Không gian mạng đem lại nhiều lợi ích nhưng chưa an toàn

Thực tiễn không gian mạng đã mang lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước trong phát triển kinh tế xã hội, trong điều hành đất nước, nhưng chưa an toàn.

Ngày 23/5, tại TPHCM đã diễn ra hội thảo và triển lãm quốc tế Vietnam Security Summit 2025.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, Phó Cục trưởng Cục an ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05), Bộ Công an cho biết, cách mạng công nghệ lần thứ 4, khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo đang được triển khai rộng khắp. Đặc biệt với các công nghệ đột phá như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, điện toán đám mây, 5G, cũng đã cho thấy những giá trị ưu việt, quan trọng trong kỷ nguyên số.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, sự phát triển khoa học công nghệ đang đặt ra những khó khăn, thách thức lớn đối với công tác bảo đảm an toàn, an ninh mạng và bảo mật dữ liệu số ảnh hưởng quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.

Thế giới đã xảy ra nhiều cuộc tấn công mạng nguy hiểm vào các hệ thống thông tin trọng yếu của quốc gia và gây ra những thiệt hại nghiêm trọng diện rộng cả về tài sản và sức khoẻ của con người.

Việc tạo lập niềm tin trong kỷ nguyên số trước những thách thức mới từ không gian mạng đã trở thành vấn đề cấp bách của các tổ chức, cá nhân và của quốc gia.

Theo Thiếu tướng Lê Minh Mạnh, việc đảm bảo an toàn, an ninh mạng đối với hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia và bảo vệ dữ liệu là vấn đề cốt lõi, sống còn để bảo vệ quốc gia trong quá trình phát triển đất nước.

Trong bối cảnh đối diện với nhiều thách thức từ không gian mạng, để phát triển kinh tế, xã hội thì việc phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên những lĩnh vực trọng yếu quốc gia là xu thế tất yếu. Và việc này không chỉ ở Việt Nam mà trên cả bình diện toàn thế giới.

Việt Nam đang có nhiều chủ trương đẩy mạnh khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, phát triển kinh tế xã hội và quốc phòng an ninh. Nhiều chính sách pháp luật được ban hành nhằm thúc đẩy, ứng dụng công nghệ vào phát triển kinh tế xã hội, đồng thời bảo đảm an toàn, an ninh mạng. Các cơ sở hạ tầng viễn thông, công nghệ thông tin đều được xây dựng đồng bộ.

Và hầu hết các ngành tại Việt Nam đã số hoá cơ sở dữ liệu và ứng dụng CNTT để nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu thủ tục hành chính. Kinh tế số đã được hình thành và phát triển nhanh chóng, ngày càng trở thành bộ mặt quan trọng của nền kinh tế.

Ngày càng nhiều các hình thức kinh doanh, các dịch vụ mới xuyên quốc gia trên nền tảng công nghệ số và Internet.

Tuy nhiên, bên cạnh thuận lợi, Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức đối với an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội đến không gian mạng. Mỗi năm hàng chục ngàn hệ thống thông tin trọng yếu của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp bị tấn công, cài mã độc, đánh cắp thông tin, gây ảnh hưởng đến an ninh trật tự và thiệt hại về kinh tế.

Tình hình tội phạm có tổ chức, tội phạm sử dụng công nghệ cao hoạt động trên môi trường mạng cũng gia tăng. Các hoạt động tội phạm có tổ chức, thu thập dữ liệu cá nhân đang diễn ra trên quy mô lớn.

Từ thực trạng trên, Thiếu tướng Lê Minh Mạnh cho biết, việc bảo vệ các thông tin trọng yếu và bảo vệ dữ liệu là nhiệm vụ vừa cấp bách vừa lâu dài của cả hệ thống chính trị và trách nhiệm của mỗi cơ quan, tổ chức và người dân.

Do đó, cần tăng cường hợp tác công tư để huy động tiềm lực của cộng đồng doanh nghiệp và mọi thành phần trong xã hội để đảm bảo an toàn, an minh mạng, bảo vệ dữ liệu, hệ thống thông tin trọng yếu và phòng chống tội phạm mạng hướng tới xây dựng một thế giới số an toàn lành mạnh, góp phần thúc đẩy an ninh kinh tế số.

Đồng quan điểm, Thiếu tướng Nguyễn Tùng Hưng, Phó tư lệnh Bộ tư lệnh tác chiến không gian mạng (Bộ tư lệnh 86), Bộ Quốc Phòng cũng cho rằng, thực tiễn không gian mạng đã mang lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước trong phát triển kinh tế xã hội và trong điều hành đất nước.

Tuy nhiên, không gian mạng cũng mang lại nhiều thách thức mà chúng ta có thể nhận ra dễ dàng rằng không gian mạng là môi trường sống, môi trường văn hoá mới nhưng chưa an toàn

Các vụ tấn công mạng với quy mô lớn đang tiếp diễn và nhằm trực tiếp vào các hệ thống thông tin, các hạ tầng trọng yếu quốc gia của các cá nhân, các tập đoàn kinh tế để đánh cắp dữ liệu làm ảnh hưởng đến chính trị, tê liệt hoạt động kinh doanh, sản xuất. Mọi hoạt động tấn công càng ngày càng tinh vi, phức tạp.

Không gian mạng cũng là môi trường lý tưởng để kẻ xấu lợi dụng phát tán tin giả, thông tin vi phạm pháp luật gây ảnh hưởng đến chính trị, kinh tế, xã hội; gây hoang mang lo lắng trong xã hội.

Ông Nguyễn Tùng Hưng cho rằng, không gian mạng là cơ hội để phát triển kinh tế xã hội nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro về an ninh mạng.

Một quốc gia sẽ không an toàn nếu không gian mạng của quốc gia đó không an toàn. Người dân, tổ chức doanh nghiệp đối mặt với nhiều nguy cơ, mối đe doạ sẽ dẫn đến lo sợ, mất dần niềm tin vào không gian mạng, nếu không có giải pháp kịp thời để xây dựng nó an toàn lành mạnh.