Trong hơn 12 năm làm việc tại một công ty cổ phần thương mại, tôi đã gặp nhiều thế hệ nhân viên, từ những người lớn tuổi với phong cách làm việc chín chắn, đến những bạn trẻ vừa mới rời ghế giảng đường.
Mỗi thế hệ đều có những điểm mạnh và hạn chế khác nhau, nhưng điều khiến tôi trăn trở nhất trong thời gian gần đây là thái độ giao tiếp cơ bản của một bộ phận bạn trẻ mới đi làm, khoảng 22 đến 24 tuổi.
Họ bước vào môi trường công sở với sự năng động và kiến thức mới mẻ, thế nhưng dường như một kỹ năng tối giản nhất - nói lời chào - lại bị bỏ quên một cách đáng tiếc.
Tôi đã không ít lần chứng kiến cảnh một số bạn trẻ đi ngang qua đồng nghiệp, thậm chí ngang cả cấp trên nhưng không hề cúi đầu, không cất lời chào, thậm chí cũng không có ánh mắt giao tiếp tối thiểu.
Họ bước vào văn phòng như thể ở đó không có ai, lặng lẽ ngồi xuống bàn làm việc và bắt đầu ngày mới trong sự thờ ơ khó hiểu. Chào hỏi vốn không phải là một kỹ năng phức tạp. Đó chỉ là vài giây để nói một câu đơn giản: "Chào anh, chào chị".
Nhưng giá trị mà nó mang lại không hề nhỏ. Lời chào là sự tôn trọng, là phép lịch sự tối thiểu, là tín hiệu cho thấy một con người có văn hóa ứng xử nơi công cộng. Ấy vậy mà trong môi trường làm việc hiện đại, hành động tưởng như đơn giản ấy lại trở thành điều "xa xỉ" đối với một bộ phận người trẻ.
Theo tôi, nguyên nhân của hiện tượng này không chỉ xuất phát từ bản thân người trẻ, mà còn từ sự thay đổi của xã hội và môi trường giáo dục. Trước hết, có thể thấy rõ sự tác động mạnh mẽ của mạng xã hội lên phong cách sống của nhiều bạn trẻ. Họ quen giao tiếp qua tin nhắn, email, biểu tượng cảm xúc, và dần đánh mất sự chủ động giao tiếp trực tiếp.
Tính cách hướng nội hoặc ngại tương tác xã hội không phải là chuyện hiếm. Nhưng nếu để điều đó trở thành lý do biện minh cho sự thiếu lịch sự thì rõ ràng là không ổn. Ngoài ra, nhiều bạn trẻ lớn lên trong môi trường gia đình ít chú trọng đến lễ nghi hoặc không được hướng dẫn kỹ về văn hóa giao tiếp.
Khi bước ra đời, họ nghĩ rằng chuyên môn mới là yếu tố quan trọng nhất quyết định sự thành công, mà quên rằng thái độ và hành vi mới chính là nền tảng giúp họ được tôn trọng.
Một số bạn trẻ còn có tâm lý "việc ai nấy làm", coi giao tiếp đơn thuần là lựa chọn chứ không phải trách nhiệm tối thiểu trong môi trường tập thể. Một nguyên nhân khác đến từ chính môi trường doanh nghiệp.
Nhiều công ty chỉ chú trọng vào hiệu suất, chỉ đào tạo chuyên môn mà không xây dựng văn hóa ứng xử nội bộ. Người cũ ngại nhắc nhở người mới vì sợ bị hiểu nhầm là khó tính, còn người quản lý thì bận rộn đến mức không để ý. Sự thiếu quan tâm kéo dài khiến hành vi thiếu chuẩn mực này dần trở thành điều "bình thường mới".
Thực tế cho thấy một môi trường làm việc thiếu giao tiếp sẽ tạo ra khoảng cách vô hình giữa nhân viên với nhau. Một lời chào buổi sáng tưởng chừng đơn giản nhưng có thể khiến người nghe cảm thấy được tôn trọng và có động lực để bắt đầu ngày làm việc.
Tôi nghĩ doanh nghiệp cũng cần xây dựng văn hóa giao tiếp rõ ràng ngay từ ngày đầu tiên nhân viên mới gia nhập. Quy trình đào tạo nội bộ nên bao gồm cả kỹ năng mềm và giá trị văn hóa công ty, không chỉ dừng lại ở nghiệp vụ. Người quản lý cần làm gương trong giao tiếp, ngoài ra, những nhân viên lâu năm như chúng tôi cũng có thể góp phần nhỏ bằng cách chủ động chào trước. Đôi khi một lời chào từ người lớn tuổi hơn cũng giúp người trẻ phá bỏ sự ngại ngùng và học cách đáp lại.
PT















