Israel cảnh báo về chương trình hạt nhân của Iran, tình báo Mỹ đánh giá khác?

Israel nói rằng Iran đang chạy đua để có bom nguyên tử, trong khi tình báo Mỹ cho rằng Tehran phải mất nhiều năm nữa, theo CNN ngày 17.6.

Khi tiến hành một loạt các cuộc tấn công vào Iran hôm 13.6, Israel đưa ra một số cảnh báo nghiêm trọng về chương trình hạt nhân của Iran, cho rằng Tehran đang nhanh chóng tiến đến điểm không thể quay lại trong nỗ lực sở hữu vũ khí hạt nhân nên cần có các cuộc tấn công để ngăn chặn nỗ lực đó.

Trong khi đó, các đánh giá tình báo của Mỹ đã đi đến một kết luận khác là Iran không chỉ không tích cực theo đuổi vũ khí hạt nhân mà còn phải mất tới 3 năm nữa mới có thể sản xuất và đưa vũ khí hạt nhân đến mục tiêu do họ lựa chọn, theo CNN dẫn 4 nguồn thạo tin.

Hiện tại, sau nhiều ngày Israel không kích, các quan chức tình báo Mỹ tin rằng cho đến nay, Israel có thể đã làm chậm chương trình hạt nhân của Iran chỉ trong vài tháng, theo một quan chức Mỹ.

Ngay cả khi Israel đã gây ra thiệt hại đáng kể cho cơ sở của Iran tại Natanz, nơi chứa các máy ly tâm cần thiết để làm giàu uranium, thì một địa điểm làm giàu thứ hai được củng cố nghiêm ngặt là Fordow vẫn không bị ảnh hưởng, theo CNN.

Các chuyên gia quốc phòng đánh giá rằng Israel không có khả năng gây thiệt hại cho cơ sở Fordow nếu không có vũ khí và sự hỗ trợ trên không cụ thể của Mỹ. Điều đó đặt ra một tình thế tiến thoái lưỡng nan quan trọng đối với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, vốn đang phải vật lộn để tránh bị vướng vào một cuộc chiến tốn kém và phức tạp ở Trung Đông, theo CNN.

Tuy Tổng thống Trump đã nói rõ rằng ông không muốn Mỹ dính vào nỗ lực của Israel nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng hạt nhân của Iran, nhưng Washington thừa nhận rằng cách duy nhất để Israel có thể phá hủy chương trình hạt nhân của Iran là có sự hỗ trợ của quân đội Mỹ, theo CNN dẫn một số nguồn tin vào cuối tuần trước. Israel được cho là cần bom của Mỹ có khả năng phá hủy các cơ sở ngầm và máy bay ném bom B-2 mang theo loại bom này.

Các quan chức tình báo và quân sự Mỹ lâu nay nói rằng Mỹ và Israel thường khác nhau về cách diễn giải thông tin liên quan chương trình hạt nhân của Iran, dù họ chia sẻ chặt chẽ thông tin về chương trình này.

Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Tulsi Gabbard hồi tháng 3 phát biểu trong một cuộc điều trần ở quốc hội rằng cộng đồng tình báo Mỹ "tiếp tục đánh giá rằng Iran không chế tạo vũ khí hạt nhân" và lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei "không cho phép chương trình vũ khí hạt nhân mà ông đã đình chỉ vào năm 2003".

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn với kênh Fox News, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã được hỏi về lý do tại sao thông tin tình báo của Israel khác với lời phát biểu trước quốc hội của bà Gabbard. Khi được hỏi liệu có điều gì thay đổi giữa cuối tháng 3 và tuần này không và liệu tình báo Mỹ có sai không, ông Netanyahu trả lời: "Thông tin tình báo mà chúng tôi có được và chúng tôi chia sẻ với Mỹ hoàn toàn rõ ràng, hoàn toàn rõ ràng rằng họ đang thực hiện một kế hoạch bí mật để vũ khí hóa uranium. Họ đã hành động một cách rất nhanh chóng".

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) trong tuần trước cho rằng Iran đã tích trữ đủ uranium được làm giàu ở mức ngay dưới cấp độ vũ khí để có khả năng chế tạo 9 quả bom hạt nhân.

Khi các quan chức tình báo Mỹ, cũng như IAEA, làm việc để đánh giá thiệt hại mà Israel đã gây ra cho cấu trúc hạt nhân của Iran, có một số lo ngại rằng cuộc tấn công chớp nhoáng vừa qua của Israel có thể khiến Iran làm những gì các quan chức Mỹ tin rằng cho đến nay họ vẫn chưa làm: theo đuổi vũ khí hóa uranium.

Tuy nhiên, một nguồn tin quen thuộc với thông tin tình báo mới nhất cho rằng "Iran đang chao đảo. Không chắc họ có đủ năng lực hoặc chuyên môn để làm điều đó nữa không", theo CNN.

Hiện chưa có thông tin về phản ứng của các bên liên quan đối với thông tin trên từ CNN.