Láng giềng Việt Nam đưa gần 800 'cỗ máy' xuống đáy biển, vận hành đến 97% bằng năng lượng gió: Mục đích là gì?

Trong một bước đột phá về công nghệ và năng lượng tái tạo, Trung Quốc vừa hoàn tất xây dựng trung tâm dữ liệu dưới biển (UDC) đầu tiên trên thế giới sử dụng năng lượng gió, mở ra một hướng đi hoàn toàn mới cho ngành điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo và xử lý dữ liệu lớn.

Dự án trị giá 226 triệu USD (tương đương 1,6 tỷ Nhân dân tệ) tọa lạc tại Khu đặc biệt Lin-gang thuộc Khu thí điểm thương mại tự do Thượng Hải. Đây không chỉ là biểu tượng cho sự kết hợp giữa điện gió ngoài khơi với cơ sở hạ tầng tính toán thế hệ mới, mà còn là cột mốc chiến lược trong kế hoạch đưa Thượng Hải trở thành trung tâm đổi mới toàn cầu về năng lượng sạch và điện toán thông minh.

Theo China Daily, về bản chất, UDC là các module máy chủ được bịt kín bằng áp suất, đặt dưới đáy biển, kết nối với đất liền thông qua cáp quang và cáp điện, sử dụng nước biển lạnh để hấp thụ nhiệt thải. Việc này giảm đáng kể chi phí làm mát, khi không cần đến hệ thống điều hòa cồng kềnh.

Bên trong mỗi khoang dưới biển là một môi trường kín khí chứa đầy nitơ, không có oxy, ít bụi và duy trì nhiệt độ ổn định, điều kiện lý tưởng để các thiết bị điện tử vận hành bền bỉ, ít ăn mòn hơn. Dự án Project Natick của Microsoft trước đây đã chứng minh tỷ lệ hỏng hóc của máy chủ dưới nước chỉ bằng 1/8 so với trên đất liền. Trung tâm dữ liệu ngoài khơi còn có ưu điểm giải phóng không gian đất liền và giảm thiểu rủi ro vật lý trong trường hợp xảy ra thiên tai hoặc sự cố an ninh.

Công ty Hailanyun (HiCloud), đơn vị đứng sau dự án, cho biết, giai đoạn đầu của trung tâm Thượng Hải gồm 198 giá đặt máy chủ, đủ chứa khoảng 396-792 máy chủ chuyên dụng cho AI, dự kiến bắt đầu hoạt động vào tháng 9/2025. Theo phát ngôn viên Lý Lang Bình, trung tâm có thể cung cấp sức mạnh tính toán đủ để hoàn tất huấn luyện GPT-3.5 chỉ trong vòng 1 ngày.

Với tổng công suất thiết kế đạt 24 megawatt, trung tâm dữ liệu này khai thác tới 97% điện năng từ các tua-bin gió ngoài khơi. Bên cạnh đó, thay vì dùng hệ thống điều hòa công suất lớn như các trung tâm dữ liệu truyền thống, UDC này sử dụng nước biển luân chuyển qua 198 giá đỡ tản nhiệt để làm mát, giúp giảm mức tiêu thụ năng lượng làm mát xuống dưới 10% tổng nhu cầu điện. Học viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông Trung Quốc đánh giá, nhờ làm mát bằng nước biển tự nhiên, dự án giảm tới 30% điện năng tiêu thụ so với trung tâm dữ liệu truyền thống trên đất liền.

Kết quả là trung tâm đạt tỷ lệ hiệu quả sử dụng điện (PUE) chỉ dưới 1,15, vượt xa mục tiêu quốc gia Trung Quốc đặt ra là 1,25 cho đến năm 2025 và thấp hơn nhiều so với chuẩn quốc tế hiện hành là 1,2 cho các trung tâm dữ liệu tại các nút quốc gia. Đây là minh chứng rõ rệt cho việc sử dụng năng lượng hiệu quả và thân thiện môi trường, góp phần quan trọng vào chiến lược trung hòa carbon của Trung Quốc.

Theo chính quyền Thượng Hải, mục tiêu đến năm 2025 là phát triển ngành công nghiệp điện toán thông minh đám mây với quy mô hơn 28 tỷ USD (tương đương 200 tỷ nhân dân tệ). Ngoài ra, thành phố hướng tới đạt tổng công suất tính toán lên tới 200 exaFLOPS, tương đương 1 tỷ tỷ phép tính dấu chấm động mỗi giây. Để dễ hình dung, siêu máy tính của Tesla vào năm 2021 mới chỉ đạt 1,8 exaFLOPS.

Không dừng lại ở một công trình đơn lẻ, nhiều doanh nghiệp lớn bao gồm Shanghai Hicloud Technology, Tập đoàn năng lượng Shenergy, China Telecom và China Communications Construction Company đã ký kết hợp tác phát triển một cụm trung tâm dữ liệu dưới biển quy mô 500 megawatt, được vận hành hoàn toàn bằng điện gió ngoài khơi.

Dù đầy hứa hẹn, các chuyên gia vẫn cho rằng trung tâm dữ liệu dưới biển mới đang ở giai đoạn đầu phát triển. Ông Vương Thời Phong, Chủ tịch Third Harbor Engineering, nhận định: “Để chuyển từ mô hình thử nghiệm sang triển khai quy mô lớn, cần có thêm tiến bộ về trình độ công nghệ cũng như tối ưu chi phí.”

Ông cũng nhấn mạnh rằng công ty sẽ tập trung vào phát triển các công nghệ chủ chốt cho hạ tầng điện toán ngoài khơi, cải tiến khâu vận hành và bảo trì, đồng thời hướng tới mục tiêu xanh và carbon thấp hơn trong các phiên bản nâng cấp sau này.

Theo Interesting Engineering