Kêu thợ khoan 4 mũi tính công 200 nghìn đồng

Đọc nhiều bài viết chia sẻ về tranh chấp giữa tiền công thợ, tôi thấy chung quy lại một vấn đề: Hỏi giá kỹ trước khi chốt làm. Khi thợ làm xong thì chúng ta phải thanh toán, đừng lăn tăn chuyện mắc hay rẻ nữa.
Tôi kể câu chuyện một người bạn tôi thuê thợ đến gắn kệ inox trong nhà tắm. Công việc đơn giản: khoan bốn lỗ, đóng tắc ke rồi bắt vít, treo kệ lên, mất chưa đến 15 phút. Tiền công là 200 nghìn đồng. Hỏi lại thì thợ giải thích: "Việc nhỏ lẻ, đi lại mất công, cực hơn cả sửa việc lớn".
Bạn tôi kể để hy vọng tôi đứng về phía bạn, tức là chê tiền công thợ đắt. Nhưng tôi nghĩ khác.
Tôi hỏi, trước đó, tại sao thấy đắt thì anh không tự khoan? Bạn trả lời: Không có máy khoan.
Vậy tại sao không đi mượn khoan? Bạn tôi nói: "Không biết mượn ai".
Tôi lại hỏi tiếp: Nếu có khoan, bạn có làm được không? Bạn tôi bảo: "Không dám, sợ khoan trúng đường ống nước".
Tôi mới nói, lâu lâu mới đụng việc, 200 nghìn - thợ đến - khoan, bắt vít luôn cho chủ nhà thì thật ra không đắt. Không nhiều nhà có sẵn khoan điện. Nếu đi mua, loại rẻ cũng gần cả triệu đồng một cái. Mua rồi bỏ xó. Rồi "sợ khoan trúng ống nước", chính là đang đẩy rủi ro cho người thợ. 200 nghìn là được giá rồi.
Nhìn xa hơn, tại sao những việc sửa chữa nhỏ nhặt trong gia đình lại ngày càng khiến người tiêu dùng cảm thấy "bị móc túi"? Câu trả lời nằm ở ba chữ: thiếu minh bạch.
Hiện nay, phần lớn dịch vụ sửa chữa điện nước, dân dụng hoạt động theo hình thức cá nhân, tự phát. Người thuê và người làm tự thương lượng giá, không có bảng giá chuẩn, không có quy định công khai theo giờ hay theo khối lượng công việc. Điều này tạo ra sự nhập nhèm trong cách tính tiền công. Thợ lấy rẻ thì không bõ công, còn lấy hơn thì bị nói mắc.
Tất cả đều phản ánh một bất cập lớn trong thị trường dịch vụ dân dụng ở Việt Nam: thiếu chuẩn hóa, thiếu niềm tin, thiếu minh bạch.
Trong khi đó, ở nhiều nước, các nền tảng dịch vụ sửa chữa tại nhà đều có bảng giá tham chiếu công khai, thợ được đánh giá chất lượng và có chứng nhận hành nghề. Khách hàng biết rõ sẽ trả bao nhiêu tiền trước khi đồng ý công việc, từ đó hạn chế tối đa mâu thuẫn.
Thế Vũ