Lâm Đồng có nguồn lực lý tưởng cho một giải chạy tầm cỡ quốc tế

Việc Lâm Đồng có 1 giải chạy tầm quốc tế là hoàn toàn khả thi khi nguồn lực nội tại và xã hội hầu như đã sẵn sàng ủng hộ Lâm Đồng.

Trước khi Lâm Đồng cùng Bình Thuận, Đắk Nông sáp nhập thành một tỉnh, ông Nguyễn Tử Anh (điều hành Nexus Sport Events, một công ty chuyên tổ chức và vận hành các giải chạy bộ, chạy địa hình và sự kiện thể thao - giải trí tại Việt Nam) đã đến Đà Lạt để khảo sát đánh giá tiềm năng cho việc tổ chức một giải chạy quy mô quốc tế. Nexus Sport Events hiện sở hữu Vietnam Nexus Marathon Series (VNMS), nền tảng tổng hợp, quản lý giải chạy, bảng xếp hạng và ưu đãi cho runner trong nước và quốc tế.

Trong bối cảnh tài nguyên du lịch - văn hóa của Lâm Đồng đã rộng lớn hơn trước rất nhiều, ông Nguyễn Tử Anh cho rằng một giải chạy siêu địa hình tại đây là hoàn toàn khả thi, vấn đề ở chỗ Lâm Đồng có mong muốn cơ hội định danh trên bản đồ thể thao du lịch quốc tế hay không. Nguồn lực nội tại và xã hội hầu như đã sẵn sàng ủng hộ Lâm Đồng.

Các giải chạy địa hình nổi tiếng trên thế giới đều gắn liền với một địa danh cũng như văn hoá của vùng đất đó, là người hoạt động trong lĩnh vực này, ông từng có chia sẻ rằng tỉnh Lâm Đồng có đủ tiềm năng để tổ chức một giải chạy thường niên tầm cỡ quốc tế. Điều gì khiến ông có suy nghĩ “vượt khung” này?

Truyền cảm hứng cho chúng tôi là những vùng đất nhỏ đã làm nên những câu chuyện lớn của thế giới chạy bộ. Ở Chamonix (Pháp), một thị trấn chỉ hơn 10.000 dân nhưng đã trở thành “thánh địa” của hơn 10.000 vận động viên ultra trail từ khắp nơi trên thế giới mỗi mùa giải Ultra-Trail du Mont-Blanc. Tại Nhật Bản, giải Mt. Fuji Ultra-Trail hay gần chúng ta có Indonesia với giải chạy địa hình khốc liệt Rinjani 100 đã giúp nước bạn xây dựng được một bản sắc thể thao mới, góp phần quảng bá hình ảnh quốc gia theo cách không chương trình tiếp thị truyền thống nào làm được.

Điều chúng ta học được là: một sự kiện thể thao được thiết kế đúng cách có thể trở thành biểu tượng du lịch vượt qua ranh giới địa phương, thậm chí quốc gia, để đến với thế giới. Lâm Đồng sau sáp nhập không chỉ rộng về diện tích mà còn đa dạng về tài nguyên thiên nhiên, văn hóa, khí hậu. Địa phương có nguồn lực lý tưởng cho một giải chạy tầm cỡ quốc tế - điều không nhiều địa phương châu Á có được. Từ hồ Tà Đùng, cao nguyên Langbiang đến bãi biển Mũi Né, tất cả hiện diện trong bán kính chỉ vài trăm km.

Chúng ta cần kiên định với mục tiêu không chỉ dừng lại ở việc tổ chức một giải chạy, mà phải xây dựng hệ sinh thái phát triển bền vững giữa thể thao, du lịch và văn hóa. Một giải chạy thường niên tầm quốc tế sẽ gắn kết các giá trị bản địa với chuẩn mực toàn cầu, tạo cú hích cho du lịch xanh, không phụ thuộc mùa cao điểm, và kết nối Việt Nam với bản đồ chạy bộ thế giới. Đây không chỉ là một sự kiện, mà là khởi đầu cho một biểu tượng mới của Việt Nam trong kỷ nguyên thể thao xanh toàn cầu.

Sau khi sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng sở hữu những tài nguyên du lịch độc đáo như Công viên địa chất toàn cầu Tà Đùng, Khu dự trữ sinh quyển Langbiang. Ông có thể chia sẻ cách tích hợp những tài sản này vào trải nghiệm tổng thể của sự kiện?

Vùng lõi của chúng ta là Khu dự trữ sinh quyển Langbiang và hạ tầng của đô thị di sản Đà Lạt. Đây là nơi thiên nhiên, văn hóa và hạ tầng hội tụ để tạo nên một giải siêu địa hình tầm quốc tế. Thay vì dàn trải qua nhiều địa hình, đề xuất là chúng ta tập trung khai thác chiều sâu tại Langbiang, bởi đây là điểm hiếm hoi tại Việt Nam - và cả Đông Nam Á - hội tụ được ba yếu tố: tính thử thách về địa hình (cao độ, rừng nguyên sinh, khí hậu mát lạnh), tính đặc trưng văn hóa (đồng bào bản địa với đời sống và tri thức gắn liền núi rừng), tính sẵn sàng về hạ tầng (gần Đà Lạt - trung tâm lưu trú, giao thông, truyền thông mạnh nhất vùng).

Một giải siêu địa hình được tổ chức bài bản tại Langbiang sẽ kéo theo hàng ngàn vận động viên, du khách, tình nguyện viên và đơn vị truyền thông về Đà Lạt, từ đó tạo cơ hội kết nối đến những tài nguyên vệ tinh khác như Tà Đùng, Mũi Né... Nói cách khác, giải chạy là tâm điểm - và chiến lược phát triển du lịch thể thao toàn tỉnh là vòng tròn lan tỏa từ tâm điểm đó. Giá trị cốt lõi không nằm ở số km đường chạy mà ở chiều sâu trải nghiệm. Đó là cách mà các nước biến một địa danh, vùng đất thành “giải chạy biểu tượng”, dù chỉ dùng một dãy núi. Và đó cũng là chiến lược mà chúng ta nên theo đuổi với Langbiang – Đà Lạt.

Nếu một giải chạy quốc tế đủ sức định danh đô thị Đà Lạt và Lâm Đồng trên bản đồ du lịch thế giới diễn ra, chắc chắn sẽ có những tác động tích cực kinh tế — xã hội tại địa phương. Ông dự đoán điều này sẽ diễn ra như thế nào?

Người dân sẽ quan tâm nhiều nhất ở giải chạy này ở góc độ tạo việc làm bền vững, phát triển hạ tầng và thúc đẩy trao đổi văn hóa. Chúng tôi cũng đồng thuận ở góc nhìn có tính hệ quả này.

Nhưng để triển khai chúng ta cần nhìn thêm ở động lực lớn mà giải chạy địa hình quốc tế của Lâm Đồng (nếu tổ chức - PV) tạo ra. Một giải chạy quốc tế có thể trở thành động lực tái cấu trúc ngành du lịch - từ đại trà sang bản sắc, từ phụ thuộc mùa sang quanh năm, từ khai thác đơn thuần sang phát triển bền vững.

Thứ nhất, kinh tế tăng trưởng trực tiếp và bền vững. Với 3.000 - 5.000 vận động viên, kéo theo hơn 10.000 người đi cùng, giải đấu có thể tạo doanh thu trực tiếp và gián tiếp hàng trăm tỉ đồng mỗi mùa giải. Dòng tiền này đổ vào lưu trú, ẩm thực, dịch vụ, vận tải - phần lớn được tiêu dùng ngay tại địa phương.

Thứ hai, đưa Lâm Đồng lên bản đồ thể thao quốc tế. Từ vùng lõi Langbiang, tỉnh không chỉ là điểm đến nghỉ dưỡng mà còn trở thành trung tâm du lịch thể thao xanh, thu hút du khách quanh năm, được cộng đồng chạy bộ toàn cầu biết đến.

Thứ ba, sinh kế cho người dân bản địa. Mỗi giải chạy cần hàng ngàn nhân sự hỗ trợ. Họ được đào tạo kỹ năng, và tiếp tục sử dụng vào các hoạt động du lịch khác. Đồng thời, giải đấu kết nối du khách sẵn sàng tiêu thụ sản vật địa phương, tạo cơ hội kinh doanh bền vững.

Thứ tư, nâng cấp hạ tầng “mềm” như giao thông, mạng viễn thông, cấp cứu - cứu hộ, vừa phục vụ giải đấu, vừa nâng cao chất lượng sống.

Cuối cùng, khơi dậy tinh thần thể thao, niềm tự hào văn hóa. Từ đây có thể xuất hiện những vận động viên bản địa, câu lạc bộ chạy vùng cao, tạo một thế hệ trẻ tự hào về đất, về người, về văn hóa Lâm Đồng.

Việc tổ chức một sự kiện quy mô toàn cầu luôn gặp nhiều thách thức. Theo ông, đâu là những trở ngại chính và chiến lược để vượt qua?

Thách thức và cơ hội luôn song hành. Trước tiên, không thể một doanh nghiệp đơn lẻ tổ chức sự kiện tầm quốc tế. Cần có sự đồng hành của chính quyền, cộng đồng và doanh nghiệp. Chúng ta phải tạo ra mạng lưới tương hỗ, chia sẻ vai trò, để không chỉ tổ chức một giải chạy, mà còn hình thành mô hình thể thao du lịch mang bản sắc địa phương nhưng đạt chuẩn quốc tế.

Để “thấm” bản sắc, chủ thể phải là cộng đồng: người dân tham gia thế nào, họ mang đến món ăn, nghệ thuật, trang phục ra sao? Để đạt chuẩn quốc tế, phải hợp tác với các đối tác uy tín toàn cầu.

Thách thức lớn nữa là duy trì chiến lược dài hạn, đi chậm mà chắc, không nóng vội. Cuối cùng, quan trọng là cách khai thác cơ hội sau giải đấu: làm sao để vận động viên và người đi cùng quay lại, khám phá thêm, chi tiêu thêm.

Đây là bài toán tổng thể, cần vai trò điều phối mạnh mẽ của nhà nước, cùng sự quyết tâm của toàn tỉnh. Tôi tin rằng với tiềm năng và xung lực mới, chúng ta sẽ làm được.

Trong mọi vấn đề liên quan đến du lịch, Lâm Đồng đều đặt ra những mục tiêu về bảo tồn tài nguyên và thân thiện với môi trường. Sự kiện quốc tế có tính toàn cầu cần tổ chức thế nào để đạt được điều này, thưa ông?

Chúng ta phải tuân thủ nguyên tắc toàn cầu: không xâm hại và tái đầu tư. Không xâm hại nghĩa là hạn chế tối đa rác thải, khí thải, dùng vật liệu thân thiện, có thể tái sử dụng. Tái đầu tư là trích lợi nhuận sự kiện để trồng rừng, nâng cao nhận thức cộng đồng, hỗ trợ sinh kế để dân không phá rừng. Mỗi vận động viên sẽ là một đại sứ môi trường. Ban tổ chức sẽ và cần xây dựng bộ tiêu chuẩn vận hành bền vững và có trách nhiệm.

Thưa ông chiến lược nào để đưa sự kiện lên “bản đồ” thế giới và biến Lâm Đồng thành điểm đến không thể bỏ qua?

Nguyên tắc chung là phải có một câu chuyện hấp dẫn, gắn với địa phương và cái này chúng ta có. Ví dụ, kể về những ngọn núi thiêng, những truyền thuyết, kiến trúc Pháp cổ của Đà Lạt, hay đường chạy trên mây gắn với khí hậu mát lạnh.

Phải kể câu chuyện ấy liên tục, đa kênh, đa phương tiện, kết hợp dữ liệu lớn và hợp tác với cộng đồng quốc tế. Mời các vận động viên elite (những người dẫn đầu - PV), như cách Thái Lan hay Nhật Bản đã làm, để lan tỏa hiệu ứng.

Nhìn về tương lai, mục tiêu dài hạn và cột mốc quan trọng của giải chạy này là gì?

Chúng ta có hơn 100 triệu dân, đa số trẻ, nhưng vẫn còn ít người duy trì thói quen thể thao. Nếu giải chạy tạo cảm hứng, lan tỏa đến bạn bè, gia đình, cộng đồng, một ngày nào đó, thể thao sẽ thành lối sống phổ biến.

Về kinh tế, du lịch thể thao đang chiếm tỷ trọng lớn ở các nước phát triển. Một giải chạy thành công sẽ mở ra hướng đi mới, phù hợp với hạ tầng Việt Nam và sức mạnh cộng đồng, thay vì phụ thuộc vào các môn chuyên nghiệp như bóng đá hay F1.

Đó là tầm nhìn dài hạn: từ một sự kiện, chúng ta tạo ra động lực thay đổi xã hội, xây dựng biểu tượng mới cho Lâm Đồng và Việt Nam trên bản đồ du lịch — thể thao xanh toàn cầu.

Chân thành cảm ơn ông Nguyễn Tử Anh!