Vì sao mệt mỏi khi xạ trị? - Báo VnExpress

Trả lời:

Xạ trị là phương pháp quan trọng trong điều trị ung thư. Mục tiêu điều trị là tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn tái phát, nhưng xạ trị có thể gây ra một số tác dụng phụ, trong đó thường gặp là mệt mỏi. Hiện vẫn chưa xác định rõ cơ chế gây mệt mỏi nói chung ở người bệnh đang trong hoặc sau thời gian xạ trị. Một số yếu tố có thể góp phần gây ra tình trạng này gồm:

Xạ trị kích hoạt miễn dịch của cơ thể với tế bào ung thư. Khi hệ miễn dịch được kích hoạt mạnh mẽ, cơ thể giải phóng ra nhiều cytokine viêm (các phân tử protein nhỏ) giúp tiêu diệt tế bào ung thư, hỗ trợ tái tạo mô sau tổn thương... Nhưng lượng cytokine được sản sinh nhiều cũng ảnh hưởng trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương, gây mệt mỏi toàn thân.

Nguyên nhân gây mệt mỏi có thể đến từ phương pháp điều trị kết hợp hóa trị và xạ trị. Thường liệu pháp toàn thân làm người bệnh cảm thấy mệt mỏi hơn do các tế bào tổn thương sâu, cần thời gian hồi phục dài. Ngoài ra, người bệnh cảm thấy lo lắng, bất an dẫn đến chán ăn, mất ngủ cũng khiến cơ thể mất năng lượng, ủ rũ.

Bạn chuẩn bị xạ trị ung thư vú giai đoạn ba có thể bị mệt mỏi do xạ trị kích hoạt miễn dịch của cơ thể với tế bào ung thư, cộng với tâm lý lo lắng trong điều trị. Tình trạng này có thể kéo dài trong thời gian xạ trị hoặc vài tuần sau xạ.

Mệt mỏi rất thường gặp và chỉ xuất hiện tạm thời, không phản ánh về hiệu quả điều trị. Bạn nên chuẩn bị tâm lý ngay từ đầu, lạc quan và tin tưởng vào chỉ định điều trị của bác sĩ đồng thời có chế độ dinh dưỡng, vận động cân bằng để nâng cao sức khỏe tinh thần và thể chất, từ đó giảm tác dụng phụ. Kỹ thuật điều trị, dịch vụ điều trị chất lượng giúp người bệnh có tâm lý thoải mái, nhẹ nhàng hơn, giảm mệt mỏi.

BS.CKI Nguyễn Huy Lộc
Khoa Xạ trị, Trung tâm Ung bướu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM