Vì sao uốn ván nguy hiểm?

Hình ảnh vết thương ở ngón tay bị hoại tử đen do vi khuẩn uốn ván. Ảnh: BVCC.

Uốn ván do vi khuẩn Clostridium tetani xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở, tiết độc tố gây co cứng cơ, co giật toàn thân. Mặc dù có vaccine phòng bệnh hiệu quả, khi mắc, diễn tiến nhanh và biến chứng nặng, tỷ lệ không qua khỏi cao.

Thời gian gần đây, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, tiếp nhận nhiều ca uốn ván nguy kịch, phải thở máy, lọc máu và hồi sức tích cực.

Điển hình là ông N.V.G. (49 tuổi, Bắc Ninh) là thợ mộc, nhập viện trong tình trạng cứng hàm, khó thở sau khi bị máy bào cắt tay. Bệnh nhân không đi khám, tự xử lý vết thương và không tiêm phòng. Khi nhập viện, ngón tay đã hoại tử, ông phải mở khí quản, thở máy và tiêm huyết thanh trung hòa độc tố. Sau nhiều ngày điều trị, tình trạng vẫn nguy kịch, suy gan thận, nguy cơ không qua khỏi cao.

Ông N.V.M. (56 tuổi, Hải Dương) bị nhọt ở chân nhưng vẫn lội nước bẩn, nhập viện với cứng hàm, co cơ toàn thân. Bệnh nhân chưa tiêm phòng và phải điều trị tích cực, vẫn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nặng.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết vi khuẩn uốn ván tồn tại trong đất, bùn, phân gia súc. Khi xâm nhập vào vết thương kín, chúng sản sinh độc tố mạnh, tấn công hệ thần kinh, gây co cứng cơ, co giật, rối loạn thần kinh thực vật.

Triệu chứng thường xuất hiện sau 1-2 tuần, bắt đầu bằng cứng hàm, khó nuốt, sau đó lan ra toàn thân, thậm chí uốn cong cơ thể, khó thở. Nếu không được xử lý kịp thời, bệnh nhân có thể không qua khỏi.

Nhóm nguy cơ cao gồm người lao động tiếp xúc đất, bùn, nước bẩn, chưa tiêm phòng đầy đủ, trẻ sơ sinh nếu mẹ không tiêm phòng, hoặc vết thương hở do tai nạn lao động, trầy xước.

Tiêm vaccine là cách phòng bệnh đơn giản, hiệu quả nhất. Trẻ em tiêm từ 2 tháng tuổi, phụ nữ mang thai tiêm đúng giai đoạn, người trưởng thành nhắc lại mỗi 10 năm. Khi bị thương, cần rửa sạch, sát trùng, đến cơ sở y tế tư vấn tiêm huyết thanh nếu cần.

PGS Cường nhấn mạnh chỉ một vết thương nhỏ cũng có thể khiến người bệnh rơi vào nguy kịch và không qua khỏi nếu chủ quan. Tiêm vaccine phòng ngừa là cứu cánh duy nhất để tránh hậu quả nặng nề của uốn ván.