Kiến nghị làm rõ trách nhiệm vụ sầu riêng bị trả vì dư lượng cadimi

Vinacam kiến nghị Thủ tướng làm rõ trách nhiệm vụ sầu riêng bị trả vì dư lượng cadimi, nghi do phân bón DAP Hàn Quốc.

Cảnh báo từ tháng 7-2023 nhưng chưa được xử lý dứt điểm

Tập đoàn Vinacam vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị làm rõ dấu hiệu bất thường liên quan đến lô phân bón DAP Hàn Quốc có hàm lượng cadimi vượt ngưỡng, sau khi hàng ngàn container sầu riêng Việt Nam bị Trung Quốc trả về vì tồn dư kim loại nặng vượt chuẩn.

Theo Vinacam, sự việc sầu riêng bị trả hàng đã khiến dư luận đặc biệt quan tâm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành hàng xuất khẩu chủ lực, gây hoang mang cho nông dân và có nguy cơ làm "xóa sổ" vùng trồng nếu không được xử lý kịp thời và minh bạch.

Vấn đề này đã được doanh nghiệp cảnh báo từ cuối tháng 7-2023 thông qua công văn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công Thương và các cơ quan chức năng.

Tuy nhiên đến nay vấn đề vẫn chưa được làm rõ, đặc biệt là liên quan đến lô phân bón DAP Hàn Quốc có hàm lượng cadimi vượt mức cho phép.

Các cơ quan báo chí như VTV9, Đài truyền hình Cần Thơ, báo Nông Nghiệp Việt Nam, Tuổi Trẻ... cũng đã vào cuộc phản ánh thực trạng đáng lo ngại.

Đáng chú ý, Vinacam cho rằng có dấu hiệu thiếu trách nhiệm khi cơ quan quản lý không công bố kết quả tái kiểm cadimi trên mẫu phân bón DAP bị thu hồi, thậm chí xem đây là "chuyện nội bộ doanh nghiệp" khiến không thể xử lý theo đúng quy định pháp luật.

Gửi kiến nghị lên Thủ tướng

Trước nguy cơ ảnh hưởng đến các loại nông sản xuất khẩu khác vì cùng vùng trồng sử dụng phân bón này, Vinacam tiếp tục có văn bản kiến nghị Chính phủ bốn nội dung chỉ đạo làm rõ quy trình xử lý lô DAP Hàn Quốc vượt ngưỡng cadimi; công khai kết quả kiểm tra và phương án xử lý, khẩn trương kiểm định dư lượng cadimi trong các loại nông sản khác; ban hành khuyến cáo rõ ràng để nông dân có cơ sở định hướng khi xử lý các lô sầu riêng bị trả lại.

Vinacam nhấn mạnh việc minh bạch hóa quá trình xử lý là điều kiện bắt buộc để bảo vệ ngành nông sản xuất khẩu, tránh gây tổn thất kinh tế cho đất nước và đẩy nông dân cũng như doanh nghiệp vào thế bị động.

Tập đoàn cho biết sẵn sàng cung cấp hồ sơ, tài liệu liên quan nếu được các cơ quan chức năng yêu cầu.

Theo các chuyên gia và doanh nghiệp, các lô sầu riêng của Việt Nam bị "tuýt còi" khi xuất khẩu sang Trung Quốc là do nhiễm cadimi, bởi đây là chất kim loại nặng độc hại có trong phân bón DAP. Cadimi có mặt trong nhiều loại đất, tuy nhiên hàm lượng thay đổi tùy theo từng khu vực có nơi cao, nơi thấp, do nhiều yếu tố khác nhau chi phối.

Hiện nay quặng phốt phát có nguồn gốc từ Morocco (nước xuất khẩu nhiều nhất thế giới) luôn có hàm lượng kim loại nặng là cadimi (phốt phát là nguyên liệu chính để sản xuất phân bón DAP).

Trong khi đó Việt Nam đều nhập khẩu phân bón DAP từ các nhà máy sản xuất phân bón của Trung Quốc, Úc, Nga... Đặc biệt, DAP của Hàn Quốc do nhà máy Namhae sản xuất chứa hàm lượng cadimi quá mức cho phép.

Theo một số doanh nghiệp nhập khẩu hàng đầu DAP đã phân tích, cadimi có trong phân bón DAP nhập khẩu từ Hàn Quốc lên tới 28mg/kg, trong khi ngưỡng cho phép là 12mg/kg. 

Từ năm 2020, ngành nông nghiệp đã "quan tâm" đến cadimi nhưng chưa quyết liệt, dẫn đến ngày hôm nay phải trả giá trên những lô sầu riêng bị phát hiện cadimi.