Không bắt phụ huynh đóng tiền, trường học Mỹ vẫn có quỹ 'rủng rỉnh' theo cách bất ngờ

Không có chuyện lạm thu, ngược lại giảm gánh nặng cho phụ huynh đầu năm học mà vẫn có quỹ cho con em hoạt động, học tập, các cha mẹ Mỹ có cách gây quỹ lớp, quỹ trường thật đặc biệt, đáng để tham khảo, học tập.

Hầu hết các trường công lập và trường tư thục tại Mỹ đều có hội phụ huynh và giáo chức (Parent Teacher Association - PTA) hoặc tổ chức phụ huynh và giáo chức (Parent Teacher Organization - PTO), nhằm giúp phụ huynh tìm hiểu về chương trình sinh hoạt của trường và đồng hành cùng nhà trường, thầy cô trong các hoạt động giáo dục học sinh.

Đa dạng hoạt động gây quỹ

Một điều rất dễ nhận biết là việc gây quỹ dựa trên nguyên tắc hoàn toàn tự nguyện, nếu ai không có điều kiện tham gia cũng hoàn toàn thoải mái và thông tin phụ huynh được bảo mật hoàn toàn.

Tuy nhiên do trong hệ thống đào tạo phổ thông, việc tích lũy các hoạt động cộng đồng, công tác xã hội là điều bắt buộc dành cho học sinh ở một số tiểu bang. Do vậy hội phụ huynh cũng phải có rất nhiều hoạt động từ thiện, khuyến khích học sinh trong trường tự thực hiện hay tham gia cùng cha mẹ. 

Điều đặc biệt là muốn tham gia hội phụ huynh cần phải đóng hội phí để có quỹ hoạt động, cũng chỉ 5-20 USD tùy trường và số lượng học sinh.

Tại Trường cấp I Roscoe Wilson (Lubbock, Texas), đều đặn hằng năm vào trước mùa lễ Tạ ơn, hội phụ huynh kêu gọi sự đóng góp tự nguyện của các phụ huynh dành cho lễ hội đấu giá từ thiện (Fundrasing fest) gây quỹ cho trường dùng cho việc phát triển nghiên cứu khoa học và mua sắm vật dụng dạy học trong các lớp học.

Mỗi khối học sẽ đóng góp theo chủ đề đưa ra như: dụng cụ làm bếp, dụng cụ làm vườn, đồ trang trí trong nhà, các vật dụng chơi thể thao… để các phụ huynh tự nguyện đóng góp vật dụng tùy khả năng. Từ đó hội sẽ gói thành các phần quà, định giá rồi tổ chức ngày hội bán đấu giá.

Phụ huynh đến xem các gói quà, tự bỏ giá cao hơn giá cũ theo mỗi block 5-10 USD và để lại tên, số điện thoại. Sau buổi đấu giá, tên người thắng sẽ được thông báo bằng tin nhắn hoặc điện thoại rồi tiến hành chuyển khoản, viết séc để nhận lại quà.

Ngoài ra hội phụ huynh của trường còn khuyến khích việc đóng góp quỹ bằng việc bán các viên gạch men trắng để học sinh tự do vẽ, tô màu và ký tên lên đó rồi chúng sẽ được ốp lên tường tại các vị trí được trường quy định.

Hay chương trình Top box kêu gọi học sinh lưu giữ các logo trên các sản phẩm có đăng hình theo quy định để mang đến nộp cho trường. Trường sẽ quy đổi các logo này với các doanh nghiệp sản xuất để nhận lại số tiền doanh nghiệp đóng góp cho trường, cũng là cách làm thường xuyên mà các phụ huynh có thể giúp đỡ con em mình hoàn thành công việc thu thập.

Ngoài ra, các sự kiện như làm bắp nổ bán 50 cent cho mỗi túi mang về, kêu gọi học sinh bỏ tiền xu cất được vào các vỏ chai Coca Cola để nộp "kế hoạch nhỏ", thi giữa các khối; tổ chức hội chợ sách tại thư viện trường; tổ chức cho từng lớp bán hàng theo chủ đề như kem, rau sạch, đồ trang trí làm bằng tay… để góp vào quỹ từ thiện Hội Chữ thập đỏ.

Khi con gái tôi chuyển lên Trường cấp III Westlake Academy (TP Westlake, Texas), hội phụ huynh của trường hoạt động gây quỹ càng "năng nổ" hơn. Cho dù đây là ngôi trường có nguồn quỹ dồi dào từ các phụ huynh tự đóng góp hằng năm nhưng vẫn tạo ra nhiều cơ hội cho mọi phụ huynh vui vẻ "móc hầu bao".

Đến mùa Halloween, các thành viên trong hội phụ huynh lại tình nguyện tụm năm tụm bảy làm "Hunted House" (ngôi nhà ma quái) để bán vé gây quỹ. Dĩ nhiên vẫn có phiên bản dành cho trẻ em và người lớn để chiều lòng mọi khách hàng, tăng thêm nguồn thu.

Một hoạt động rất đáng ghi nhận là nhà trường có một thùng lớn thu gom đồng phục các loại của học sinh. Hằng năm hai lần, hội phụ huynh thu gom về giặt giũ phân loại và tổ chức bày bán cho các phụ huynh khác để gây quỹ.

Một lần tôi làm tình nguyện trong hoạt động đông vui như ngày hội này, đứng bán áo quần "second-hand" nhưng mọi người hoàn toàn không có cảm giác ngại ngùng mà thay vào đó là sự vui vẻ khi đã chung tay góp phần bảo vệ môi trường, không thải vải cũ ra môi trường cũng như góp thêm cho quỹ hội dồi dào.

Không dựa vào đóng góp của phụ huynh

Hai năm trước, khi làm trưởng hội phụ huynh của lớp 10 chuyên Anh Trường Quốc học (Huế), tôi cũng đã từng các phụ huynh thực hiện việc gây quỹ khá mới lạ. Sau nhiều hoạt động chung của lớp, các phụ huynh cùng con cái đến giao lưu tại nhà hàng mà tôi đã có mối quan hệ hợp tác trước đó.

Chủ nhà hàng đã đồng ý trích 30% tổng hóa đơn bữa giao lưu đó để đóng góp vào quỹ hội phụ huynh của lớp. Mọi người đã rất ngạc nhiên và phấn khởi dù đã được tôi giới thiệu trong buổi họp đầu năm học về việc quỹ hội sẽ không hoàn toàn dựa vào nguồn đóng góp của các phụ huynh mà còn phải nghĩ ra các cách huy động khác mà hội phụ huynh Mỹ đã làm.

Ở Mỹ, nhiều doanh nghiệp F&B luôn tìm cách hỗ trợ, đồng hành với các trường. Đơn cử là những đợt mời phụ huynh đến ăn tại nhà hàng Pizza Hut, mỗi khi thanh toán thực khách chỉ cần đọc mã code được nhà hàng cung cấp cho trường. 

Cứ mỗi lần như vậy 30% tổng trị giá hóa đơn sẽ được chuyển về quỹ hội phụ huynh, là những phiếu tặng đồ ăn miễn phí dành cho các bé có thành tích trong học tập, thể thao, hoạt động phong trào, là voucher của nhiều nhà hàng được bán ra cho trường với giá cực kỳ siêu khuyến mãi...

Một cách làm sáng tạo nữa là vào mỗi năm học, hội phụ huynh từng trường phát hành riêng loại thẻ quà tặng giảm giá hoặc mua một tặng một tại các nhà hàng quán ăn tham gia chương trình để bán cho mọi người với giá 10 USD vừa gây quỹ vừa hỗ trợ các cơ sở kinh doanh ở thành phố. 

Hội còn giúp học sinh các lớp tập làm các chiến dịch marketing để khuyến khích các cháu, bạn nào bán được số lượng thẻ nhiều nhất sẽ được vinh danh và cả lớp sẽ được mời đi ăn tiệc pizza miễn phí.

Bằng những việc làm thiết thực đầy trách nhiệm của mình, với nhiều cách gây quỹ của hội phụ huynh các trường học ở Mỹ thực sự đã hỗ trợ tích cực cho các hoạt động của trường, mang đến cho học sinh nhiều sự kiện bổ ích góp phần phát triển toàn diện nhân cách của học sinh trong tương lai.