Không thể tăng trưởng bằng những công trình dang dở

Kinh tế Lâm Đồng vẫn có gam màu sáng từ nông nghiệp, xuất khẩu, du lịch, nhưng những con số tăng trưởng và giải ngân đầu tư công thấp, đang gióng hồi chuông cảnh báo cho một nền kinh tế phát triển thiếu bền vững.

Kinh tế Lâm Đồng sau sáp nhập đạt mức tăng trưởng 6,8% (tính đến tháng 9), thấp hơn so với mục tiêu kỳ vọng là 7,5%. Điều này cho thấy rõ thực tế bức tranh kinh tế tỉnh chưa thật sự bền vững, khi những mảng sáng của xuất khẩu, nông nghiệp, du lịch không đủ bù đắp sự trì trệ ở nhiều lĩnh vực khác.

Phải nói ngay rằng điểm yếu kém nhất nằm ở khâu giải ngân vốn đầu tư công. Toàn tỉnh chỉ giải ngân ngót 30%, trong khi bình quân cả nước đã ở mức 45%, xếp thứ 30/34 tỉnh, thành. Thứ hạng này không chỉ là một con số báo hiệu sức ì quá lớn, mà còn là lời cảnh tỉnh về lỗ hổng trong vận hành cỗ máy kinh tế.

Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười thẳng thắn thừa nhận, đã hai lần phải nhận lỗi trước Chính phủ vì tiến độ này. Nhưng câu hỏi căn bản vẫn còn đó, chưa có câu trả lời: vì sao lại chậm đến vậy?

Theo quan sát của người viết, nguyên nhân chính là từ yếu kém trong công tác giải phóng mặt bằng. Từ dự án hạ tầng giao thông ở Bình Thuận cũ, đến cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương, đâu đâu cũng vướng giải phóng mặt bằng. Giá đền bù không thỏa thuận được, người dân khiếu kiện ra tòa, hàng loạt dự án đình trệ do thiếu mặt bằng thi công. "Nút thắt của nút thắt" chính là ở đây. Nếu không tháo gỡ được nút thắt này, mọi kế hoạch đầu tư và mục tiêu tăng trưởng khó lòng mà đạt được.

Trách nhiệm của ai, chắc chắn cần phải được làm rõ, tức là phải có địa chỉ chịu trách nhiệm. Nhưng điều trước mắt là phải tìm ra giải pháp đột phá. Cần sự quyết liệt hơn trong định giá đất, sự minh bạch trong đền bù, và sự đối thoại cởi mở với người dân có đất bị thu hồi sao cho phù hợp nhất. Cần cả sự dám chịu trách nhiệm của cán bộ thực thi, thay vì cứ né tránh, sợ sai.

Thời gian còn lại của năm 2025 không nhiều. Nếu không kịp tháo điểm nghẽn giải phóng mặt bằng, thì nguy cơ hụt mục tiêu tăng trưởng không chỉ là nỗi lo, mà sẽ trở thành hiện thực. Một nền kinh tế không thể bứt phá từ những công trình dang dở như ở Lâm Đồng.