Xăng E10 sắp bán tại TP.HCM khác gì so với xăng RON 95 hiện hành?

Việt Nam đang xây dựng lộ trình sử dụng xăng sinh học E10, sẽ triển khai thử nghiệm tại TP.HCM từ ngày 1.8 tới đây, trước khi xem xét áp dụng rộng rãi trên cả nước từ năm 2026.

Vừa qua tại Hội nghị sơ kết tình hình cung ứng xăng dầu 6 tháng đầu năm 2025, Bộ trưởng Bộ Công thương - Nguyễn Hồng Diên cho biết dự kiến từ ngày 1.1.2026, xăng E10 sẽ được áp dụng trên phạm vi toàn quốc, thay thế các loại xăng truyền thống đang lưu hành. Đây được xem là bước đi nhằm mục tiêu thúc đẩy chuyển đổi xanh, giảm phụ thuộc vào nguồn xăng khoáng như hiện nay.

Trước khi áp dụng rộng rãi, Petrolimex sẽ là đơn vị tiến hành triển khai thử nghiệm kinh doanh xăng E10 tại TP.HCM từ ngày 1.8.2025 để đánh giá tác động kỹ thuật lên động cơ phương tiện và khả năng tiêu thụ của người dân. Ngoài ra, doanh nghiệp này cũng sẽ có văn bản báo cáo Bộ để nắm được kế hoạch triển khai.

Xăng E10 và RON 95 khác nhau thế nào?

Xăng E10 thực chất là hỗn hợp giữa xăng không chì và ethanol nhiên liệu biến tính, với tỷ lệ ethanol chiếm khoảng 10% theo thể tích. Ethanol trong E10 được sản xuất từ các nguyên liệu sinh học như mía, sắn, ngô… giúp nâng chỉ số octan và giảm phát thải CO, HC độc hại so với xăng khoáng thông thường. 

Ở nhiều quốc gia như Mỹ, Brazil, Thái Lan, xăng E10 đã trở thành nhiên liệu phổ biến, thậm chí được nâng lên E15 hoặc E20 nhằm tối ưu hiệu quả bảo vệ môi trường.

Trong khi đó, xăng RON 95 hiện nay là loại xăng khoáng có chỉ số octan 95, cao hơn RON 92 hay E5, được thiết kế để phù hợp với động cơ ô tô, xe máy đời mới, có tỷ số nén cao hoặc xe công suất lớn. Xăng RON 95 có khả năng chống kích nổ tốt, giúp động cơ vận hành mạnh mẽ và ổn định hơn. Tại Việt Nam đang lưu hành hai loại RON 95-III đạt tiêu chuẩn Euro 3 và RON 95-IV đạt tiêu chuẩn Euro 4, có hàm lượng lưu huỳnh thấp, ít gây ô nhiễm hơn.

Có thể thấy, sự khác biệt giữa xăng E10 và RON 95 nằm ở thành phần, chỉ số octan và khả năng tương thích với động cơ. Xăng E10 có ethanol sinh học nên thân thiện với môi trường, giá bán dự kiến thấp hơn để khuyến khích người tiêu dùng. Tuy nhiên, chỉ số octan của E10 tương đương với RON 92 pha ethanol, thấp hơn RON 95, nên khả năng chống kích nổ không bằng. 

Với các phương tiện đời cũ hoặc không thiết kế cho nhiên liệu sinh học, việc sử dụng xăng E10 lâu dài có thể dẫn đến hiện tượng ăn mòn chi tiết cao su, nhựa trong hệ thống nhiên liệu hoặc nhiên liệu bị tách lớp nếu ô tô, xe máy không sử dụng trong thời gian dài. Ngược lại, các xe đời mới vốn đã tương thích với xăng sinh học có thể vận hành bình thường, thậm chí êm hơn nhờ chỉ số octan được cải thiện so với xăng khoáng.

Việc triển khai E10 cũng đặt ra thách thức tương tự giai đoạn trước khi Việt Nam áp dụng xăng E5. Dù từng được đưa vào sử dụng thí điểm từ năm 2008 và bán đại trà, xăng E5 dần rơi vào tình trạng "chết yểu" do mức giá không chênh lệch nhiều so với RON 95, tâm lý e ngại về độ bền động cơ và mạng lưới cung ứng thu hẹp. 

Giai đoạn thử nghiệm tại TP.HCM sẽ đóng vai trò then chốt, giúp cơ quan quản lý, doanh nghiệp đánh giá thực tế phản ứng thị trường, kỹ thuật vận hành phương tiện và khả năng cung ứng trước khi dự kiến áp dụng xăng E10 từ năm 2026. Nếu triển khai thành công, xăng E10 được kỳ vọng thay thế xăng khoáng hiện nay, góp phần giảm phát thải và thúc đẩy mục tiêu chuyển đổi xanh của ngành năng lượng Việt Nam.