Khó khăn bủa vây Apple

Bất ổn thuế quan, vấn đề pháp lý và cạnh tranh trong lĩnh vực AI đưa Apple rơi vào tình cảnh khó khăn nhất từ trước đến nay.

Tim Cook, CEO Apple. Ảnh: Bloomberg.

Từng nổi tiếng với hoạt động kinh doanh ổn định và đổi mới công nghệ, Apple đang đứng trước thử thách chưa từng có.

Trong bản tin Power On trên Bloomberg, nhà phân tích Mark Gurman liệt kê hàng loạt khó khăn của Apple, từ tình hình bất ổn thuế quan, cáo buộc độc quyền đến sự hụt hơi trong cuộc đua AI. Tất cả tạo nên bức tranh ảm đạm cho tương lai của Táo khuyết.

Thử thách lớn nhất từ trước đến nay

Trên thực tế, Apple từng nhiều lần vượt qua khó khăn dưới triều đại CEO Tim Cook. Khi iPhone bị đe dọa bởi smartphone màn hình lớn (phablet) cách đây 10 năm, Táo khuyết đáp trả bằng cách tăng kích cỡ iPhone và thành công.

Cùng thời điểm đó, Apple giải quyết ổn thỏa tranh chấp với Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) về việc mở khóa iPhone của kẻ xả súng. Gần đây hơn, công ty vượt qua khó khăn chuỗi cung ứng gây ra bởi đại dịch Covid-19, tiếp tục vận chuyển và phân phối sản phẩm suôn sẻ.

Tuy giải quyết ổn thỏa nhiều vấn đề trong quá khứ, Gurman cho rằng những khó khăn hiện nay hiếm khi xuất hiện và xảy ra đồng thời.

“Những mối đe dọa đặt Cook và cộng sự vào tình cảnh thách thức nhất từ trước đến nay”, cây viết từ Bloomberg nhấn mạnh.

Nhìn chung, Apple đang đối mặt cùng lúc 7 vấn đề lớn. Đầu tiên là ứng phó tác động của thuế quan, có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, phát triển sản phẩm và giá bán.

Tiếp theo là tình trạng độc quyền khi thẩm phán yêu cầu Apple ngừng nhận hoa hồng với các giao dịch thông qua App Store, bên cạnh khả năng mất 20 tỷ USD/năm từ Google do những cáo buộc độc quyền công cụ tìm kiếm. Apple cũng hụt hơi trước đối thủ trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo. Hoạt động kinh doanh của công ty đang bị nhiều quốc gia giám sát, trong khi doanh số trì trệ tại Trung Quốc do cạnh tranh từ đối thủ nội địa. Tim Cook tham gia khai trương một cửa hàng Apple tại Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg. Thuế quan được xem là khó khăn lớn nhất của Apple trong tương lai gần. Tại cuộc họp báo cáo tài chính cuối tháng 4, Cook cho biết thuế quan có thể khiến chi phí tăng khoảng 900 triệu USD trong quý II. Chưa thể kết luận con số chính xác bởi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chưa công bố biểu thuế riêng cho smartphone. Điều đó đồng nghĩa Apple chưa thể tính toán chiến lược đối phó thuế quan lâu dài. Trước mắt, Cook cho biết “phần lớn” iPhone bán tại Mỹ sẽ nhập khẩu từ Ấn Độ, trong khi AirPods, Apple Watch, iPad và Mac được sản xuất tại Việt Nam. Với sản lượng hàng trăm triệu thiết bị mỗi năm, thuế quan dành cho Apple có thể lên đến hàng tỷ USD. Tuy nhiên, câu hỏi lớn là công ty sẽ chấp nhận “gánh” bao nhiêu chi phí. Có khả năng hãng phải tăng giá sản phẩm để chuyển một phần thuế cho người dùng. “Việc yêu cầu khách hàng trả thêm tiền cho thiết bị vốn đắt đỏ sẽ buộc Apple chứng minh giá trị sản phẩm. Những năm gần đây, cải tiến về thiết kế iPhone dần ít đi, đồng thời thiếu một số tính năng so với đối thủ. Bất lợi này có thể xuất hiện rõ hơn khi giá cả tăng. Những thay đổi lớn trong chuỗi cung ứng còn có thể gây áp lực lên doanh nghiệp, gây mất tập trung cho chiến lược ra mắt sản phẩm vào mùa thu”, Gurman cho biết. Hụt hơi trước đối thủ Vấn đề tiếp theo liên quan đến App Store. Năm 2021, thẩm phán tại California kết luận Apple phải cho phép nhà phát triển bên thứ ba giới thiệu cổng thanh toán ngoài cho người dùng, bỏ qua hệ thống của Apple với phí giao dịch tối đa 30%. Apple đương nhiên không muốn từ bỏ nguồn doanh thu này. Công ty giới thiệu chính sách mới, yêu cầu nhà phát triển trả 27% mỗi giao dịch ngoài App Store. Đến cuối tháng 4, thẩm phán Yvonne Gonzalez Rogers ra lệnh buộc Apple ngừng nhận khoản tiền này. Với mảng kinh doanh dịch vụ của Apple, phán quyết từ tòa án có thể gây tác động lớn. Theo Gurman, phần lớn doanh thu App Store đến từ phí giao dịch trong ứng dụng. Nếu nhà phát triển không còn sử dụng hệ thống của Apple, mô hình này sẽ bị đảo lộn. Những chính phủ khác cũng tiến gần đến phán quyết tương tự. Ủy ban Thương mại Công bằng Nhật Bản chuẩn bị áp dụng quy định mới, có thể khiến Apple bị phạt tối đa 30% doanh thu tại quốc gia này. Trong khi đó, Hàn Quốc cũng úp mở khoản tiền phạt với cáo buộc vi phạm luật chống độc quyền. Cửa hàng Apple IFC tại Thượng Hải (Trung Quốc). Ảnh: Bloomberg. Mối đe dọa khác là khả năng mất doanh thu từ Google. Công ty này đang giải trình trước tòa án để bảo vệ quan hệ đối tác với Apple. Nếu Google không thể chiến thắng Bộ Tư pháp Mỹ, Apple có thể mất 20 tỷ USD mỗi năm, tương đương 1/5 tổng doanh thu mảng dịch vụ. Theo Gurman, đó là khoản tiền lớn với Apple, nhưng còn đám mây lớn hơn đang bao trùm Táo khuyết. Công ty có nguy cơ mất đi vị thế dẫn đầu về tính đổi mới công nghệ. Trong nhiều năm, Apple đi đầu khi phát minh các công nghệ như cảm ứng đa điểm. Bộ xử lý tự phát triển góp phần tạo nên những thiết kế mới, trong khi công nghệ không dây góp phần mang đến thành công cho Apple Watch và AirPods. Tuy nhiên giờ đây, Apple có thể hụt hơi trước đối thủ trong lĩnh vực cơ bản như AI tạo sinh. Công cụ AI của Táo khuyết đang tụt hậu so với Samsung, Google và kể cả những mô hình của Trung Quốc. “Nếu không cải thiện nhanh chóng công nghệ AI, các thiết bị của Apple sẽ gặp khó khăn, thậm chí khiến công ty bỏ lỡ hoàn toàn danh mục sản phẩm mới. Công ty đã cố gắng xoay chuyển tình thế bằng cách sắp xếp lại ban quản lý, nhưng sẽ cần thêm thời gian để đánh giá liệu Apple có đi đúng hướng không”, Gurman viết thêm. Những câu chuyện bên trong Apple Văn hóa bí mật luôn là một điểm đặc biệt của Apple. Cuộc đời Steve Jobs, Tim Cook và quá trình sáng tạo những sản phẩm quan trọng như iPhone thường chỉ được tiết lộ qua những trang sách, nơi các tác giả dành nhiều năm để mang tới những câu chuyện hấp dẫn