình, thôn Đạo Trù (xã Vĩnh An, tỉnh Phú Phọ) tốn hơn 3 triệu tiền điện. Đầu năm nay, ông Bình chi gần 120 triệu đồng lắp đặt hệ thống với 14 tấm pin năng lượng mặt trời phủ kín mái nhà, kết nối 2 bộ lưu điện công suất 16 kW.

Trong những tháng cao điểm mùa hè vừa qua, khi hàng xóm "choáng váng" vì hóa đơn tiền điện tăng cao, nhà ông Bình vẫn dùng điện "tẹt ga", điều hòa bật cả ngày lẫn đêm mà không lo tốn tiền. 

"Có những tuần nắng nhiều gần như không mất đồng tiền điện nào. Điện phát từ hệ thống ĐMTMN thoải mái cho nhu cầu sinh hoạt. Nắng nóng cao điểm như tháng 7 - 8, tiền điện nhiều gia đình tăng vọt nhưng tôi chỉ tốn hơn 400.000 đồng, giảm đến 80% tiền điện so với trước đây", ông Bình nói và cho biết trong thôn Đạo Trù gần 1 năm nay có khoảng vài chục hộ đầu tư lắp ĐMTMN phục vụ nhu cầu sinh hoạt.

Công ty THNH sản xuất thương mại Vinh Quang có trụ sở tại P.Hoàng Liệt với tòa nhà văn phòng hơn 300 nhân viên làm việc, đầu tư hơn 2 tỉ đồng lắp đặt gần 1.000 m² pin điện mặt trời. Dẫn chúng tôi tham quan công trình, ông Trần Thanh Long, Tổng giám đốc công ty, cho biết những ngày nắng nóng, hệ thống đảm bảo cung cấp điện cho điều hòa nhiệt độ, các thiết bị nhà bếp bên trong tòa nhà. Phần điện dư thừa được kết nối với trạm sạc pin xe điện ngoài bãi để xe.

Cũng theo ông Long, các tòa nhà văn phòng của doanh nghiệp tại Hải Phòng, Nghệ An, Thái Nguyên đều được đầu tư hệ thống ĐMTMN. Các tấm pin được lắp trên tầng thượng không chỉ giúp doanh nghiệp tự chủ nguồn điện sạch mà còn giúp giảm nhiệt độ bên trong tòa nhà từ 3 - 4 độ C, giúp giảm đáng kể lượng điện tiêu thụ, giảm phát thải khí CO₂.

"Nếu so sánh chi phí đầu tư và tiền điện phải trả hàng tháng ở văn phòng chính tại Hà Nội, chúng tôi tính mất khoảng 4 năm thu hồi vốn trong khi công trình có thể khai thác hàng chục năm. Hệ thống ĐMTMN này giúp giảm phát thải mỗi năm khoảng 191 tấn khí CO₂", ông Long nói.

Cũng theo ông Long, ĐMTMN đặc biệt phù hợp với tòa nhà văn phòng, các xưởng sản xuất khi ban ngày trời nắng nhiều cũng là thời gian cần sử dụng điện nhiều nhất.

Nhà ở đường Trường Chinh, gia đình ông Nguyễn Văn Chinh đầu tư 18 tấm pin mặt trời, công suất 9 kW, với 2 bộ lưu điện từ gần 1 năm nay. Theo ông Chinh, nhà có 4 điều hòa, 1 thang máy, trước đây tháng cao điểm lên tới 5 triệu tiền điện mỗi tháng nhưng từ khi có điện mặt trời thì tiền điện mỗi tháng chỉ còn vài trăm nghìn, cao nhất không quá 1 triệu đồng. 

"Trừ những ngày mưa lớn, trời âm u nhiều mây thì không có điện mặt trời. Còn lại hệ thống sản xuất điện quanh năm. Mùa đông thì điện mặt trời dùng thoải mái, không cần phải mua thêm điện", ông Chinh thông tin.

Nhu cầu lắp ĐMTMN tăng mạnh

Tại P.Hoàng Liệt (TP.Hà Nội), ông Nguyễn Huy Hoàng, Đội trưởng Đội Quản lý điện 6, Công ty điện lực Thanh Trì (Hà Nội) phụ trách địa bàn này, cho biết từ đầu năm nay đến nay, đơn vị hỗ trợ hàng chục hộ gia đình, doanh nghiệp lắp đặt các công trình ĐMTMN. Nhiều công trình sau khi đưa vào sử dụng giúp khách hàng giảm được khá lớn số tiền điện phải trả hàng tháng.

Là giám đốc doanh nghiệp kinh doanh, tư vấn về năng lượng, ông Lê Văn Quang, Công ty Dosel Korea (Phú Thọ), cho biết nhu cầu lắp đặt ĐMTMN trong nhà dân gia tăng trong mùa hè vừa qua. Công suất được lựa chọn nhiều nhất từ 7 - 10 kW, chi phí cho cả bộ lưu điện khoảng trên 80 triệu đồng. Nếu nắng nhiều, mỗi tháng hệ thống sản xuất gần 1.000 kWh, thoải mái cho gia đình nhu cầu sử dụng từ 2 - 3 điều hòa, điện nấu ăn, thắp sáng, quạt.

Khảo sát của Thanh Niên cho thấy, chi phí đầu tư ĐMTMN hộ gia đình ở mức cao dao động từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng đầu tư ban đầu. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này sẵn sàng hỗ trợ người dân lắp ĐMTMN trả góp, khách hàng chỉ trả trước 20%. 

Khách hàng có nhu cầu lắp ĐMTMN trong khoảng tiền điện phải trả từ 2 - 2,5 triệu đồng/tháng, có diện tích mái khoảng 40 m² có thể lắp đặt hệ thống công suất 8 kW với giá từ 72 triệu hệ thống không pin lưu trữ và gần 112 triệu đồng nếu chọn pin lưu trữ. Nếu nắng đều mỗi tháng, hệ thống này sản xuất được 960 kWh, khách hàng chỉ mất từ 3,5 - 7 năm là hoàn vốn. Để tăng độ bền, hiệu suất phát điện, mỗi năm hệ thống cần được vệ sinh, bảo dưỡng 1 lần. Thời gian từ khi ký hợp đồng đến khi lắp đặt không quá 1 tháng.

Chia sẻ với Thanh Niên, đại diện Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC), cho biết đến hết tháng 9.2025, doanh nghiệp này ghi nhận có hơn 9.066 đăng ký lắp đặt hệ thống ĐMTMN, tổng công suất đạt 757 MW. Trong số đó, có 414 hệ thống ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ với công suất 180,5 MW và 8.652 hệ thống có bán điện dư lên lưới với công suất 576,5 MW. 

Ngoài ra, các đơn vị điện lực nhận được 71 thông báo lắp đặt nguồn ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ của khách hàng và đang trong quá trình triển khai lắp đặt và sẽ đấu nối với lưới điện trong thời gian tới với công suất khoảng 114,3 MW.

Trước nhu cầu lắp đặt hệ thống ĐTMMN tăng nhanh, từ tháng 9, Trung tâm chăm sóc khách hàng của EVNNPC bổ sung chức năng đăng ký phát triển nguồn ĐMTMN trên website để giúp các khách hàng có nhu cầu phát triển có thể đăng ký được thuận lợi. 

EVNNPC chỉ đạo các công ty điện lực phối hợp với chính quyền địa phương và ngành công thương để tuyên truyền, đơn giản hóa thủ tục, đồng thời cập nhật các ưu đãi (tín dụng, giảm thuế) theo chính sách nhằm hỗ trợ người dân phát triển nguồn ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ.

Đại diện EVNNPC cho rằng, để đạt mục tiêu đến năm 2030 có khoảng 50% hộ dân lắp đặt ĐTMMN trong Quy hoạch điện VIII, UBND các tỉnh, thành phố nên xây dựng các chính sách, hướng dẫn quy trình thủ tục để hỗ trợ thúc đẩy phát triển nguồn ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ tại địa phương.