Kỳ thủ chuyển giới được ủng hộ khi vô địch cờ vua nữ Pháp

Giải vô địch cờ vua nữ Pháp 2025 quy tụ 16 kỳ thủ hàng đầu theo thể thức loại trực tiếp. Iglesias là kỳ thủ chuyển giới duy nhất, chỉ được xếp hạt giống số 7, nhưng đã vượt qua hàng loạt đối thủ mạnh để tiến tới ngôi vương.

Ở tứ kết, Iglesias hạ Kiện tướng Quốc tế (IM) Pauline Guichard 1,5-0,5 trong trận đấu cô gọi là ván cờ hay nhất sự nghiệp. Tại bán kết, cô tiếp tục đánh bại IM Anastasia Savina 1,5-0,5, trước khi vượt qua Đại kiện tướng Nữ (WGM) Mitra Hejazipour ở chung kết với tỷ số tương tự.

Khoảnh khắc Hejazipour xin thua ở ván cuối cùng, Iglesias bật khóc. "Khi Hejazipour nhận thua, tôi rơi vài giọt nước mắt", Iglesias nói. "Cô ấy tiến lại, mỉm cười và ôm chúc mừng tôi. Điều đó cho thấy sự cao thượng và tinh thần gắn kết của chúng tôi".

Iglesias là nữ kỳ thủ chuyển giới đầu tiên trở thành Kiện tướng quốc tế Nữ (WIM), năm 2024. Cô công khai chuyển giới từ 2021, sau nhiều năm giằng xé giữa đam mê cờ vua và bản dạng giới. "Không gì khiến tôi hạnh phúc hơn là chiến thắng này sẽ cho những người trẻ chuyển giới thấy rằng họ không cần phải chọn giữa cờ vua và việc sống thật với bản thân", Iglesias chia sẻ.

Iglesias là kỳ thủ chuyển giới nữ thứ hai vô địch một quốc gia, sau Annemarie Meier. Meier cũng chúc mừng chiến thắng của Iglesias hôm 24/8. "Đây là tín hiệu toàn cầu, khẳng định sự hiện diện của phụ nữ chuyển giới, giúp chúng tôi bớt đi hoài nghi về quyền tồn tại của bản thân", Meier nói.

Thành công của Iglesias đến trong bối cảnh nhạy cảm. Năm 2023, Liên đoàn Cờ vua Thế giới (FIDE) gây tranh cãi khi ban hành chính sách cấm phụ nữ chuyển giới tham gia các giải nữ trong vòng hai năm. Chính sách này bị nhiều kỳ thủ chỉ trích, trong đó Iglesias gọi đây là điều khủng khiếp, có thể khiến những cô bé chuyển giới bị trầm cảm.

Iglesias không ngạc nhiên khi trở thành mục tiêu công kích trên mạng xã hội. Theo tạp chí Europe Echecs, cô hứng chịu làn sóng chỉ trích dữ dội, nhưng đã chọn cách đối diện kiên cường. "Ngay khi bắt đầu chuyển giới, tôi đã biết bản thân sẽ đối mặt với sự thù ghét", cô nói thêm. "Tôi coi đó là cơ hội để trưởng thành, cả trong cuộc sống lẫn trên bàn cờ".

Trên mạng xã hội, Iglesias thậm chí mỉa mai cảm ơn những kẻ công kích, vì chính áp lực ấy đã rèn giũa tinh thần giúp cô bước lên bục vinh quang.

Dẫu vậy, cô cũng thừa nhận bản thân cảm thấy tổn thương: "Khi tôi đã buồn sẵn, việc bị quấy rối khiến tôi đau đớn hơn. Và quan trọng nhất, điều đó có thể gây hại nghiêm trọng cho những người khác".

Trong mắt cộng đồng cờ vua Pháp, Iglesias sự ủng hộ rộng rãi. "Hầu hết kỳ thủ nữ hàng đầu Pháp là bạn thân của tôi. Những người khác cũng luôn động viên tôi", cô tiết lộ.

Trước mắt, Iglesias sẽ tạm nghỉ để phẫu thuật trong tháng 10/2025. Mục tiêu ngắn hạn của cô là hoàn tất các chuẩn để đạt danh hiệu Kiện tướng quốc tế nữ (WGM). Xa hơn, cô mơ ước khoác áo tuyển Pháp dự Olympiad hay Giải đồng đội châu Âu.

"Ở tuổi 37, tôi sẽ chạm mốc Elo cao nhất trong sự nghiệp", cô nói. "Điều đó chứng minh cuộc sống trước khi chuyển giới chỉ là nửa vời. Chỉ khi dám sống thật, tôi mới có thể nở hoa. Tôi sẽ cố gắng bù đắp cho những năm tháng đã lãng phí".

Trong Top 100 thế giới cờ vua hiện tại, không có kỳ thủ nữ nào. Kỳ thủ nữ số một thế giới là Hầu Dật Phàm (Hou Yifan), có Elo 2.609, đứng thứ 141 nếu so với các kỳ thủ nam. Iglesias có Elo 2.308, trước giải vô địch Pháp.

Kỳ thủ nữ duy nhất lịch sử góp mặt trong Top 10 cờ vua nam, là Judit Polgar. Trong phỏng vấn trên tạp chí Mỹ Time tháng 4/2015, Polgar nói rằng các kỳ thủ nữ "hoàn toàn có thể đánh sòng phẳng với nam giới, chỉ là xã hội chưa tạo điều kiện để họ phát triển hết khả năng".

Xuân Bình tổng hợp