Để Tây Ninh chuyển mình thành một địa phương công nghệ - sáng tạo - xanh, tỉnh cần khai mở những 'động lực tăng trưởng mới' dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn và đổi mới sáng tạo.
Sau sáp nhập, Tây Ninh đang đứng trước cơ hội bứt phá mạnh mẽ trong kỷ nguyên số.
Nếu biết tận dụng đúng đòn bẩy công nghệ và phát huy nguồn lực con người, Tây Ninh hoàn toàn có thể vươn lên thành trung tâm tăng trưởng năng động của vùng, nơi mà các hoạt động kinh tế - xã hội đều được dẫn dắt bởi dữ liệu và tư duy đổi mới.
Đi đầu trong nông nghiệp công nghệ cao
Tỉnh Tây Ninh, nằm cách TP.HCM khoảng 100 km về phía Tây Bắc, sở hữu vị trí chiến lược quan trọng trong vùng Đông Nam Bộ và là cửa ngõ kết nối với Campuchia.
Với lợi thế địa lý, tiềm năng nông nghiệp và du lịch phong phú, Tây Ninh đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá trong giai đoạn chuyển đổi sang nền kinh tế số và kinh tế tri thức.
Trước hết, trí tuệ nhân tạo (AI) cần được xem như một công cụ cốt lõi trong tối ưu hóa nguồn lực và quản trị thông minh.
Từ kinh nghiệm của Singapore, Hàn Quốc và Nhật Bản, nơi tôi từng tư vấn, việc ứng dụng AI và dữ liệu lớn (Big Data) giúp các địa phương tối ưu chi phí logistics, dự báo nhu cầu hạ tầng, giảm thiểu lãng phí năng lượng và nâng cao hiệu suất vận hành.
Tây Ninh hoàn toàn có thể áp dụng mô hình tương tự để tích hợp dữ liệu từ giao thông, công nghiệp và thương mại biên giới, hướng tới một hệ sinh thái điều hành thông minh phục vụ phát triển kinh tế địa phương.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, AI kết hợp với Internet vạn vật (IoT) và thiết bị bay không người lái (UAV) sẽ tạo nền tảng cho nông nghiệp chính xác (precision agriculture), giúp nông dân theo dõi tình trạng cây trồng, sử dụng phân bón và nước tưới hợp lý, đồng thời phát hiện sớm sâu bệnh.
Tây Ninh có thể trở thành địa phương đi đầu trong nông nghiệp công nghệ cao, khi kết hợp dữ liệu UAV, hình ảnh vệ tinh và cảm biến đất để ra quyết định dựa trên dữ liệu (data-driven farming), giảm chi phí sản xuất và tăng năng suất.
Đối với du lịch, Tây Ninh có tiềm năng đặc biệt nhờ núi Bà Đen, "nóc nhà Nam Bộ", cùng nhiều di tích lịch sử, tôn giáo và không gian sinh thái.
Tỉnh có thể phát triển du lịch thông minh (smart tourism) thông qua việc số hóa dữ liệu du khách, ứng dụng AI trong phân tích hành vi và xây dựng bản đồ trải nghiệm số, giúp du khách cá nhân hóa hành trình, đồng thời hỗ trợ cơ quan quản lý dự báo lưu lượng khách, thiết kế sản phẩm du lịch phù hợp.
Tây Ninh cần đầu tư cho nhân lực, giáo dục
Bên cạnh công nghệ, nguồn nhân lực là yếu tố quyết định thành công. Tây Ninh cần sớm triển khai chính sách đào tạo, thu hút và phát triển nhân lực số, đặc biệt trong các lĩnh vực như phân tích dữ liệu, an toàn thông tin và quản trị đổi mới sáng tạo.
Việc liên kết với các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ tại TP.HCM, Singapore hoặc Hàn Quốc sẽ giúp tỉnh nhanh chóng hình thành đội ngũ chuyên gia địa phương có khả năng triển khai, vận hành và sáng tạo trên nền tảng công nghệ mới.
Cuối cùng, để thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển, Tây Ninh nên xem xét xây dựng khu công nghệ và đổi mới sáng tạo vùng biên, áp dụng chính sách ưu đãi thuế và thử nghiệm mô hình sandbox cho các doanh nghiệp công nghệ.
Mô hình này đã chứng minh hiệu quả tại Singapore và Ireland trong việc thu hút tập đoàn công nghệ toàn cầu, đồng thời tạo môi trường cho startup địa phương phát triển.
Như vậy, AI, dữ liệu và đổi mới sáng tạo không chỉ là công cụ công nghệ, mà là động lực phát triển kinh tế - xã hội mới cho Tây Ninh. Khi các chính sách, con người và công nghệ cùng vận hành theo hướng mở và chia sẻ, Tây Ninh hoàn toàn có thể trở thành trung tâm tăng trưởng mới của vùng Đông Nam Bộ, mang đặc trưng của một tỉnh công nghệ - sáng tạo - xanh và bền vững.
