Iran tuyên bố có quyền làm giàu uranium

"Là một bên tham gia ký kết sáng lập Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT), Iran có quyền sở hữu toàn bộ chu trình sản xuất nguyên liệu hạt nhân", Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi ngày 3/5 cho biết.
"Một số thành viên NPT vẫn làm giàu uranium trong khi hoàn toàn từ chối sở hữu vũ khí hạt nhân. Ngoài Iran, nhóm này còn có một số nước châu Á, châu Âu và Nam Mỹ", ông nói.
Ông Araghchi nhận định "một thỏa thuận hạt nhân đáng tin cậy và bền vững đang nằm trong tầm tay, những gì cần là ý chí chính trị kiên định và thái độ công bằng". Ông cảnh báo những lời lẽ kích động và lập trường cực đoan "không mang lại điều gì ngoài làm xói mòn cơ hội thành công".
Ngoại trưởng Iran đưa ra bình luận sau khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 1/5 kêu gọi Tehran từ bỏ làm giàu uranium, cho biết "những quốc gia duy nhất trên thế giới làm việc này là các nước sở hữu vũ khí hạt nhân".
NPT được ký tháng 7/1968 và có hiệu lực vào tháng 3/1970. Theo hiệp ước, các quốc gia ký thỏa thuận có nghĩa vụ khai báo kho dự trữ hạt nhân và đặt chúng dưới sự giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) thuộc Liên Hợp Quốc.
Kho dự trữ hạt nhân của Iran luôn là mối quan tâm của các cường quốc phương Tây. Mỹ và các nước phương Tây từ lâu cho rằng Iran theo đuổi vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Iran phủ nhận thông tin này và khẳng định chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm mục đích hòa bình.
Iran đã làm giàu uranium tới mức độ tinh khiết 60%, cao hơn nhiều so với giới hạn 3,67% theo thỏa thuận mang tên Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) ký năm 2015. Tuy nhiên, mức độ làm giàu uranium của Iran thấp hơn cấp độ vũ khí là 90%.
Iran và Mỹ đã tham gia một số cuộc đàm phán hạt nhân do Oman làm trung gian từ ngày 12/4, đây là những cuộc tiếp xúc cấp cao nhất từ khi Washington rút khỏi JCPOA năm 2018. Giới chức Oman hồi đầu tuần thông báo vòng đàm phán thứ 4, dự kiến diễn ra ngày 3/5, bị hoãn lại vì "vấn đề hậu cần".
Nguyễn Tiến (Theo AFP, AP, Reuters)