(Dân trí) - Được tuyên miễn trách nhiệm hình sự và trả tự do tại tòa sau hơn 4 tháng bị tạm giam, ông Thái Khắc Thành liệu có được yêu cầu bồi thường?
Phiên tòa phúc thẩm xử vụ án gà lôi trắng đã khép lại bằng bản án có lợi cho bị cáo Thái Khắc Thành (45 tuổi, ở Nghệ An). Cụ thể ngày 17/10, HĐXX TAND tỉnh Hưng Yên đã tuyên miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt bổ sung 30 triệu đồng, hủy bỏ lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú, trả tự do cho bị cáo Thành tại tòa.
Trước đó, giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm, ông Thái Khắc Thành đã bị tạm giam từ ngày 4/4 đến ngày 13/8 (hơn 4 tháng). Ngày 13/8, TAND tỉnh Hưng Yên đã thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo Thành từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú, chờ xét xử phúc thẩm.
Trả lời về thắc mắc "ông Thái Khắc Thành có được bồi thường sau khi được tòa cấp phúc thẩm tuyên miễn trách nhiệm hình sự, trả tự do tại tòa?", luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty Luật Minh Bạch (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), cho biết theo Bộ luật Hình sự 2015, miễn trách nhiệm hình sự là biện pháp khoan hồng áp dụng cho các trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng, tự nguyện khắc phục hậu quả hoặc do thay đổi chính sách, pháp luật khiến hành vi không còn nguy hiểm cho xã hội.
Cũng theo luật sư, người được miễn trách nhiệm hình sự không có nghĩa là vô tội, mà là có hành vi vi phạm nhưng được miễn áp dụng hình phạt. Do đó, việc áp dụng các biện pháp tố tụng như bắt, tạm giam trong giai đoạn điều tra, truy tố là hợp pháp.
Theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2017, chỉ khi người bị bắt, tạm giam được xác định là không có hành vi phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm thì mới được bồi thường. Khoản 2 Điều 32 của luật này cũng quy định rõ: người được miễn trách nhiệm hình sự không thuộc trường hợp được bồi thường.
“Ông Thành bị tạm giam hơn 4 tháng, sau đó được tuyên miễn trách nhiệm hình sự tức là pháp luật xác định có hành vi vi phạm nhưng được miễn áp dụng hình phạt. Vì vậy, việc tạm giam không bị coi là oan sai nên không có cơ sở để yêu cầu bồi thường”, luật sư Tuấn Anh khẳng định.
Như đã đưa tin, sáng 17/10, TAND tỉnh Hưng Yên mở phiên phúc thẩm vụ án gà lôi trắng đối với bị cáo Thái Khắc Thành (45 tuổi, trú Nghệ An). Sau thời gian xét hỏi, tranh luận và nghị án ngắn, HĐXX tuyên miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt bổ sung và trả tự do tại tòa cho bị cáo.
Trước đó, tại phiên tòa phúc thẩm nói trên, bị cáo Thành thừa nhận hành vi mua bán, nuôi nhốt và nhân giống gà lôi trắng là vi phạm pháp luật, đồng thời thừa nhận việc bị khởi tố, truy tố là đúng quy định.
Đại diện Viện Kiểm sát cho biết, theo Thông tư 27/2025/TT-BNNMT có hiệu lực từ ngày 1/7, loài gà lôi trắng được xếp vào nhóm IIB thay vì nhóm IB như trước đây. Sự thay đổi này khiến hành vi của bị cáo Thành không còn nguy hiểm cho xã hội, nên VKS đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.
Luật sư Lê Hồng Hiển (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - người bào chữa cho bị cáo - cho rằng TAND khu vực 5, tỉnh Hưng Yên đã sai lầm nghiêm trọng khi tuyên phạt bị cáo 6 năm tù, do không áp dụng quy định mới có lợi cho người phạm tội. Ông đánh giá quyết định của cấp phúc thẩm là “đúng đắn và nhân văn”.
HĐXX phúc thẩm nhận định việc khởi tố, truy tố ông Thành về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Tuy nhiên, do có thay đổi về chính sách pháp luật nên hành vi không còn nguy hiểm cho xã hội, đủ điều kiện miễn trách nhiệm hình sự.
Từ đó, tòa tuyên miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt bổ sung 30 triệu đồng, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn và trả tự do cho ông Thái Khắc Thành ngay tại tòa.
Hồ sơ vụ án thể hiện, từ năm 2022, ông Thái Khắc Thành biết gà lôi trắng là loài chim quý hiếm nên tìm mua và trao đổi được ba con giống. Sau một thời gian nuôi, đàn gà lôi của ông sinh sản được 10 con non.
Tháng 3, ông Thành rao bán số gà lôi con với giá 500.000 đồng/con và nhận cọc 2 triệu đồng từ người mua qua mạng. Ngày 2/4, ông này thuê người chở số gà này đến địa bàn huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình (nay thuộc tỉnh Hưng Yên) để giao hàng thì bị công an kiểm tra, phát hiện và thu giữ. Khám xét nhà ông này, lực lượng chức năng thu thêm 3 con gà lôi trắng.
Tháng 8, TAND khu vực 5 - Hưng Yên tuyên phạt bị cáo Thái Khắc Thành 6 năm tù, phạt bổ sung 30 triệu đồng về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm theo quy định tại Bộ luật hình sự.