Kỳ lạ: Hồ nước đỏ như máu, biến động vật thành 'đá'

Hồ Natron là một hồ nước ngọt ở phía bắc Tanzania với địa chất núi lửa duy trì độ pH của nước ở mức khoảng 10,5, gần như có tính ăn mòn như amoniac. Tuy nhiên, một số loài vẫn phát triển mạnh ở đó.

Hồ Natron có thành phần hóa học rất khắc nghiệt, hầu hết các loài sinh vật đều không thể sống được. Đây là hồ "soda", nghĩa là hồ có hàm lượng natri và cacbonat hòa tan cao. Do nồng độ muối và khoáng chất cao này, độ pH của hồ có thể đạt tới 10,5, gần như ăn mòn như dung dịch amoniac và kết quả là các loài động vật chết trên bờ Hồ Natron được bảo quản dưới dạng xác ướp vôi hóa.

Hồ Natron là mảng kiến tạo phân kỳ đang xé toạc Mảng Châu Phi. Địa chất này có nghĩa là Hồ Natron được hình thành bởi các quá trình núi lửa, tạo ra một lượng lớn natri cacbonat và canxi cacbonat. Các loại muối và khoáng chất khác này nhỏ giọt xuống hồ từ những ngọn đồi xung quanh thông qua các suối nước nóng. Hồ không chảy vào bất kỳ sông hay biển nào, vì vậy nồng độ hóa chất vẫn cao quanh năm. Rất ít loài động vật có thể sống sót ở mức độ muối và độ pH cao như Hồ Natron, và nước có thể làm bỏng da và mắt của những sinh vật cố gắng nhấp một ngụm hoặc nhúng mình xuống.

Thế nhưng, vẫn có những loài động vật đã thích nghi với điều kiện này, bao gồm cả loài hồng hạc nhỏ (Phenonaias minor) và cá rô phi, phát triển mạnh trong và xung quanh hồ.

Theo Cơ quan quản lý động vật hoang dã Tanzania, các hệ sinh thái này cũng là nơi sinh sống của các loài hồng hạc lớn, bồ nông, đà điểu, trâu, linh dương đầu bò và nhiều loài khác.

Nơi sinh sản của loài hồng hạc

Thực tế, Hồ Natron là nơi sinh sản quan trọng nhất thế giới của loài hồng hạc nhỏ, với khoảng 1,5 triệu đến 2,5 triệu con hồng hạc nhỏ ở Đông Phi, chiếm khoảng 75% quần thể toàn cầu của loài này, sinh nở ra tại hồ, theo Cơ quan quản lý động vật hoang dã Tanzania.

Chân của hồng hạc nhỏ có lớp da và vảy cứng giúp ngăn ngừa bỏng do nước hồ. Những loài chim này xây tổ trên các hòn đảo hình thành trong hồ vào mùa khô và con của chúng an toàn trước hầu hết các loài săn mồi nhờ vào điều kiện chết người của nước hồ.

Ngoài tính kiềm cực cao, hồ Natron còn rất nóng, có thể lên tới 60 độ C vào những thời điểm nóng nhất trong năm, theo Đài quan sát Trái đất của NASA . Hồ sâu 0,5 m và rộng 15 km , nhưng hồ co giãn tùy thuộc vào thời tiết, với lượng mưa và lượng nước sông chảy vào ít hơn trong mùa khô (và ngược lại).

Khi hồ co lại, các vi sinh vật ăn muối của hồ sẽ sinh sôi. Haloarchaea (sinh vật ưa muối không có nhân) và cyanobacteria (tảo lam-lục) có thể tô màu hồ thành nhiều sắc thái đỏ khác nhau nhờ sắc tố trong tế bào của chúng.

Hồ Natron đã trở nên nổi tiếng vào năm 2013 khi những bức ảnh của nhiếp ảnh gia Nick Brandt về các loài động vật "đá" trên bờ hồ được xuất bản trong cuốn sách " Across the Ravaged Land " (Abrams Books, 2013). Những bức ảnh cho thấy xác của những con chim và dơi đã chết trên bờ hồ và được bảo quản bằng natri cacbonat của hồ.