Việt Nam thành điểm đến trong lĩnh vực tỷ đô: Vượt qua "bóng" các nước láng giềng, sẵn sàng tăng trưởng

Các nhà đầu tư lớn đang đổ hàng tỷ đô la vào thị trường trung tâm dữ liệu còn non trẻ của Việt Nam, cược rằng nơi này sẽ trở thành trung tâm tăng trưởng tiếp theo của Đông Nam Á.

Chỉ trong năm qua, các ông lớn công nghệ thế giới như Microsoft, Meta, Alphabet, Amazon… đã đầu tư hơn 200 tỷ USD vào các data center và phát triển các công cụ liên quan AI.

Việt Nam sẽ sớm vượt qua "cái bóng" các ông lớn

Ngành trung tâm dữ liệu của Việt Nam đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư toàn cầu, với hàng loạt dự án quy mô lớn cho thấy Việt Nam có thể sớm trở thành một "điểm đến mới" đầy tiềm năng trong khu vực Đông Nam Á.

Gần đây, Samsung C&T và Tập đoàn CMC đã công bố kế hoạch đầu tư 1,3 tỷ USD để xây dựng một trung tâm dữ liệu quy mô lớn tại TP. Hồ Chí Minh, bao gồm giai đoạn đầu 30 MW và giai đoạn mở rộng 100 MW.

Google cũng đang xem xét đầu tư một trung tâm dữ liệu siêu lớn (hyperscale) gần TP. Hồ Chí Minh - dự án đầu tiên của một tập đoàn công nghệ Mỹ lớn tại Việt Nam.

Theo Reuters, trung tâm này có thể đi vào hoạt động sớm nhất năm 2027, phục vụ dịch vụ Google Cloud và lượng người dùng YouTube đang tăng nhanh tại Việt Nam.

Dự án này sẽ là một sự khẳng định mạnh mẽ về niềm tin đối với nền kinh tế số đang trưởng thành của Việt Nam.

Làn sóng đầu tư này phản ánh việc Việt Nam đang dần vươn ra khỏi "cái bóng" của các quốc gia dẫn đầu khu vực như Singapore hay Malaysia. Hiện Việt Nam mới có tổng công suất khoảng 51 MW tại hai trung tâm lớn (Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh), so với hơn 1 GW của Singapore, khiến Việt Nam trở thành một trong những thị trường còn dư địa lớn nhất châu Á.

Trong bối cảnh Singapore tạm dừng cấp phép xây dựng trung tâm dữ liệu mới, Việt Nam nổi lên nhờ chi phí năng lượng thấp, khả năng tiếp cận nguồn năng lượng tái tạo và thị trường 97 triệu dân số đang số hóa nhanh chóng.

Ông John Dinsdale, nhà phân tích trưởng kiêm Giám đốc nghiên cứu của Synergy Research Group, nhận định: Singapore hiện là thị trường lớn nhất, nhưng đang phải đối mặt với nhiều hạn chế trong tăng trưởng. Malaysia và Indonesia thì đang phát triển với tốc độ cực nhanh.

Trong khi đó, Thái Lan và Philippines đã có thị trường trung tâm dữ liệu tương đối phát triển, nhưng tốc độ tăng trưởng không bùng nổ như ở Malaysia và Indonesia.

Dù phát triển chậm hơn trong khu vực, Việt Nam vẫn sở hữu những nền tảng cơ bản vững chắc khiến quốc gia này trở nên hấp dẫn đối với các nhà đầu tư trong lĩnh vực trung tâm dữ liệu, ông Dinsdale nói.

Theo Công ty TNHH Jones Lang Lasalle Việt Nam (JLL) - công ty quản lý đầu tư và bất động sản thương mại hàng đầu thế giới, quy mô thị trường trung tâm dữ liệu của Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh lần lượt đạt 15 MW và 36 MW. Con số này còn cách xa Bangkok (72 MW), Manila (74 MW), Jakarta (250 MW) và Kuala Lumpur (149 MW), cho thấy dư địa tăng trưởng rất lớn trong tương lai.

Bà Lê Thị Huyền Trang, Giám đốc quốc gia JLL Việt Nam, cho biết nhu cầu tăng mạnh nhờ kinh tế tăng trưởng nhanh, dân số trẻ am hiểu công nghệ và tỷ lệ sử dụng smartphone rất cao. Việt Nam cũng có lợi thế về giá điện thương mại thấp và tỷ lệ năng lượng tái tạo cao, là điểm cộng lớn với các nhà vận hành chú trọng phát triển bền vững.

Sự kết hợp giữa lợi thế về chi phí và các tiêu chí phát triển bền vững có thể mang lại cho Việt Nam lợi thế cạnh tranh, khi các tập đoàn công nghệ toàn cầu đang tìm cách mở rộng hạ tầng trung tâm dữ liệu ra ngoài Singapore, nơi lệnh tạm dừng cấp phép xây dựng mới đã thúc đẩy đầu tư sang các thị trường lân cận.

Kế hoạch Phát triển điện VIII của Chính phủ cung cấp lộ trình rõ ràng cho phát triển năng lượng tái tạo và nâng cấp lưới điện, thể hiện sự ủng hộ chính thức với các ngành tiêu thụ năng lượng lớn như trung tâm dữ liệu.

TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội trong tầm "ngắm"

Ông Steve Lim, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách tiếp thị và chiến lược tiếp cận thị trường của NTT, cho biết Việt Nam đang mở rộng quy mô rất nhanh, tuy nhiên vẫn còn hạn chế về năng lực hạ tầng.

Hệ thống điện và hạ tầng mạng là yếu tố đáng lo ngại, với tình trạng quá tải mùa cao điểm và hạn chế về cáp quang biển.

"Cần có những nâng cấp lớn để hỗ trợ các dự án quy mô lớn", Lim nói. "Các khu vực phía Nam như Thành phố Hồ Chí Minh hiện đang là lựa chọn ổn định hơn cho các dự án mới, trong khi khu vực phía Bắc có rủi ro cao hơn do gián đoạn lưới điện".

Độ bền vững của mạng lưới là một yếu tố quan trọng khác. Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào một số lượng hạn chế các tuyến cáp quang biển, và các sự cố ngừng hoạt động đã gây ra gián đoạn dịch vụ nghiêm trọng.

"Thành phố Hồ Chí Minh vẫn là điểm thu hút chính nhờ quy mô kinh tế và khả năng kết nối, với Bình Dương (cũ) và Hà Nội nổi lên như những địa điểm quan trọng thứ hai", ông nói.

Ngoài ra, Việt Nam có giá điện thương mại tương đối thấp và tỷ lệ năng lượng tái tạo cao trong cơ cấu năng lượng.

"Các trung tâm dữ liệu cần lượng điện lớn và lưới điện ổn định, đồng thời cũng có các yêu cầu mạnh mẽ về tính bền vững, vì vậy khả năng tiếp cận năng lượng tái tạo là một lợi thế lớn, đặc biệt trong bối cảnh các vấn đề khí hậu toàn cầu", bà Trang giải thích.

Bà bổ sung rằng Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để cung cấp các hợp đồng năng lượng đa dạng cho người dùng trung tâm dữ liệu lớn, với sự ủng hộ mạnh mẽ của Chính phủ.

"Nếu xem các quốc gia Đông Nam Á khác như một phép so sánh cho sự tăng trưởng tương lai của thị trường Việt Nam, chúng ta có thể thấy rằng Việt Nam đang sẵn sàng cho giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững về công suất, với các yếu tố vĩ mô và nhân khẩu học thuận lợi", bà Trang nói.