Xe có ADAS quá xịn, khó đạt chuẩn an toàn 5 sao

Từ năm 2026, hệ thống đánh giá an toàn 5 sao của ANCAP sẽ có thay đổi lớn, khi trừ điểm mạnh cho các công nghệ hỗ trợ lái gây khó chịu.

Bắt đầu từ năm 2026, các công nghệ hỗ trợ lái xe quá "nhiệt tình" và việc sử dụng màn hình cảm ứng cho những chức năng cơ bản của phương tiện sẽ bị trừ điểm trong hệ thống đánh giá an toàn 5 sao của ANCAP.

Những quy định mới này sẽ có hiệu lực từ năm 2026 và kéo dài đến hết năm 2028. Hệ thống vẫn giữ cách chấm điểm tối đa 5 sao, nhưng 4 trụ cột đánh giá chính sẽ được đổi tên và sắp xếp lại, gồm: Lái xe an toàn (Safe Driving), Tránh va chạm (Crash Avoidance), Bảo vệ khi va chạm (Crash Protection) và Sau va chạm (Post-Crash).

Hỗ trợ giữ làn đường và nhận diện biển báo

Bộ tiêu chuẩn thử nghiệm mới nghiêm ngặt hơn sẽ kiểm tra kỹ lưỡng hơn các công nghệ tránh va chạm, như hệ thống hỗ trợ giữ làn đường và nhận diện biển báo tốc độ, nhằm giải quyết những phàn nàn về việc hệ thống trên nhiều xe mới hoạt động quá gắt hoặc gây khó chịu cho tài xế.

Các xe sẽ bị trừ điểm nếu hệ thống hỗ trợ giữ làn can thiệp quá nhanh, quá mạnh, hoặc yêu cầu tài xế phải dùng lực lớn để ghi đè thao tác.

Sau khi thử nghiệm trên đường thử, ANCAP sẽ đưa từng xe ra đường công cộng để lấy ý kiến phản hồi thực tế, bao gồm cả việc kiểm tra độ chính xác của hệ thống nhận diện biển báo giao thông.

Điều này xuất phát từ những lời phàn nàn về hệ thống nhận diện biển báo dễ nhầm lẫn, đôi khi phát cảnh báo sai cho tài xế khi họ không vi phạm tốc độ.

Hệ thống giám sát tài xế

Hệ thống giám sát tài xế - thường sử dụng camera hướng vào mắt để phát hiện sự lơ là, không tập trung - sẽ được khuyến khích linh hoạt về tần suất và mức độ cảnh báo dựa trên mức độ tập trung của tài xế.

Tuy ANCAP chưa tiết lộ nhiều chi tiết về cách chấm điểm, Euro NCAP cho biết các quy tắc mới sẽ thưởng cho hệ thống giám sát hiệu suất lái xe theo thời gian thực: "Để đạt điểm tối đa, xe không chỉ cần theo dõi liên tục mắt và vị trí đầu của tài xế mà còn phải liên kết trạng thái tài xế với độ nhạy của các hệ thống hỗ trợ lái xe".

Màn hình cảm ứng

Một điểm mới quan trọng trong bộ tiêu chuẩn 2026 là việc trừ điểm các xe mới nếu tích hợp các chức năng như còi, xi-nhan, đèn cảnh báo nguy hiểm, gạt mưa kính chắn gió và đèn pha vào menu cảm ứng thay vì nút vật lý.

Tay nắm cửa điện và an toàn pin xe điện

Để phù hợp với các mẫu xe điện hiện đại, ANCAP đưa ra quy định mới yêu cầu xe có tay nắm cửa tự động, dạng ẩn phải tự động bật ra sau va chạm để người trong xe và lực lượng cứu hộ có thể dễ dàng mở cửa.

Xe sẽ bị trừ điểm nếu tay nắm cửa không thể mở từ bên trong, hoặc không có chế độ mở cơ để người trong xe thoát hiểm hoặc cứu hộ tiếp cận sau va chạm.

Ngoài ra, các xe điện còn phải tách biệt bộ pin sau va chạm để đảm bảo không xảy ra cháy nổ trong thời gian quy định là 20 phút, 40 phút và 90 phút. Để đạt điểm tối đa, xe cần phải thông báo cho tài xế cả trong xe và qua ứng dụng điện thoại nếu pin bị cháy trong lúc đang sạc.

Thử nghiệm va chạm vật lý

Thử nghiệm va chạm vật lý cũng sẽ có nhiều điểm mới vào năm 2026. Một thay đổi nổi bật là việc thay thế hình nộm hành khách phía trước trong thử nghiệm va chạm lệch trục, từ hình nộm nam giới trưởng thành tiêu chuẩn sang hình nộm nữ giới trưởng thành nhỏ người.

Bài kiểm tra va chạm trực diện phía trước cũng sẽ chuyển từ tường cứng sang rào chắn biến dạng để mô phỏng tốt hơn va chạm với xe đối diện và giảm khả năng các hãng xe tối ưu túi khí chỉ cho một kịch bản va chạm duy nhất.

Thử nghiệm chấn thương cổ sẽ mở rộng để đánh giá tốt hơn sự an toàn cho người nhỏ con. Các hãng xe cũng phải chứng minh rằng túi khí rèm bên vẫn duy trì áp suất đủ lâu và đúng vị trí để bảo vệ tối đa trong trường hợp xe bị lật.

Ghế ngồi bị hỏng trong va chạm

Nếu ghế ngồi hoặc thanh trượt ghế bị hỏng trong bài thử nghiệm va chạm, xe sẽ tự động bị trừ 50% điểm trong mục Bảo vệ khi va chạm (Crash Protection).

Điều này xuất phát từ bài thử nghiệm gần đây của mẫu MG3 hatch khi được nâng từ 3 lên 4 sao dù ghế trượt bị hỏng trong va chạm vì trước đó chưa có quy định trừ điểm cho lỗi này.

Quy định mới có thể khiến xe chỉ đạt tối đa 1 hoặc 2 sao nếu điểm ở bất cứ hạng mục nào quá thấp. Theo tiêu chuẩn đánh giá va chạm ANCAP 2023 - 2025, nếu đạt 50% điểm ở mục Bảo vệ người lớn, xe chỉ được tối đa 2 sao tổng thể.

Các điều chỉnh khác

Những thay đổi tiếp theo sẽ ghi nhận điểm cộng cho các xe biết tự điều chỉnh túi khí theo vị trí người ngồi, ví dụ như người để chân lên bảng táp-lô, cũng như các xe phát hiện dây đai an toàn bị luồn sai.

ANCAP cho biết dù chưa rõ sẽ chấm điểm ra sao, họ sẽ kiểm tra việc túi khí và dây đai có tự thích ứng tốt với các kích thước và tư thế khác nhau của người ngồi hay không.

Hệ thống eCall, tự động gọi cấp cứu khi xảy ra va chạm, sẽ được chú trọng hơn. Xe sẽ được cộng điểm nếu có khả năng báo vị trí tai nạn, số người trong xe, loại va chạm và mức độ nghiêm trọng cho lực lượng cứu hộ.

Những điểm mới khác bao gồm: cộng điểm cho xe bảo vệ tốt hơn trụ kính chắn gió trong va chạm với người đi bộ; bổ sung tình huống va chạm xe máy vào bài kiểm tra phanh khẩn cấp tự động (AEB) tại giao lộ; mở rộng kiểm tra AEB trong điều kiện trời mưa, ban đêm và với người đi bộ mặc áo phản quang; cộng điểm cho xe phát hiện nhấn nhầm chân ga và tự giảm tốc; đồng thời nâng cao các thử nghiệm va chạm với mô phỏng trượt và kiểm tra ảo.