Xét nghiệm mới giúp dự đoán nguy cơ tổn thương gan trước nhiều năm

Xét nghiệm đơn giản được cho là giúp dự đoán nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng từ nhiều năm, trước khi các triệu chứng xuất hiện.

Nếu được phát hiện sớm, người bị bệnh gan sẽ có cơ hội sống sót cao hơn. Tuy nhiên, loại bệnh này thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu.

Dự đoán nguy cơ bệnh gan trước 10 năm

Các nhà nghiên cứu Thụy Điển đã phát triển một xét nghiệm có khả năng dự đoán nguy cơ mắc bệnh gan nghiêm trọng trước 10 năm, cho phép can thiệp sớm và điều trị kéo dài tuổi thọ, theo tờ Daily Mail (Anh).

Phương pháp xét nghiệm này có tên là CORE, dựa trên 5 yếu tố: tuổi, giới tính và 3 loại enzyme gan phổ biến trong xét nghiệm máu (AST, ALT, GGT) - những chỉ số thường được kiểm tra trong các cuộc khám sức khỏe định kỳ.

Nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu của hơn 480.000 người tại Stockholm, họ là những người đều đã được khám sức khỏe trong giai đoạn 1985-1996. Sau 30 năm theo dõi, nhóm phát hiện 1,5% trong số đó phát triển bệnh gan nghiêm trọng như xơ gan, ung thư gan hoặc cần ghép gan.

Mô hình CORE cho ra kết quả rõ rệt, có khả năng phân biệt người sẽ phát triển bệnh hoặc không với độ chính xác lên đến 88%, tốt hơn phương pháp FIB-4 đang được khuyến nghị - vốn được dùng để đánh giá nguy cơ bệnh gan, nhất là ở người mắc gan nhiễm mỡ.

Giáo sư Hannes Hagström, trưởng nhóm nghiên cứu tại Trường đại học Y khoa - Viện nghiên cứu Karolinska (Thụy Điển), cho biết: “Y học cơ sở hiện chưa có công cụ đủ hiệu quả để phát hiện sớm nguy cơ bệnh gan nghiêm trọng. FIB-4 không phù hợp với dân số chung và kém hiệu quả hơn trong việc dự đoán nguy cơ mắc bệnh gan trong tương lai”.

Đặc biệt, mô hình CORE cũng đã được thử nghiệm trên 2 nhóm dân cư khác ở Phần Lan và Anh, cho thấy khả năng phát hiện bệnh gan với độ chính xác cao.

Tuy nhiên, các nhà khoa học nhấn mạnh rằng cần thêm nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của loại xét nghiệm này, đặc biệt ở những nhóm nguy cơ cao như người mắc tiểu đường loại 2 hoặc béo phì.

Tỷ lệ bệnh gan gia tăng ở người trẻ

Nếu trước đây bệnh gan chủ yếu gặp ở người cao tuổi và người uống nhiều rượu, thì hiện nay theo các chuyên gia, tỷ lệ mắc đang gia tăng nhanh chóng trong nhóm người trẻ tuổi, một phần cũng do lối sống ít vận động cùng thực phẩm siêu chế biến chứa nhiều muối, chất béo và đường.

Các loại bệnh gan bao gồm:

Người bị bệnh gan do rượu có thể có các biểu hiện như buồn nôn, sụt cân, chán ăn, vàng da hoặc vàng mắt. Trong khi đó, người bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường sẽ mệt mỏi, cảm giác khó chịu hoặc đau tức vùng gan, tức phía bên phải bụng vị trí dưới xương sườn.