Vụ UAV rơi ở Ba Lan: Warsaw muốn kích hoạt Điều 4 của NATO, Nga lên tiếng

(Dân trí) - Ba Lan yêu cầu kích hoạt Điều 4 của Hiệp ước NATO về tham vấn liên minh, trong khi quan chức Nga bác bỏ cáo buộc liên quan tới vụ UAV xâm phạm không phận Ba Lan.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố đã có 19 vụ xâm nhập không phận Ba Lan trong đêm 9/9, nhiều vụ trong số đó là máy bay không người lái (UAV) xâm nhập từ Belarus.
"Việc những máy bay không người lái này, vốn gây ra mối đe dọa an ninh, bị bắn hạ đã làm thay đổi tình hình chính trị. Do đó, các cuộc tham vấn của đồng minh đã được tiến hành dưới hình thức yêu cầu chính thức kích hoạt Điều 4 của Hiệp ước NATO", ông Tusk nói.
Ông Tusk phát biểu trước quốc hội rằng 3 máy bay không người lái được xác nhận bị bắn hạ và chiếc thứ 4 có khả năng đã bị phá hủy.
Điều 4 của Hiệp ước NATO quy định trường hợp một quốc gia thành viên cảm thấy bị đe dọa bởi một quốc gia khác hoặc một tổ chức khủng bố. Các quốc gia thành viên NATO sau đó sẽ bắt đầu các cuộc tham vấn chính thức theo yêu cầu của thành viên bị đe dọa.
Các cuộc thảo luận của các quốc gia thành viên NATO sẽ xem xét liệu có mối đe dọa nào tồn tại hay không và cách thức đối phó với mối đe dọa đó. Tuy nhiên, Điều 4 không đồng nghĩa với việc sẽ có áp lực trực tiếp buộc liên minh phải hành động.
Người phát ngôn chính phủ Ba Lan Adam Szlapka xác nhận Thủ tướng Tusk đã triệu tập một cuộc họp an ninh khẩn cấp vào sáng nay do những sự kiện chưa từng có xảy ra trong đêm qua. Sau cuộc họp với các quan chức an ninh, ông Tusk cũng triệu tập một cuộc họp toàn chính phủ.
Động thái trên diễn ra chỉ vài giờ sau khi giới chức Ba Lan xác nhận các UAV xâm phạm không phận nước này vào đêm 9/9, rạng sáng 10/9 khi Nga tập kích Ukraine.
Quân đội Ba Lan tuyên bố đã đánh chặn một số UAV, và gọi đây là vụ “vi phạm chưa từng có” đối với không phận quốc gia.
Thủ tướng Tusk cho biết, lực lượng vũ trang Ba Lan đã triển khai một chiến dịch nhằm đối phó với “vụ vi phạm không phận” và đã sử dụng vũ khí phòng thủ để xử lý các vật thể này.
Ông Tusk đánh giá vụ việc là nghiêm trọng, và nhấn mạnh Ba Lan cần chuẩn bị cho nhiều kịch bản khác nhau, sẵn sàng đáp trả nếu cần thiết.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc ít nhất 8 UAV của Nga bay về hướng Ba Lan trong cuộc tập kích đêm qua.
Ông Zelensky cho hay, trong cuộc tập kích đêm qua, Nga đã triển khai khoảng 415 UAV và hơn 40 tên lửa, nhắm đến 15 khu vực của Ukraine. Không quân Ukraine đã bắn hạ 386 UAV và 27 tên lửa.
Quân đội Belarus cho biết đã cảnh báo sớm cho phía Ba Lan rằng một số UAV được lực lượng Ukraine và Nga sử dụng để tập kích lẫn nhau "đã mất dấu do tác động của các thiết bị tác chiến điện tử của hai bên".
"Điều này cho phép phía Ba Lan phản ứng kịp thời với các UAV bằng cách điều động lực lượng làm nhiệm vụ", Tướng Pavel Muraveiko, Tổng tham mưu trưởng Belarus, cho biết.
Tướng Belarus nói rằng một số máy bay đi lạc đã bị hệ thống phòng không Belarus chặn lại. Ông nhấn mạnh các cuộc trao đổi với Ba Lan là một phần trong hoạt động liên lạc thường xuyên về các mối đe dọa sắp xảy ra và phía Ba Lan thường xuyên thông báo cho các quan chức Belarus về máy bay được phát hiện trong không phận Ukraine.
Phản ứng của Nga
Ông Andrei Ordash, Đại biện lâm thời của Nga tại Ba Lan, nói với hãng thông tấn RIA của Nga rằng ông đã được triệu tập đến Bộ Ngoại giao Ba Lan để họp vào buổi trưa.
Nhà ngoại giao Nga tuyên bố, Ba Lan vẫn chưa đưa ra bất kỳ bằng chứng nào cho thấy các máy bay không người lái bị cho là xâm phạm không phận Ba Lan có nguồn gốc từ Nga.
"Chúng tôi coi những cáo buộc này là vô căn cứ", ông Ordash nhấn mạnh.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Điện Kremlin chưa nhận được bất kỳ yêu cầu liên lạc nào từ phía Ba Lan, nhưng bác bỏ cáo buộc của Liên minh châu Âu và NATO rằng Nga đã thực hiện hành vi khiêu khích.
"Giới lãnh đạo EU và NATO cáo buộc Nga khiêu khích hàng ngày. Hầu hết thời gian, họ thậm chí không hề đưa ra bất kỳ lập luận nào", ông Peskov nói.
Vụ việc diễn ra trong bối cảnh có báo cáo về các cuộc tấn công bằng UAV và tên lửa của Nga nhằm vào các mục tiêu ở miền tây và miền trung Ukraine trong đêm, với các vụ nổ được ghi nhận tại Kiev, Rovno, Vinnitsa và Lviv.
Moscow đã tăng cường các cuộc tấn công xuyên biên giới nhằm vào cơ sở quân sự của Ukraine để đáp trả các đòn tập kích của Kiev vào lãnh thổ Nga.