Kim Ki Duk, quái kiệt điện ảnh Hàn, qua đời trong cô độc

Trong suốt 25 năm làm nghề, Kim Ki Duk ghi dấu ấn với hơn 20 phim và loạt giải thưởng danh giá. Dù nhiều tranh cãi, không thể phủ nhận rằng ông xứng đáng với danh hiệu 'quái kiệt' có sức ảnh hưởng lớn với điện ảnh Hàn Quốc.

Ngày 23-7, Korea JoongAng Daily đưa tin No Other Choice của đạo diễn Park Chan Wook chính thức góp mặt trong danh sách tranh giải Sư tử vàng tại Liên hoan phim Venice 2025.

Đây là phim Hàn Quốc đầu tiên sau 13 năm tranh giải thưởng danh giá này sau chiến thắng lịch sử Pietà của Kim Ki Duk. Điều này không khỏi khiến công chúng nhớ lại ánh hào quang của Kim Ki Duk, "quái kiệt" đưa điện ảnh Hàn chạm tới những đỉnh cao chưa từng có.

Hành trình rực rỡ của vị đạo diễn tài hoa  

Theo Xsport News, đạo diễn Kim Ki Duk là cái tên duy nhất trong giới làm phim Hàn Quốc từng đoạt giải thưởng tại cả ba liên hoan phim danh giá nhất thế giới: Cannes, Venice và Berlin.

Dù phong cách làm phim của ông thường bị nhận xét là "u tối đến cực đoan" và gây tranh cãi không ngừng, Kim Ki Duk vẫn được giới làm phim công nhận là một trong những "bậc thầy" của điện ảnh đương đại.

Năm 2020, hành trình điện ảnh đầy thăng trầm của Kim Ki Duk đột ngột khép lại khi ông qua đời ở Latvita vì biến chứng COVID-19. Đây được xem là một cái kết buồn của vị đạo diễn tài hoa, từng là niềm tự hào nhưng cũng lắm tranh cãi của điện ảnh Hàn Quốc. 

Kim Ki Duk sinh năm 1960 tại miền núi tỉnh Kyungsang nhưng lại lớn lên ở Seoul, Hàn Quốc. Hồi nhỏ ông cùng anh trai theo học tại một trường dạy nghề nông, nhưng cuối cùng bị đuổi học. 

Sau khi nghỉ học, vì cuộc sống khó khăn nên Kim Ki Duk đã làm việc trong các xí nghiệp để kiếm sống. Năm 20 tuổi, ông tham gia phục vụ tại Hải quân Hàn Quốc trong vòng 5 năm.

Năm 1996, sau quãng thời gian rong ruổi tại Pháp, Kim Ki Duk ra mắt với bộ phim đầu tay Crocodile. Kể từ đó, vị đạo diễn này liên tục gây tiếng vang với hơn 20 phim điện ảnh độc đáo như The Isle (2000), Bad Guy (2002), Spring, Summer, Fall, Winter and Spring (2003), 3-Iron (2004), Time (2006), Pietà (2012), Moebius (2013)... 

Năm 2004, ông ghi dấu ấn lịch sử khi trở thành đạo diễn Hàn Quốc đầu tiên đoạt giải Đạo diễn xuất sắc tại Liên hoan phim Berlin với phim Samaria. 

Cùng năm, ông tiếp tục giành giải Sư tử bạc tại Venice với phim 3-Iron.

Đỉnh cao sự nghiệp của Kim Ki Duk đến khi Arirang đoạt giải Un Certain Regard tại Cannes, đưa ông trở thành đạo diễn Hàn đầu tiên "toàn thắng" ở cả ba liên hoan phim hàng đầu thế giới.

Năm 2012, ông được vinh danh tại Venice với giải Sư tử vàng cho Pietà - giải thưởng cao quý nhất tại liên hoan phim này, khẳng định vị thế của một đạo diễn bậc thầy được cả thế giới chú ý. Năm 2014, ông tiếp tục chiến thắng tại Venice ở hạng mục Venice Days.

Không dừng lại ở đó, chuỗi thành tích của vị đạo diễn tài hoa còn kéo dài đến năm 2017 khi ông trở thành thành viên mới của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật điện ảnh Mỹ - đơn vị tổ chức giải Oscar. Đây được xem là vinh dự mà không nhiều đạo diễn Hàn Quốc đạt được. 

Thế giới điện ảnh u tối phản chiếu cuộc đời Kim Ki Duk

Chủ đề xuyên suốt trong phim Kim Ki Duk là sự tăm tối, hiện thực khắc nghiệt và những phận người bị bỏ quên. Nhân vật chính trong các phim của ông thường là những người bị xã hội ruồng bỏ như trẻ mồ côi, gái mại dâm, kẻ giết người, người nhập cư lậu hay nạn nhân của chiến tranh và chia cắt. 

Chính vì điều này, khán giả luôn có hai cái nhìn hoàn toàn khác biệt với phim của Kim Ki Duk. Một bên yêu thích cuồng nhiệt, phía còn lại thì hoàn toàn bác bỏ.

Theo Xsport News, nguồn gốc của phong cách ấy bắt nguồn từ quá khứ đầy gian khổ của chính ông. Xuất hiện trên chương trình truyền hình Strong Heart năm 2012, Kim Ki Duk tiết lộ rằng ông chỉ học hết tiểu học và bắt đầu làm việc trong nhà máy từ năm 15 tuổi. 

Những trải nghiệm ấy đã ảnh hưởng sâu sắc đến các phim mà ông cầm trịch, ví dụ như bối cảnh trong Pietà được quay tại khu vực Cheonggyecheon - nơi ông từng lao động trong thời niên thiếu.

Với cách nói chuyện thẳng thắn không kiêng dè, từ đầu những năm 2000, Kim Ki Duk đã không ngần ngại đưa ra những phát ngôn gây sốc trong làng điện ảnh Hàn Quốc. Ông từng thổ lộ: "Lý do tôi không được công nhận ở Hàn Quốc là vì tôi chỉ học hết tiểu học". 

Năm 2006, khi bộ phim The Host của đạo diễn Bong Joon Ho gây sốt phòng vé, ông công khai chỉ trích, cho rằng khán giả quá dễ dãi: "The Host thành công là vì trình độ khán giả Hàn Quốc và chất lượng phim Hàn phù hợp với nhau".

Cùng năm đó, ông tuyên bố sẽ không chiếu phim ở Hàn Quốc nữa, cho đến khi "trình độ người xem được nâng cao hơn".

Sau này ông giải thích những phát ngôn gây sốc đó chỉ nhằm khơi dậy sự đa dạng văn hóa trong điện ảnh, rằng "trong thời đại phim chạm mốc 10 triệu vé, chỉ cần một phần nhỏ khán giả chọn đi một con đường khác cũng là điều đáng quý".