Viên chức được góp vốn, tham gia điều hành doanh nghiệp tư nhân

Chiều 10/12, Quốc hội thông qua Luật Viên chức sửa đổi, trong đó mở rộng quyền tham gia hoạt động kinh doanh của viên chức, cho phép góp vốn, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp và các tổ chức ngoài công lập.

Theo quy định hiện hành, viên chức không được góp vốn, thành lập, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp, hợp tác xã, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác. Việc mở rộng quyền này trong luật sửa đổi được ban soạn thảo cho là bước thay đổi lớn về cơ chế sử dụng và phát huy nguồn nhân lực khu vực công.

Luật quy định viên chức được thực hiện các quyền khác trong hoạt động kinh doanh nếu không trái với pháp luật về hoạt động nghề nghiệp và quy định của cấp có thẩm quyền. Viên chức được hành nghề với tư cách cá nhân khi pháp luật về ngành, lĩnh vực không cấm, đồng thời phải bảo đảm không xung đột lợi ích trong phòng chống tham nhũng và không vi phạm đạo đức nghề nghiệp.

Luật cũng cho phép viên chức ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ với cơ quan, tổ chức, đơn vị khác nếu pháp luật về ngành, lĩnh vực không cấm, không vi phạm đạo đức nghề nghiệp và không trái thỏa thuận trong hợp đồng làm việc viên chức. Trường hợp hợp đồng làm việc chưa có thỏa thuận, viên chức phải được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập. Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập nếu muốn ký hợp đồng dịch vụ với cơ quan khác phải được cấp trên quản lý trực tiếp đồng ý.

Bộ trưởng Nội vụ Đỗ Thanh Bình cho biết việc cho phép viên chức ký kết hợp đồng lao động, dịch vụ và tham gia hoạt động kinh doanh nhằm thể chế hóa chủ trương liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và tư, tạo điều kiện cho viên chức tăng thu nhập chính đáng bằng hoạt động nghề nghiệp.

Nhà khoa học được tiếp nhận làm viên chức không qua thi tuyển

Luật Viên chức sửa đổi quy định ngoài hình thức thi tuyển, viên chức được xét tuyển theo nhóm cụ thể do Chính phủ quy định.

Chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, năng khiếu đặc biệt, người có kinh nghiệm; người đang ký hợp đồng làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập được tiếp nhận làm viên chức mà không phải qua thi hoặc xét tuyển.

Người đang là cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương trong quân đội, công an, tổ chức cơ yếu nếu đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện vị trí việc làm và được cơ quan có thẩm quyền đồng ý, được chuyển sang làm viên chức tại đơn vị sự nghiệp công lập mà không cần qua thi hoặc xét tuyển.

Theo Bộ trưởng Nội vụ, quy định này nhằm cụ thể hóa chủ trương thu hút, trọng dụng nhân tài. Tiêu chí tiếp nhận cụ thể sẽ do Chính phủ quy định phù hợp từng ngành, nghề, lĩnh vực.

Luật Viên chức sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.

Vũ Tuân