Khi cuộc chơi thời trang không còn là của riêng giới phê bình

Nếu trước đây, quyền bình luận chỉ thuộc về các biên tập viên thời trang danh tiếng ngồi hàng ghế đầu, thì nay, bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà phê bình, chỉ cần họ sở hữu một tài khoản mạng xã hội.

Theo tạp chí WWD, sự bùng nổ của việc bình luận thời trang trên mạng và các buổi "watch party" (buổi xem show thời trang công cộng) đã làm bùng lên tranh luận về giới hạn của tự do ngôn luận trong một ngành vốn coi trọng việc kiểm soát hình ảnh và danh tiếng như thời trang.

"Ai cũng có thể trở thành nhà phê bình"

Paris Fashion Week 2025 đang diễn ra, nhà sáng tạo nội dung Lyas (Elias Medini) đã tổ chức các buổi "watch party" tại trung tâm La Caserne. 

Tại đây, hàng nghìn người cùng nhau xem trực tiếp các buổi diễn của Dior, Chanel, Saint Laurent hay Balenciaga trên một màn hình mô phỏng laptop khổng lồ.

"Ngày nay, ai cũng có thể trở thành nhà phê bình, bình luận viên hoặc thậm chí là nhà báo - như tôi vậy", Lyas chia sẻ với WWD.

Theo Lefty, các buổi xem show của Lyas đã thu hút 34 triệu lượt tiếp cận và mang lại giá trị truyền thông vào khoảng 3,9 triệu USD trên các nền tảng như Instagram, TikTok, Xiaohongshu và X (Twitter).

Tỉ lệ tương tác của sự kiện "watch party" do Lyas tổ chức đạt 13,5%, cao gấp 13 lần mức trung bình của mùa thời trang năm nay.

"Tôi muốn mọi người đến một nơi mà họ có thể thoải mái trò chuyện, tranh luận, thậm chí nói thẳng những gì họ nghĩ, mà không phải e dè kiểu 'Sự kiện này do Dior tài trợ, nên mình không thể nói thế được'", Lyas nói.

Bình luận cũng cần "chơi đẹp"

Với sự dân chủ hóa trong việc phê bình thời trang, các nhà thiết kế đang cảm nhận rõ sức ép ngày càng lớn.

Chia sẻ với WWD chỉ vài ngày trước khi ra mắt bộ sưu tập nữ đầu tiên cho Dior, Giám đốc sáng tạo Jonathan Anderson ví cảm giác của mình như bước vào một "đấu trường sinh tử".

"Tôi chưa bao giờ chịu nhiều áp lực đến thế trong đời… Trước đây, người ta coi việc yêu thích thời trang là điều sành điệu, còn bây giờ, có vẻ như mốt mới là chỉ trích thời trang", Anderson bày tỏ.

Cựu giám đốc thiết kế Edward Buchanan của Bottega Veneta thậm chí phải lên tiếng kêu gọi trên trang Instagram cá nhân: "Xin hãy tìm hiểu thêm về văn hóa, lịch sử thời trang trước khi phê bình chỉ để câu view.

Tôi không nói đến việc tìm kiếm sơ sài bằng ChatGPT đâu. Phải thật sự học hỏi. Hãy chơi đẹp nhé, mọi người".

Giáo sư Benjamin Simmenauer, Giám đốc nghiên cứu tại Viện Thời trang Pháp, cho rằng làn sóng phê bình thời trang trên mạng xã hội xuất phát từ sự mất niềm tin vào giới truyền thông.

"Khi công chúng cảm thấy các bài nhận xét chính thống quá nhẹ nhàng hoặc thiếu khách quan, họ sẽ tự mình lấp vào khoảng trống đó", ông nói.

Theo Brenda Weischer, influencer người Đức, giới truyền thông chính thống đã "chậm một thập kỷ" trong việc bắt kịp xu hướng này. 

Cô hy vọng các tạp chí thời trang có thể hợp tác với những người bình luận nổi tiếng, trang bị cho họ kiến thức chuyên sâu để tạo ra nội dung thời trang vừa giàu thông tin, vừa hấp dẫn.

Làn sóng "phê bình tự do" cũng mang lại cơ hội mới, khiến thời trang trở nên gần gũi hơn và buộc ngành này phải cởi mở hơn với công chúng. 

Như cách Lyas nói: "Mục tiêu của tôi là mở ra cánh cửa cho thế hệ yêu thời trang mới, những người từng cảm thấy mình không có chỗ đứng trong thế giới này".