Virus bại liệt biến đổi 31 gene có nguy cơ xâm nhập cao tại Việt Nam

(Dân trí) - Việt Nam được WHO cảnh báo có nguy cơ xâm nhập dịch bệnh bại liệt sau khi Lào đã công bố dịch bệnh bại liệt trên toàn quốc.

Sáng 12/12, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phòng, chống bệnh bại liệt, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, cho biết thời gian qua, việc triển khai vaccine bại liệt trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng đã được duy trì ổn định trên toàn quốc.

Nhờ đó, hơn 95% trẻ em được tiêm/uống vaccine bại liệt, giúp Việt Nam không ghi nhận ca mắc bại liệt trong nhiều năm liên tiếp.

PGS Hương cho biết, tại Lào đã ghi nhận 1 trường hợp có kết quả dương tính với virus bại liệt tuýp 1 vào cuối tháng 8 và thêm 2 ca mắc vào đầu tháng 10.

Ca bại liệt đầu tiên tại Lào có biến đổi gene với 31 nucleotide khác biệt, cho thấy thời gian "lưu hành âm thầm" kéo dài trong khu vực. 

Bại liệt (poliomyelitis) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus bại liệt (poliovirus) thuộc nhóm virus đường ruột ở người gây ra, lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa và hô hấp.

Bệnh có khả năng lan rộng trong cộng đồng và gây thành dịch nếu miễn dịch cộng đồng suy giảm. Virus này có thể khiến người bệnh bị viêm phổi, suy dinh dưỡng, teo cơ, khó thở, liệt cơ hô hấp và tử vong.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) coi ổ dịch tại Lào là ổ dịch của khu vực và các nước có chung biên giới với Lào cùng triển khai các biện pháp ứng phó với dịch.

Cụ thể, các khu vực đã loại trừ bại liệt vẫn bị ảnh hưởng bởi các đợt bùng phát dịch bại liệt do các chủng virus biến đổi gene gây ra (cVDPV).

Trong đó, tại khu vực Tây Thái Bình Dương có Indonesia, Papua New Guinea bùng phát trong giai đoạn 2022-2025, Lào bùng phát năm 2025.

Đáng chú ý, ổ bệnh tại Lào được ghi nhận ở tỉnh Savannakhet, chỉ cách tỉnh Quảng Trị hơn 100km. Đây là khu vực có lưu lượng đi lại rất lớn, với ước tính khoảng nửa triệu lượt người qua lại mỗi năm.

Trước tình hình trên, ngày 17/10 Bộ Y tế ra công văn số 7148/BYT-PB gửi UBND các tỉnh, thành phố về tăng cường triển khai công tác tiêm chủng mở rộng. 

Trong đó, đánh giá 19/34 tỉnh dự báo không đạt kết quả uống bOPV, tiêm IPV theo kế hoạch năm 2025. 

TS. BS Phạm Quang Thái - Phó trưởng Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết có 7/63 tỉnh cũ có điểm nguy cơ cao gồm: Cao Bằng, Gia Lai, Đồng Nai, Đồng Tháp, Tây Ninh, Sóc Trăng, Trà Vinh.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Trị cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Quảng Trị chưa ghi nhận trường hợp bại liệt nào.

Đồng thời, đã tăng cường tổ chức tiêm chủng thường xuyên, tiêm bù, tiêm vét và tăng cường giám sát tích cực ca nghi liệt mềm cấp.