Kịch bản hòa bình Nga - Ukraine còn xa vời

Cả Nga và Ukraine hiện vẫn tiếp tục giữ lập trường cứng rắn về các điều khoản của thỏa thuận hòa bình tiềm năng, trong khi các đợt tấn công qua lại trên chiến trường không ngừng leo thang, khiến tiến trình hòa giải "khó càng thêm khó".

Bế tắc con đường đàm phán

Theo Reuters ngày 22.10, Nga gần đây đã gửi một thông điệp riêng đến Mỹ, nhấn mạnh lập trường không thay đổi của mình về việc ngừng bắn tại Ukraine, bao gồm yêu cầu được nắm quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Donbass và phản đối sự hiện diện của bất kỳ binh sĩ NATO nào tại Ukraine. Giới chức Mỹ đánh giá điều này gần như một sự bác bỏ quan điểm của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc đóng băng tiền tuyến tại các vị trí hiện tại.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đêm 21.10 chỉ trích Nga "thiếu thiện chí hòa bình" ngay sau khi Mỹ hoãn quyết định trao tên lửa Tomahawk cho Kyiv. Ukraine và các đối tác châu Âu đang xây dựng một bản đề xuất hòa bình 12 điểm mới, trong đó loại trừ khả năng nhượng bộ lãnh thổ cho Nga và thúc đẩy một lệnh ngừng bắn dọc theo các tuyến đầu hiện nay. Kế hoạch này bao gồm việc thành lập một hội đồng hòa bình do ông Trump làm chủ tịch để giám sát việc thực thi thỏa thuận. Ngoài ra, Ukraine sẽ nhận được bảo đảm an ninh, quỹ tái thiết hậu xung đột và lộ trình gia nhập Liên minh châu Âu (EU). Một quan chức Mỹ nhận định đề xuất này sẽ dựa trên đề xuất 20 điểm về hòa bình tại Dải Gaza được ông Trump khởi xướng. Các quan chức châu Âu có thể sẽ đến Mỹ trong tuần này để trình bày lộ trình này cho ông chủ Nhà Trắng, theo Reuters.

Về phần mình, Tổng thống Trump ngày 21.10 bày tỏ tin tưởng rằng cả Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Zelensky đều mong muốn kết thúc cuộc xung đột, đồng thời cho rằng chiến sự "sắp đi đến hồi kết". Bên cạnh nhận định về triển vọng hòa bình, ông Trump cũng cho biết vẫn đang xem xét khả năng gặp ông Putin trong thời gian tới. Về phần Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov xác nhận 2 nhà lãnh đạo Nga - Mỹ đã có "hiểu biết chung", nhưng chưa có kế hoạch cụ thể cho cuộc gặp song phương.

Lập trường đối nghịch giữa Nga và Ukraine khiến hòa đàm khó tiến triển. Giới quan sát nhận định ông Trump có thể thấy rõ việc gặp ông Putin lúc này cũng không thay đổi điều gì nên đã tìm cách "câu giờ" thêm để chờ thời cơ thuận lợi. Song, ông Trump hiện vẫn giữ "lá bài mặc cả" với Nga liên quan khả năng cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine, theo The New York Times.

Chiến trường rực lửa

Trên tiền tuyến, các quan chức Ukraine ngày 22.10 cáo buộc Nga thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa và UAV vào thủ đô Kyiv và nhiều thành phố khác, khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, 21 người bị thương, và gây mất điện diện rộng.

Theo đó, Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko cho biết lực lượng phòng không địa phương đã đánh chặn phần lớn đòn tấn công, song vẫn xảy ra cháy nổ tại một số khu dân cư và tòa nhà chung cư. Theo thống đốc Ivan Fedorov, một tòa nhà dân cư ở Zaporizhzhia cũng bị hư hại, làm ít nhất một người bị thương. Ở thành phố cảng Izmail thuộc tỉnh Odessa, các cuộc tấn công vào cơ sở năng lượng khiến hàng nghìn hộ gia đình rơi vào cảnh mất điện, theo trang The Kyiv Independent. Tổng thống Volodymyr Zelensky lên án các vụ tấn công, nói rằng "một đêm nữa chứng minh Moscow chưa chịu đủ áp lực để chấm dứt xung đột", đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế tăng cường trừng phạt.

Các đòn tập kích của Nga diễn ra ngay sau khi quân đội Ukraine đêm 21.10 thông báo các tên lửa tầm xa Storm Shadow của nước này đã tấn công một nhà máy hóa chất ở khu vực Bryansk (Nga), nơi sản xuất thuốc súng và nhiên liệu tên lửa. Tỉnh trưởng Bryansk Alexander Bogomaz xác nhận vụ việc trên, song hiện chưa ghi nhận thương vong hoặc thiệt hại liên quan. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố bắn hạ 57 UAV tại tỉnh Bryansk đêm 21.10. Ngoài ra, phía Nga cũng tố lực lượng Ukraine đã thực hiện 2 cuộc tấn công vào vùng Donetsk trong ngày 21.10, khiến 4 người bị thương, theo TASS.