Israel vì sao chưa phá hủy được cơ sở hạt nhân cuối cùng của Iran?

Cần bom siêu lớn 15 tấn để phá hủy cơ sở hạt nhân cuối cùng của Iran – đây là lý do tại sao Israel cần Mỹ.

Israel cần một quả bom phá boongke nặng 15 tấn để phá hủy cơ sở hạt nhân cuối cùng còn nguyên vẹn ở Iran. Nhưng vấn đề là chỉ Mỹ mới có loại bom này.

Israel cần đến một vũ khí mạnh như vậy bởi nhà máy làm giàu nhiên liệu Fordow được xây dựng sâu khoảng 100 m trong lòng một ngọn núi gần thành phố Qom, cách Tehran hai giờ về phía nam.

Và thứ phù hợp để tấn công một mục tiêu như vậy là quả bom phi hạt nhân lớn nhất trong kho vũ khí của Mỹ, mang tên GBU-57A/B, do Boeing thiết kế cho không quân Hoa Kỳ.

Với khối lượng khổng lồ, quả bom chỉ có thể được mang đi bằng oanh tạc cơ tàng hình B-2 Spirit, mà Israel cũng không có loại máy bay này.

Theo một bài báo năm 2013 trên tờ Wall Street Journal, quân đội Mỹ tiêu tốn hơn 500 triệu USD để phát triển loại bom này với các thông số kỹ thuật cho phép nó xuyên đủ sâu vào nhà máy Fordow để phá hủy các máy ly tâm hạt nhân trong khu phức hợp. Bài báo cho biết đến thời điểm đó, 20 quả bom đã được sản xuất cho quân đội Mỹ.

Nếu Mỹ đồng ý giúp Israel bằng loại vũ khí cực kỳ mạnh mẽ này, thì nhiều khả năng cơ sở hạt nhân được bảo vệ bằng nhiều lớp đá granit và sắt thép này của Iran sẽ bị đánh sập.

Ông John Spencer, chủ tịch nghiên cứu chiến tranh đô thị tại Viện Chiến tranh Hiện đại thuộc học viện quân sự West Point, giải thích với báo Washington Post rằng “GBU-57A/B được thiết kế để xuyên qua một khoảng cách nhất định trong lòng đất trước khi phát nổ".

Mỹ đã bán một số vũ khí phá boongke kém uy lực hơn cho Israel, nhưng chưa từng chia sẻ GBU-57 với bất kỳ đồng minh nào của mình. Nguyên nhân, theo nhiều báo cáo nhận định, là để đảm bảo rằng Mỹ sẽ vẫn giữ được thế thượng phong.

Về sức nổ từ quả bom xuyên phá mạnh mẽ này, ông Spencer chỉ có thể đưa ra một phỏng đoán đáng sợ. Ông nói: "Tôi đã từng xem những quả bom 500 pound (khoảng 200 kg) phát nổ mạnh như động đất, làm lung lay cả răng. GBU-57 nổ sẽ còn khủng khiếp hơn thế nữa".

Ông Spencer cũng giải thích rằng vụ nổ do bom phá boongke gây ra sẽ giảm nguy cơ dẫn đến nổ hoặc rò rỉ hạt nhân, vì xảy ra sâu dưới lòng đất, trong lớp vỏ bọc chắc chắn.

Tình báo Mỹ cũng nhất trí rằng Fordow có vai trò chiến lược trong chương trình hạt nhân của Iran.

Báo New York Times dẫn lời ông Brett McGurk, từng là điều phối viên Trung Đông cho một số tổng thống Mỹ, nhấn mạnh: “Nếu không hạ được Fordow thì vẫn chưa loại bỏ được khả năng sản xuất vật liệu cấp độ vũ khí của họ”, .

Tuy nhiên, chuyên Spencer cho biết vẫn có khả năng Israel có thể thực hiện một cuộc tấn công bất ngờ vào Fordow dù không có sự giúp đỡ của Mỹ.

Theo ông Spencer, Israel làm chủ một kỹ thuật ném bom đặc biệt gọi là "khoan". Cụ thể, máy bay "thả một quả bom đạt đến độ sâu nhất định, sau đó là một quả nữa và một quả nữa, ở các góc độ khác nhau, trong vòng vài giây, để khoan xuyên đến tận mục tiêu". Tuy nhiên, chiến thuật này cần sự tham gia của nhiều máy bay nên cũng tăng nguy cơ tổn thất. Vì vậy, ông Spencer kết luận việc dùng bom GBU là cách "hiệu quả và hiệu suất cao nhất".