Israel có thể sa vào vũng lầy mới ở Iran

TPO - Bất chấp những thành công ban đầu trong chiến dịch tấn công quy mô chưa từng thấy của Israel vào Iran, giới phân tích đang đặt câu hỏi về chiến lược rút lui của Israel, rằng làm sao nước này có thể thực hiện những mục tiêu đầy tham vọng để kết thúc cuộc xung đột?

Một vụ nổ ở Tel Aviv trong cuộc tấn công đáp trả của Iran ngày 15/6. (Ảnh: AP)

Trong khi không quân liên tục ném bom các cơ sở quân sự và hạt nhân của Iran, Israel cũng hứng tổn thất đáng kể về thương vong và hạ tầng khi Tehran tấn công đáp trả.

Mỹ đang hỗ trợ Israel đánh chặn tên lửa Tehran nhưng vẫn từ chối tham gia cùng đồng minh để tấn công Iran. Điều đó buộc Israel phải đánh giá lại những gì mà chiến dịch quân sự của họ có thể đạt được.

“Cần kết thúc ngoại giao, chứ không phải quân sự”, một nguồn tin Israel nói với CNN. Người này cho biết Israel hy vọng chiến dịch quân sự của họ “sẽ làm suy yếu vị thế của Iran” trong bất kỳ cuộc đàm phán hạt nhân nào trong tương lai.

Chiến lược dùng vũ lực để ép đối phương nhượng bộ đã thất bại trong việc khuất phục lực lượng Hamas ở Dải Gaza. Tuy nhiên, việc Israel đề cập đến khả năng đàm phán với Iran cho thấy thay đổi trong quan điểm của nước này.

Ngay từ khi bắt đầu chiến dịch không kích chưa từng có vào Iran hôm 13/6, Israel đã tuyên bố rõ ràng mục tiêu của họ.

Một quan chức quân sự Israel nói với CNN, rằng mục đích của nước này là loại bỏ vĩnh viễn mối đe dọa mang tính “sống còn” đối với Israel từ chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Tehran.

Vị quan chức cho biết, không có giới hạn về thời gian để Israel đạt được mục tiêu này.

Tuy nhiên, tham vọng đó phụ thuộc phần lớn vào việc Mỹ có tham chiến với Israel hay không, trong khi thực tế là Washington không muốn bị kéo vào một cuộc chiến khác ở Trung Đông.

Các nguồn tin nắm được vấn đề tiết lộ Israel đã trao đổi với Washington về việc Mỹ cần tham gia nhiều hơn.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump, ít nhất về mặt công khai, vẫn tỏ ra miễn cưỡng với việc đưa quân đội Mỹ tham gia trực tiếp.

Một toà nhà ở Tel Aviv bị phá huỷ sau khi trúng tên lửa Iran. (Ảnh: AP)

Nguy cơ phản tác dụng

Một quan chức Mỹ tiết lộ ông Trump đã từ chối kế hoạch của Israel nhằm ám sát Đại giáo chủ Iran Ayatollah Ali Khamenei. Tổng thống Mỹ cũng nói rằng, thay vì can dự, ông muốn làm trung gian hòa giải để kết thúc cuộc xung đột.

“Iran và Israel nên đạt được một thỏa thuận, và sẽ đạt được một thỏa thuận, giống như tôi đã khiến Ấn Độ và Pakistan phải làm như vậy”, ông Trump viết trên nền tảng Truth Social ngày 15/6.

Nhưng khác với Ấn Độ và Pakistan, điều Israel cần từ Mỹ không phải là can thiệp ngoại giao mà là hỏa lực.

Dù Israel đã loại bỏ được nhiều nhà khoa học hạt nhân chủ chốt và tấn công các cơ sở làm giàu uranium của Iran, mục tiêu gây tổn thất lâu dài cho chương trình hạt nhân Iran vẫn nằm ngoài khả năng của Israel.

Một số cơ sở quan trọng nhất của Iran nằm sâu dưới lòng đất, như cơ sở Fordow ở miền bắc Iran - nằm trong lòng một ngọn núi.

Nếu không có sự hỗ trợ quân sự từ Mỹ, cụ thể là hỗ trợ hậu cần và bom phá boong-ke, kể cả Israel dội bom trường kỳ thì Iran vẫn bảo toàn được năng lực hạt nhân.

Chiến lược của Israel còn có một điểm yếu khác.Theo giới phân tích, ngay cả khi toàn bộ cơ sở hạt nhân của Iran bị phá hủy, nước này vẫn xây dựng lại vì đã có sẵn tri thức.

Nếu chính quyền Iran vượt qua được chiến dịch oanh tạc hiện nay, họ chắc chắn sẽ tin rằng sở hữu năng lực răn đe hạt nhân là cách phòng thủ hiệu quả nhất trước những đòn tấn công của kẻ thù trong tương lai.

Hiểu điều đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nhiều lần kêu gọi người dân Iran “đứng lên hành động” lật đổ chính quyền ở Tehran.

Tuy nhiên, các chiến dịch ném bom quy mô lớn thường khiến người dân ủng hộ chính quyền của họ nhiều hơn. Hiện tại, nhiều người Iran cho biết họ phẫn nộ với Israel hơn với các lãnh đạo của mình.

Tất nhiên, cuộc xung đột mới diễn ra chưa đầy 1 tuần và tình hình có thể thay đổi. Người dân Iran có thể thay đổi thái độ; tiến trình đàm phán hạt nhân có thể được nối lại; Tổng thống Trump có thể thay đổi quyết định.

Nhưng Israel từng sa lầy trong một cuộc chiến không có lối thoát rõ ràng.

Israel bắt đầu chiến dịch tấn công vào Dải Gaza từ năm 2023, với mục tiêu loại bỏ Hamas và giải cứu toàn bộ con tin, nhưng đến nay vẫn chưa có kế hoạch rõ ràng cho giai đoạn tiếp theo.

Giờ đây, người dân Israel lại đối mặt với một cuộc chiến tiêu hao nữa, nguy hiểm và không có điểm kết thúc rõ ràng.