Làm giấm bằng axit và nước lã: Cần xử phạt 'nặng đô' với thực phẩm giả

Sự việc một cơ sở sản xuất hàng ngàn lít giấm giả từ axit và nước lã đang nhận được nhiều sự quan tâm của nhiều người.

Không chỉ giấm giả mà thời gian qua nhiều loại hàng giả liên tục được cơ quan chức năng phanh phui. Phải chăng chế tài xử lý hành vi này chưa đủ "nặng đô" nên nhiều người vẫn bất chấp sản xuất, buôn bán hàng giả?

Pha axit với nước lã để làm giấm giả

Phòng cảnh sát kinh tế Công an Đà Nẵng vừa qua đã bắt quả tang một cơ sở sản xuất giấm giả có quy mô lớn. Qua điều tra ban đầu cho thấy ông Kiều Văn Thanh cùng vợ là Bùi Song Hậu là chủ cơ sở sản xuất giấm ăn tại tổ 45 phường An Khê (Đà Nẵng).

Bình quân cơ sở này tung ra thị trường hơn 1.000 lít giấm thành phẩm mỗi ngày. Tuy nhiên thay vì sản xuất giấm gạo lứt bằng phương pháp lên men tự nhiên, chủ cơ sở này sử dụng axit axetic công nghiệp pha loãng với nước giếng khoan với tỉ lệ 2 lít axit/100 lít nước để tạo ra giấm giả.

Công an đã triệu tập và tống đạt các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Thanh; cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bà Hậu về hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm.

Khám xét xưởng sản xuất nói trên, công an thu giữ hơn 2.000 chai giấm giả thành phẩm (tương đương hơn 2.000 lít giấm giả) cùng 20 can axit axetic nguyên chất (tương đương 600 lít axit). Theo tính toán sơ bộ, số nguyên liệu này có thể được sử dụng để sản xuất khoảng 30.000 lít giấm giả.

Theo cơ quan chức năng, việc dùng axit pha chế làm giấm giả làm tăng nguy cơ gây hại trên dạ dày, gây ngộ độc thần kinh, ung thư, thậm chí là chết người nếu pha axit axetic vượt quá ngưỡng cho phép...

Trước đó, lực lượng cảnh sát kinh tế Đà Nẵng cũng triệt xóa đường dây sản xuất yến giả và thu giữ gần 38.000 chai yến giả.

Chế tài có đủ sức răn đe?

Đề cập vấn đề trên, luật sư Nguyễn Thị Thanh Thanh Trà (Đoàn luật sư Đà Nẵng) cho biết theo quy định tại các nghị định 98, 12 và 24, hành vi sản xuất và buôn bán hàng giả tùy theo mức độ vi phạm có thể bị phạt từ 3 triệu đồng trở lên; mức cao nhất có thể là 200 triệu đồng đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả có liên quan đến thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, chất bảo quản thực phẩm, thuốc phòng bệnh, thuốc, nguyên liệu làm thuốc, mỹ phẩm, thiết bị y tế, mũ bảo hiểm… Nếu vi phạm lớn, có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 193 Bộ luật Hình sự.

Theo đó, việc sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm là hành vi vi phạm có thể bị phạt tù từ 2 năm đến 20 năm tù hoặc tù chung thân. 

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 200 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Theo luật sư Trà, khi Bộ luật Hình sự được sửa đổi, bổ sung năm 2025, mức phạt với pháp nhân thương mại có vi phạm liên quan tội danh nêu trên đã được tăng lên đáng kể. Doanh nghiệp vi phạm có thể bị phạt tiền từ 2 tỉ đồng đến 36 tỉ đồng tùy mức độ vi phạm; có thể đình chỉ hoạt động thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm hoặc bị đình chỉ vĩnh viễn.

Ngoài ra pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền 200 - 600 triệu đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn 1-3 năm.

Cũng theo luật sư Trà, vấn nạn sản xuất và buôn bán hàng giả, đặc biệt là trong lĩnh vực lương thực, thực phẩm và phụ gia thực phẩm, đang ngày càng gia tăng. Hàng giả không chỉ gây thiệt hại kinh tế cho doanh nghiệp chân chính mà còn trực tiếp đe dọa sức khỏe, ảnh hưởng đến tính mạng của người tiêu dùng.

Nhiều cơ sở sản xuất vẫn ngang nhiên hoạt động bất chấp quy định bởi lợi nhuận thu được quá lớn so với nguy cơ bị xử lý. Chính vì lợi nhuận lớn nên hiện tượng bất chấp, làm liều xảy ra ở nhiều nơi.

"Các vụ án, các vụ xử lý sai phạm trong lĩnh vực hàng giả, thực phẩm giả hiện nay so với thực tiễn vi phạm chưa đáng kể. Nếu có những cuộc truy quét quyết liệt khắp cả nước mạnh mẽ hơn nữa thì các doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh bất chính buộc phải chùn bước" - luật sư Trà chia sẻ.