Khẩu chiến Trump-Musk: Mâu thuẫn kinh tế, chính trị và cá nhân bùng nổ

Cuộc đối đầu giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú công nghệ Elon Musk - hai trong số những nhân vật quyền lực và có ảnh hưởng nhất nước Mỹ - đã leo thang nhanh chóng trong tuần đầu tháng 6, gây chấn động chính trường Washington, Phố Wall và cả cộng đồng công nghệ toàn cầu.

Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump và Elon Musk khi còn "mặn nồng", cùng theo dõi vụ phóng thử nghiệm lần thứ sáu của tên lửa SpaceX Starship tại Brownsville, bang Texas, ngày 19/11/2024. Ảnh: Reuters.

Mở đầu bằng những bất đồng xung quanh một dự luật chi tiêu gây tranh cãi, mâu thuẫn giữa hai người nhanh chóng vượt ra khỏi phạm vi chính sách để trở thành cuộc chiến cá nhân trên mạng xã hội với những lời cáo buộc gây sốc và phản ứng dữ dội từ cả hai phía.

Dự luật lớn và mối bất đồng đầu tiên

Khởi nguồn căng thẳng là khi Elon Musk công khai chỉ trích dự luật chi tiêu “One Big Beautiful Bill Act” do ông Trump đề xuất và đã được Hạ viện thông qua hồi tháng 5. Dự luật này bao gồm các điều khoản gia hạn cắt giảm thuế từ năm 2017, tăng chi tiêu quốc phòng và an ninh biên giới, trong khi cắt giảm một phần ngân sách dành cho các chương trình xã hội như Medicaid hay SNAP.

Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), dự luật này có thể làm tăng thâm hụt ngân sách Mỹ thêm 3.000 tỷ USD trong 10 năm tới – một con số khiến giới tài chính và công nghệ lo ngại. Elon Musk không ngần ngại thể hiện quan điểm khi viết trên X:“Đây là một đạo luật vô trách nhiệm, sẽ làm trầm trọng thêm gánh nặng nợ công và không phục vụ tương lai công nghệ của đất nước”. Musk đặc biệt bức xúc khi dự luật loại bỏ các khoản ưu đãi thuế cho xe điện – chính sách từng giúp Tesla phát triển mạnh mẽ trong thập kỷ qua. Theo Reuters ngày 5/6, ông đã vận động hành lang để giữ lại các khoản ưu đãi này nhưng không thành công. Lời qua tiếng lại gay gắt: Từ chính sách đến công kích cá nhân Trả lời phỏng vấn từ Nhà Trắng ngày 5/6, Tổng thống Trump cho biết: “Tôi rất thất vọng về Elon. Chúng tôi từng có quan hệ tốt. Nhưng có lẽ giờ không còn nữa”. Ông còn tuyên bố đang xem xét cắt các hợp đồng chính phủ liên quan đến Tesla và SpaceX. Đáp lại trên mạng xã hội, Elon Musk đăng hàng loạt bình luận thể hiện sự giận dữ. Ông khẳng định mình đã đóng góp hơn 270 triệu USD cho chiến dịch tranh cử của Trump và đảng Cộng hòa năm 2024, và không đáng bị đối xử như vậy. “Nếu không có tôi, ông ta đã thua. Giờ lại quay lưng, thật là vô ơn”, Musk viết trên X. "Nếu không có tôi, Trump đã thua trong cuộc bầu cử, Đảng Dân chủ sẽ kiểm soát Hạ viện và Đảng Cộng hòa sẽ chỉ chiếm đa số 51–49 ở Thượng viện". "Thật là vô ơn" - Elon Musk viết trên mạng xã hội X ngày 5/6. Thậm chí, ông còn ủng hộ một bài đăng khác kêu gọi luận tội Trump và thay thế ông bằng Phó Tổng thống JD Vance, viết ngắn gọn: “Yes.” Căng thẳng giữa hai người tiếp tục leo thang khi ông Trump đáp trả trên nền tảng mạng xã hội riêng của mình rằng: “Tôi đã cho Elon rời khỏi EV Mandate vì tôi biết thị trường không còn muốn xe điện nữa. Giờ ông ta nổi điên vì không còn được ưu đãi.” "Cách dễ nhất để tiết kiệm tiền trong ngân sách của chúng ta – hàng tỷ và hàng tỷ USD – là chấm dứt các khoản trợ cấp và hợp đồng chính phủ dành cho Elon. Tôi luôn ngạc nhiên vì Biden đã không làm điều đó!" - bài đăng trên mạng xã hội Truth của ông Trump viết. Cáo buộc gây sốc về hồ sơ Epstein Cú sốc lớn nhất trong chuỗi diễn biến là khi Elon Musk bất ngờ cáo buộc Donald Trump có tên trong hồ sơ liên quan đến Jeffrey Epstein – nhân vật từng bị buộc tội buôn người và lạm dụng tình dục, đã chết trong tù năm 2019. Trên X, Musk viết: “Đã đến lúc tung ra quả bom lớn: @realDonaldTrump có tên trong hồ sơ Epstein. Đó là lý do thực sự khiến chúng chưa được công bố. Chúc một ngày tốt lành, DJT!” Bài đăng không kèm theo bằng chứng cụ thể nhưng nhanh chóng lan truyền mạnh mẽ. Tờ New York Post xác nhận ngày 5/6 rằng trong quá khứ, tên của ông Trump từng xuất hiện trong sổ danh bạ và nhật ký bay của Epstein nhưng không có cáo buộc hình sự nào. Bản thân Trump từng tuyên bố: “Tôi chưa từng lên máy bay của Epstein hay đến hòn đảo ngu ngốc đó”. Theo Reuters, cuộc đấu khẩu giữa hai ông lớn này đã khiến thị trường tài chính Mỹ chao đảo. Cổ phiếu Tesla giảm tới 14,3% trong ngày 5/6 - mức giảm lớn nhất trong một phiên kể từ tháng 3/2023, khiến vốn hóa thị trường của hãng bay hơi khoảng 150 tỷ USD. Đồng thời, cổ phiếu Trump Media & Technology Group cũng mất gần 8% giá trị. Giới phân tích cho rằng sự bất ổn chính trị từ những xung đột cá nhân như vậy có thể khiến nhà đầu tư e ngại, đặc biệt khi thị trường đang đối mặt với các yếu tố rủi ro như lãi suất cao, căng thẳng Trung Đông và tốc độ tăng trưởng chậm lại của kinh tế toàn cầu. Đổ vỡ khó hàn gắn? Trump và Musk từng được coi là đồng minh chiến lược với việc Musk nhiều lần xuất hiện tại Nhà Trắng và được Trump ca ngợi là “thiên tài nước Mỹ”. Tuy nhiên, những gì đang diễn ra cho thấy mối quan hệ này đã rạn nứt nghiêm trọng. “Tôi rất thất vọng, vì Elon hiểu đạo luật đó hơn bất cứ ai trong phòng họp, vậy mà giờ lại quay lưng,” Trump nói. Musk thì đáp: “Hoàn toàn sai. Tôi chưa từng được xem dự luật đó. Nó được thông qua ban đêm, quá nhanh đến mức hầu như không ai trong Quốc hội kịp đọc”. Theo CNBC, nhiều cố vấn của Trump đã cố gắng liên hệ với Musk để hòa giải nhưng đều không nhận được hồi âm. Bên cạnh tác động trước mắt, cuộc khẩu chiến này còn đe dọa tạo ra những hệ lụy sâu rộng hơn trong chính sách công nghệ, thương mại và bầu cử. Việc Trump công khai đe dọa cắt hợp đồng với các công ty của Musk có thể khiến giới công nghệ lo ngại về môi trường đầu tư thiếu ổn định. Trong khi đó, việc Musk quay lưng với Trump có thể ảnh hưởng tới chiến dịch tái tranh cử của ông, đặc biệt trong bối cảnh một số tỷ phú khác như Peter Thiel cũng giữ khoảng cách. Cuộc đối đầu giữa Donald Trump và Elon Musk không đơn thuần là mâu thuẫn cá nhân, mà phản ánh sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ tầng lớp lãnh đạo Mỹ về tương lai kinh tế, công nghệ và chính trị. Khi hai biểu tượng quyền lực công khai “đấu võ” trước công chúng, câu hỏi đặt ra là: ai thực sự đại diện cho tương lai của nước Mỹ – một chính trị gia bảo thủ hay một doanh nhân công nghệ táo bạo? Câu trả lời sẽ còn được viết tiếp trong những tháng tới, khi cử tri và thị trường lên tiếng.Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước MỹMục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay, cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.